305
6.4. Bilishning tuzilishi
Bilishning tuzilishi
Biluvchi sub’ekt
- odam-
mavjudot
u
odamzod
tajribasidagi
bilishning
usullarini
jamiyatning
butunligicha,
bilishning
natijalarini
ko’tarib
yuruvchi
moddiy
va
ma’naviy
madaniyat
boyliklarini o’rgangan
Bilish ob’ekti –
tashqi
olam
(butun
turli-
tumanligi bilan), tashqi
olamning
bilish
jarayoniga,
sub’ektning
bilish jarayoniga ta’siri
Haqiqat - ob’ektni sub’ekt
tomonidan adekvat aks
ettirishdir.
Yanglishishi – tashqi olamni
sub’ekt tomonidan yanglish,
buzilgan, haqiqatga zid
bo’lgan holda yolg’on,
adekvat bo’lmagan holda aks
etish
Baholash –
tashqi olamni
sub’ekt
tomonidan
kategoriya,
qonun,
tushuncha,
oldingi
qadriyatlarga
tayangan
holda mantiiqan tushunish
Amaliyot – tashqi olamni
va
odamning
o’zini
o’rganish va o’zlashtirish
uchun
qiladigan konkret
faoliyati
Amaliyotning asosiy
turlari:
Amaliyotning vazifasi:
Moddiy ishlab chiqarish
Ilmiy eksperiment
Boshqaruv faoliyati
Haqiqatning
o’lchovidir
Bilishning
asosidir
Hissiy bilish – xissiyotlarga tayanib, haqiqat mantiqiga asoslanadi
Ratsional bilish ongga, uning mustaqil faoliyatiga asoslanadi
Ratsional bilishga eng yaqin intuitiv bilishdir, unda haqiqatga mustaqil
ravishda, ongdan tashqarida duch kelinadi
