Muhammed Al – Xorezmiy atindag’i Tashkent informaciyaliq texnologiyalari universiteti No’kis filiali 3001-18/1ki 4-kurs

Toptı eki qollap joqarıdan qabıllap alıw (62-su'wret). Turg'an jag'dayda bir ayaq ekinshisine alıp kelinedi, dene topqa qarap qozg'aladı ha'm qoldın' bilekleri (barmaqları) toptı qabıllap alıw ushın tayar turadı.
Toptı eki qolda to'mennen qaballap aliw (63-su'wret). Qarsılaslar ta'repinen urılg'an toptı eki qolda to'mennen qabıllap alg'an maqulıraq ha'm bul qolaylıraq boladı. Bunın' ushın qollardı aldıg'a sozıp, bileklerdi bir-birine qoyıw kerek.Top bileklerdin' joqarı bo'limi menen qabıllap alınadı. Toptı jumsaqlaw halatında qabıllap alıw ushın iyinlerdi biraz ko'terip, az g'ana burg'an halda shıg'anaqlar jaqınlastırıladı. Mush penen qabıllap alıwda top ku'sh penen basqa ta'repke, maydannın' sırtına shıg'ıp ketiwi mu'mkin. Toptı alaqanlar menen qabıllap alıwg'a bolmaydı, sebebi bul jag'day toptı uslap qalıw esaplanıp, oyın ta'rtibinde qadag'an etiledi.
Toptı tuwrıdan to'menletip oyıng'a kirgiziw. Toptı oyıng'a ku'shli ha'm anıq kirgiziw tek oyındı alıp barıwg'a emes, al hu'jim jasawg'a da ta'siri u'lken. Toptı to'menletip, tuwrı yamasa qaptal jag'dayda oyıng'a kirgizgen maqul. Bunın' ushın ayaqlar iyin ken'liginde, biraz dizeden bu'gilgen bolıwı kerek. Shep ayaq aldıraqta, top bolsa shıg'anaqtan bu'gilgen shep qoldın' alaqanında, beldin' sırtında turadı. Keyin on' qol artqa ha'reketlenip alıp barıladı ha'm top joqarıg'a (ilajı barınsha 40—60 sm ge) ılaqtırıladı, bunda dene salmag'ı aldında turg'an ayaqqa tu'sedi, dene biraz shep ta'repke burıladı, on' qol tuwrıg'a-to'menge tu'siriledi (barmaqlar birge turıwı tiyis), sonday-aq toptın' to'mengi bo'limine urıladı.
Toptı hawada joqarılatıp (joqarıdan) oyıng'a kirgiziw (64- su'wret). Oyınshı torg'a qarag'an halda ayaqlardı iyin ken'liginde qoyadı (shep ayaq aldıraqta), top kokirek biyikliginde bugilgen qolda turadı. Shep qol menen top bastan 60—80 sm joqarıg'a ılaqtırıladı (deneden 20—30 sm uzaqlıqta). Dene salmag'ı aldında turg'an ayaqqa tu'sedi, deneni biraz bu'gip, barmaqlar qosıladı ha'm qol menen topqa urıladı. Soqqıdan keyin bilek bu'gilip, qollar to'menge tu'sedi, dene biraz shep ta'repke iyiledi. Mine usınday soqqılardı berip atırg'anda ilajı barınsha pu'tin alaqan menen toptı urıw maqsetke muwapıq boladı. Toptı oyıng'a kirgiziwde baslang'ısh oqıw shınıg'ıwında ku'shli soqqılar beriw top o'tkeriw texnikasın buzıwı mu'mkin. Soqqı menen top asırıwda anıq bir jerdi belgilep alıw kerek.