Mundareja

Ko’pik shisha ishlab chiqarish texnologik tizimi.

Kvarsli qum

Ohaktosh

Dolomit

soda

sulfat

Quritish Quritish barabani

Maydalash Bolg‘achali maydalagich

Yumshatish Dezintegrator

Elaklash Elak-burat

Quritish Quritish barabani

Elaklash Elak-burat

Maydalash Dezintegrator

Elaklash Elak-burat

Shixtani aralashtirish Tarelkasimon aralashtiruvchi

Shishamassani qaynatish Vannali pech

Ho‘l granulatsiya Suvli basseyn

Granulatlarni gaz hosil qiluvchi bilan maydalash Sharli tegirmon

Pishirish tunnelli pech

Yumshatish tunnelli pech

Mahsulotlarni arralash va gardishlash Aylanma arralar

Tayyor mahsulotlar ombori

Gaz hosil qiluvchi

5. Hisob-kitob qismi

Yillik unumdorligi 600 ming m³ bo’lgan Keramik pardozbop plitkalar ishlab chiqarish texnalogiyasi (sex)ning ishlash tartibi (rejimi) ni tanlashda jarayon kuydirish- pishirish bilan bog’liq bo’lganligi sababli kunida uch smenada uzluksiz ishlaydi deb qabul qilamiz.

O’zbеkiston Rеspublikasining 1992 yil 8 dеkabrdagi qabul qilingan

konstituksiyasiga asosan ishchi va xizmatchilarning haftalik ish vaqti 41 soatdan oshmasligi kеrak. Shuningdеk ishchi va xizmatchilarning kеchasi ishlash vaqti qisqartirilgan holatda bo’lishini ta’minlashimiz zarur.

a) korxonaning ish rejimi

Butun korxonaning yoki ayrim sexlarning ish rejimini talabalar 262 ish kuni, dam olish va bayram kunlarini, quritish agregatlari va x. k.larning 2 smenada ishlashni, asbob-uskunalarning kapital yoki profilaktik remont qilinishini e'tiborga olib hisob-kitob ishlarini bajaradi. Asosiy texnologik uskunalarning yillik ish vaqti fondini247kundebqabulqilinadi. Asosiytexnologikuskunalardanfoydalanishning yillik koeffitsienti-247:262=0,943

Loyihalanayotgan korxonaning ish rejimi

t/r Sex va bo‘limlar
nomi

1 Kuydirish 2 Pardozlash

Tayyor
3 maxsulotla
r ombori

Yildagi kunlar soni

262 262

262

Sutkada gi smenala r soni

2 2
2

Smenani ng davomiy ligi, soat

8 8
8

Ish vaqtini ng fondi,
soat

Ekspluatatsi ya vaqtdan foydalanish koeffitsienti

0,943 0,943
0,943
1 - jadval

Ekspluat atsion vaqtning yillik fondi,

soat

14

b) korxonaning ishlab chiqarish quvvati

Loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish quvvatini hisob-kitob qilish zavod, sex, bo‘limning ish rejimi va ruxsat qilingan tayyor maxsulotlarni ishlab chiqarishga muvofiq ravishda amalga oshirish kerak. Berilgan topshiriqqa asosan soatda, smenalar, sutkada va yilda loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish quvvati 2-jadvalda beriladi.

Har bir texnologik tizim uchun ishlab chiqarish mahsuldorligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:


М
М _Х = ^T (м³ ), 1−₁₀₀

Bu yerda, M_x –xisoblanayotgan tizim maxsuldorligi;

M_Т– sex (korxona)ning berilgan maxsuldorligi; Б – brakdagi yo‘qotishlar – 1,5%.
M_x x _uy.zich/1000 (T),

Bu yerda, _uy.zich – maxsulot uyilma zichligi, kg/m³.

𝑀_𝑥 = ^𝑀𝑇 = ⁶⁰⁰⁰⁰⁰ = 609 137.1 𝑚^{3
1 −} 100 ^{1 −} 100
Korxonaning tayyor mahsulot ishlab chiqarishdagi oy, kun, smena va soatllar

bo’yicha unumdorligi quyidagi formulalar yordamida aniqlanadi: I. Korxona (sex) ning bir oylik unumdorligi (U_o):

U_o = U_y ^H/N_o = 609137.1/12 = 50 761.4 t/oy II. Korxona (sex) ning kunlik unumdorligi (U_kun):
U_kun =U_y ^H/Y_i.k =609137.1/262 = 2324.9 t/kun

III. Korxona (sex) ning bir smenadagi unumdorligi: (U_sm), smena: U_sm = U_kun /n = 2324.9/2 = 1162.5 t /sm

bu yerda: n – korxonaning bir kundagi smenalar soni, n=3 smena IV. Korxona (sex) ning bir soatdagi unumdorligi (U_s, soat), t/soat
U = U_kun / v = 2324.9/16= 145.3 t/soat

bu yerda: V – bir kundagi ish soatlar miqdori, V=8+8=16 soat.

15
Loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish rejasi

2 - jadval

t/r Mahsulotning O‘lchov Mahsuldorlik

nomi

1 Gil tuproq

2 Gil tuoroq
birligi

^m3

T

yilda

50761.4

87500

sutkada smenad soatda a

2324.9 1162.5 145.3

40007.6 2003.8 250.5

v) buyum turiga bog‘liq xolda xomashyo va yarim tayyor mahsulotlar xisobi

Keltirilgan xom ashyoni qizdirganda albatta uning tarkibidagi namlik (W) va boshqa oson ajraluvchi qo’shimchalar miqdori (A) dagi massa birligida yo’qolishlar sodir bo’ladi. Bu yo’qotishlarni hisobga olgan holda xom ashyoning miqdori (Pq)

quyidagi formuladan hisoblanadi:

𝑃

^{𝑞
𝑃 =} 1 − 𝐴 ^,

𝑡𝑜𝑛𝑛𝑎

bu yerda: A – qizdirganda (pishirganda) massaning kamayishi, % (ilova-3) keramzit pardozbop plitkalar uchun A=0 %, U_y ^h=609137.1 tonna

𝑞
𝑃 = ^609137.1 = 609137.1 𝑡𝑜𝑛𝑛𝑎

Nam xom ashyonig miqdori (P_nam) quyidagicha topiladi:

𝑃

𝑃
^{𝑛𝑎𝑚 =} 1 − 𝑊 ^,

𝑡𝑜𝑛𝑛𝑎

bu yerda: W- xom ashyoning tabiiy namligi, % (ilova-3) ohaktosh uchun W=5%, P_q=609137.1 tonna

𝑛
𝑃 _𝑎𝑚 = ^609137.1 = 641196.9 𝑡𝑜𝑛𝑛𝑎

Tashishdagi yo’qolishni (T_yu=1 % -gacha) hisobga olinib topiladi:

𝑃

𝑃 =

𝑦
𝑛𝑎𝑚 1 − 𝑇 _𝑢

bu yerda: ohaktosh uchun T_yu=1 %, P_nam=641196.9 tonna 𝑃 = ^641196.9 = 647972.7 𝑡𝑜𝑛𝑛𝑎

16

Xomashyoga bo‘lgan korxona talabining hisobi 3-jadvalda beriladi.

Xomashyo va yarim tayyor mahsulotlar hisobi


3 – jadval t/ Mahsulotning O‘lchov Ishlab chiqarish

r nomi

1 Gil tuproq

2 Gil tuproq
birligi

^m3

t

yilda

50761.4

87500

sutkada

1740.4

3000

smenada soatda

870.2 108.8

1500 187.5

Ishlab chiqarish jarayonida yo‘qotishlarni hisobga olgan holda

xomashyolarga bo‘lgan talab

4 - jadval

№ Ishlab chiqarishdagi O‘lchov Ishlab chiqarish quvvati

yo‘qotishlar
1. Tashishda, 2%

2. Ishlab chiqarishga yaroqsiz mahsulotlar, 5% Fizik-kimyoviy
jarayonlarda, 10% gacha
birligi _{Soat Smena} m³ 2.2 17.4

m³ 5.4 43.5

m³ 10.9 87.02

Sutka Yil 34.8 1015.2

87.02 2538.1

174.04 5076.1

g) texnologik asbob – uskunalarni tanlash va hisoblash Xomashyo turidan kelib chiqib texnologik jarayon uchun zarur bo‘lgan asbob
– uskunalar turi va ishlab chiqarish quvvatini qabul qiladi, uning sonini hisoblaydi. Texnologik asbob-uskunalarning xarakteristikasi 5-jadvalda beriladi.
Asbob-uskunalarn texnologik xisobi uchun formulaning umumiy ko‘rinishi quyidagicha:

П_М = _ПП _КВН ,

^ПМ - o‘rnitilgan mashinalar soni;

^ПТ -berilgan texnologik bo‘lim bo‘yicha talab qilingan soatdagi

mahsuldorlik;

17

^ПП -tanlangan tipdagi mashinaning soatdagi mahsuldorligi;

^КВН -vaqt bo‘yicha uskunalardan foydalanishning me'yoriy koeffitsienti (0,8-0,9 qabul qilinadi).
Har bitta jarayon uchun kerakli uskuna tanlaymiz: 1.Gryeyferli (ko’prikli) kran
1. Texnik xarakteristikalari (1, s.259) 2. - Yuk ko’tarish qobilyati – 10 t; 3. - Kovushi hajmi – 1,5-2 m3 ;
4. - Kuprik tayanchlari oralig’I – 11-32 m; 5. - Yuk ko’tarish balandligi – 8-20 m;
6. - Yuk ko’tarish tezligi – 40 m/min;

7. - Tirkama harakatlanish tezligi – 100 m/min; 8. - Gryeyfersiz og’irligi – 27-52 t;
9. - Elеktrodvigatеl quvvati (kran harakati vaqtida) – 7,5 kvt; 10.- Elеktrodvigatеl quvvati (tirkama harakati vaqtida) – 3,5 kvt; 11. - Elеktrodvigatеl quvvati (yuk ko’tarish vaqtida) – 16 kvt; 12.Umumiy quvvat: 27 kvt.