Muhmmad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

3.2 Internet saytlari.
Virtual savdo maydonchasi - bu sotuvchi va xaridor o'rtasida bitimlar tuziladigan va moliyaviy va savdo operatsiyalari amalga oshiriladigan joy. Savdo maydonchasini yaratish va egalik qilish asosida ularni uchta toifaga bo'lish mumkin:

1. 
   Xaridorlar tomonidan yaratilgan (xaridor tomonidan boshqariladigan). Bir yoki bir nechta yirik kompaniyalar ko’plab mol yetkazib beruvchilarni jalb qilish uchun o’zlarining bozor maydonlarini yaratadilar. Bozor maydonlarining ushbu kontseptsiyasi yirik kompaniyalarning sotib olish jarayonini optimallashtirish, savdo aloqalarini, va ta’minot tarmog’ini kengaytirish talablariga javoban paydo bo’ladi.
   
2. 
   Supplier-driven yoki seller-driven tomonidan yaratilgan savdosotiqlar (sotuvchilar va xaridorlar tomonidan yetkazib beriladigan buyurtmalar) bilan bog`liq savdo maydonchalarini shakllantirishda yirik xaridorlar bilan bir qatorda yirik sotuvchilar ham faol rol o'ynaydi. Bu turli sabablarga ko'ra sodir bo'ladi: etkazib beruvchilar bilan tuzilgan operatsiyalar uchun komissiya hisobiga o'z savdo maydonchalaridan tushumni oshirish va hk.
   
3. 
   Uchinchi tomon tomonidan yaratilgan third-party-driven (uchinchi shaxs tomonidan boshqariladigan) bozor maydonlari xaridorlar va sotuvchilarni birlashtirishga mo'ljallangan. Odatda, bu saytlar ish jarayonlarida uchraydigan biznes sohasini yaxshi biladigan saytlardir . Neytral vositachilik bilan boshlab, bu internet saytlar juda ko'p bo'lib xolislik investitsiyalar qabuli ba'zi hollarda, tobora yaqin yetakchi kompaniyalari bozorida amalga oshiriladi. Biroq, bu boshqa kompaniyalarni bozorga jalb qilish va yirik sanoat investorlarini boshqarish bilan bog'liq muammolarni keltirib chiqaradi Odatda, savdo maydonchalarining ayrim turlarining paydo bo'lishi xaridorlar va sotuvchilarning ma'lum bir hududdagi ta'sir darajasiga bog'liq. Agar bu
   xaridorning bozori bo'lsa, u holda ta'minot tizimlarini etkazib beruvchilarning pulli tizimlari bilan birlashtirib, u o'z ehtiyojlarini qondirish uchun savdo maydonchasini yaratishi mumkin. Agar ushbu sotuvchining bozori bo'lsa, u holda u tashkil etgan electron platformadagi ko'plab xaridorlar bilan bevosita aloqada bo'lish hisobiga u vositachidan qochadi va shu bilan o'z daromadlarining bir qismini olishi mumkin. Mustaqil platformalar, o'z navbatida, ustun xaridor yoki sotuvchi bo'lmagan juda parchalangan bozorlarda samarali bo'ladi.
   

3.