Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali ax 11-21 gurux Talabasi Boymurotov Zafarning Kompyuter tarmoqlari fanidan tayyorlagan

60-yillarning oxiri, 70-yillarning boshlari. Birinchi global 
tarmoqlarning tug'ilishi 
 
Global tarmoqlarning paydo bo'lishi (Wide Area Network) – 
"terminal-kompyuter" yoki "kompyuter-kompyuter" tugunlari 
o'rtasida avtomatik rejimda ma'lumotlarni almashish qobiliyati. 
 
Magnit lenta g'altaklarini tashish qiyin - ma'lumotlar tashish paytida 
buziladi. Telefon tarmog'i orqali ma'lumotlarni asta-sekin, ammo 
ishonchli tarzda boshqarish osonroq va arzonroq. 
 
Global kompyuter tarmoqlari global telefon tarmoqlarining avlodlari 
hisoblanadi.
 
O'chirish kommutatsiyasi o'rniga paketlarni almashtirish 
texnologiyasi paydo bo'ladi (X.25 paketli tarmoq).

---

 
WAN sifatsiz telefon tarmoqlaridan foydalangan (fayl uzatish va 
pochta yaxshi ishlagan): 
o 
Sifatni nazorat qilish va ma'lumotlarni tiklashning murakkab 
protseduralari 
o 
Kam tezlik 
 
Birinchi tarmoq operatsion tizimlari (bir xil aloqa protokollarini 
amalga oshiradigan turli xil operatsion tizimlardagi qo'shimcha 
modullar) tug'ildi. 
 
Terminal tizimlaridan farqi – nafaqat tarqatilgan foydalanuvchi 
ishi, balki tarqatilgan axborotni saqlash ham. 
60-yillarning oxiri, 70-yillarning boshlari. Birinchi global 
tarmoqlarning tug'ilishi 
 
1969 yil - AQSh Mudofaa vazirligi mudofaa superkompyuterlarining 
superkompyuterlari va turli xil operatsion tizimlar ostida ishlaydigan 
tadqiqot markazlarini birlashtirgan ARPANET (Advanced Research 
Project Agency) ni yaratishni boshladi. 
 
Rivojlanishni boshlash uchun turtki SSSRning kosmik 
tadqiqotlardagi muvaffaqiyati edi: 
o 
Amerikaning sa'y-harakatlari Apollon dasturini ishlab chiqishga 
yo'naltirildi, ta'lim byudjeti to'plandi va birinchi tarmoqni 
rivojlantirish o'n yildan ortiq vaqt davomida jadal sur'atlarda 
amalga oshirildi. 
o 
1957 yilda birinchi tarmoq g'oyasi 1957 yil 4 oktyabrda 
SSSRda birinchi sun'iy Yer sun'iy yo'ldoshining uchirilishiga 
javoban paydo bo'ldi.
