Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti g. Tulenova, D. Sagdullaeva

IMKONIYAT 
VA VOQELIK 
 

---

252
 
Takrorlash uchun savollar: 
 
1.Olamni falsafiy anglash, tafakkurlash usulining ahamiyati nimadan iborat? 
2.Dialektika qonunlarining jamiyatimizda sodir bo’layotgan jarayonlarni 
tahlil etishdagi ahamiyati haqida nimalar deya olasiz? 
3.Falsafa fanining asosiy tamoyillari nimalardan iborat? 
4.Miqdor va sifat o’zgarishlarining bir-biriga o’tish qonunining olamni falsafiy 
anglashdagi ahamiyati haqida so’zlab bering. 
5.Qarama-qarshiliklar birligi va kurashi qonuni, uning olamni anglashdagi 
ahamiyati haqida fikr-mulohazalaringizni bayon eting. 
6.Inkorni inkor qonuni talablariga muvofiq fikr yuritishning ahamiyati haqida 
nimalar deya olasiz? 
7.Falsafiy tafakkurlash san’atini mukammal o’zlashtirib olishning ilmiy bilish 
va amaliyotdagi ahamiyati haqida so’zlang. 
8.Falsafiy kategoriyalarning xususiyatlari nimalardan iborat? 
9.Deterministik kategoriyalarning mohiyati nimada? 
10.Kategoriyalarning tizimi va ularning turkumiga kiradigan tushunchalar 
haqida so’zlab bering. 
11.Kategoriyalarning ixchamligi, egiluvchanligi, harakatchanligi nimalarda 
namoyon bo’ladi? 
12.Qonun va kategoriyalarning umumiyligi va ular o’rtasidagi farq haqida 
nimalar deya olasiz? 
 
Test topshiriqlari: 
 
1.Falsafaning borliqni bilish usullari haqidagi sohasi qanday 
nomlanadi? 
a) Psixologiya. 
b) Metodologiya. 

---

253
 
v) Ontologiya. 
g) Gnoseologiya. 
2.Dialektik mantiq ta’limoti - bu
a) falsafiy tafakkurlash usulining mantiqi, qonun-qoidalari, shakllarini 
o’rganishdir.
b) olamdagi narsa va hodisalar, ularning o’zaro aloqadorlik va taraqqiyot 
qonunlarini falsafiy anglash
v) narsa va hodisalarning eng umumiy aloqadorligi va taraqqiyotini 
o’rganadigan ta’limot.
g) voqelikdagi narsa va hodisalarni butun tashqi olam bilan birga jonli va 
turli-tuman aloqasini qamrab olishi, aks etishidir. 
3.Qonun nima?
a) Dunyoning mavjudligi botiniy va zohiriy o’zgarishlarning abadiy 
takrorlanib turishi. 
b) Olamdagi narsa va hodisalarning muhim, zaruriy, umumiy va takrorlanib 
turuvchi bog’lanishlari, o’zaro aloqalari va munosabatlarining namoyon 
bo’lishidir. 
v) Qarama-qarshiliklar o’rtasidagi munosabat. 
g) Jamiyat va alohida shaxslar, turli davlatlar, ijtimoiy-siyosiy tizilmalar, 
siyosiy partiya va ommaviy harakatlar o’rtasida aloqadorlik.