Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali ax 11-21 gurux Talabasi Boymurotov Zafarning Kompyuter tarmoqlari fanidan tayyorlagan

Kompyuter tarmog'i - bu aloqa kanallari orqali yagona tizimga ulangan 
kompyuter va tarmoq uskunalarining kombinatsiyasi. Kompyuter 
tarmog'ini yaratish uchun bizga quyidagi tarkibiy qismlar kerak bo'ladi.

---

 
tarmoqqa ulanish qobiliyatiga ega kompyuterlar (masalan, har bir 
zamonaviy kompyuterda mavjud bo'lgan tarmoq kartasi);
 
uzatish vositasi yoki aloqa kanallari (kabel, yo'ldosh, telefon, optik 
tolali va radio kanallari);
 
tarmoq uskunalari (masalan, kommutator yoki yo'riqnoma);
 
tarmoq dasturi (odatda kiritilgan operatdion tizim yoki tarmoq 
uskunalari bilan birga keladi).
Kompyuter tarmog'ining tarkibiy qismlari:

---

Routerlar:
Routerlar sizga bir nechta tarmoq bilan ulanishda yordam beradi. Bu sizga 
bitta internet aloqasini bir nechta qurilmalar bilan baham ko'rishga imkon 
beradi va pulni tejaydi. Ushbu tarmoq komponenti dispetcher vazifasini 
bajaradi, bu sizga tarmoq orqali yuborilgan ma'lumotlarni tahlil qilishga 
imkon beradi. U avtomatik ravishda ma'lumotlarni uzatish va uni o'z 
yo'lida yuborish uchun eng yaxshi marshrutni tanlaydi. 
Qatlamli aloqa tizimida, xostning bir qatlami masofaviy xostda o'z
darajasida 
bir xil darajada bajaradigan yoki bajaradigan vazifani hal qiladi. Vazifa eng 
past dara-jadagi yoki eng yuqori darajadagi qatlam tomonidan boshlanadi. 
Agar vazifa eng yuqori qatlam tomonidan boshlangan bo'lsa, u keyingi 
ishlov berish uchun uning 
ostidagi qatlamga o'tkaziladi. Pastki qavat ham xuddi shunday 
qiladi, u vazifani baja-radi va pastki qavatga o'tadi. Agar vazifa eng 
pastki qatlam tomonidan boshlangan bo'lsa, unda teskari yo'l tanlanadi. 

---

Har bir qatlam o'z vazifasini bajarishni talab qiladigan barcha 
protseduralar, protokollar va usullarni birlashtiadi. Barcha qatlamlar 
bosh va quyruq orqali o'z tengdoshlarini aniqlaydi. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
https://azkurs.org/download/pogonali-arxitektura-tushunchasi-pogonali-
arxitektura-protokol.doc
 
https://www.texnoman.uz/post/tarmoq-tushunchasi.html
 
https://fayllar.org/download/34--maruza-tarmoq-arxitekturalari.doc
 
BAXOLADI: ABDUVALIYEV ASROR