Mundarija: II. Bob. V. A. Motsartning hayoti va ijodi


Kurs ishining dolzarbligi


Download 0.58 Mb.
bet2/17
Sana20.06.2023
Hajmi0.58 Mb.
#1631562
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
Milliy libos va san’at fakulteti 5111100- musiqa yo’nalishi

Kurs ishining dolzarbligi: Mustaqil O’zbekistonda ta’lim tarbiya ishlarini to’g’ri yo’lga qo’yishi milliy va nafosat tarbiyasining barcha imkoniyatlaridan to’la va samarali foydalanishni taqozo etadi.
Jamiyat taraqqiyotining barcha davrlarida tarbiyaning mazmuni va yo‟nalisi milliy va nafosat tarbiyalarining uyg‟unligi asosida belgilangan. Shunday ekan, yosh avlodni aqlan etuk, axloqan pok, sog‟lom jismonan baquvvat, go‟zallikni idrok eta oladigan qilib tarbiyalash xalq ta‟limining asosiy maqsadi.(1756.27.1, Zalsburg – 1791.5.12, Vena) — avstriyalik kompozitorVena klassik maktabining yirik namoyandasi. Sozanda, oʻqituvchi va kompozitor. Leopold Motsartning oʻgʻli va shogirdi. Yoshligidanoq noyob musiqiy isteʼdod va xotira egasi, virtuoz sozanda (pianinochi, skripkachi), mohir dirijyor va kompozitor sifatida tanilgan: 5 yoshidan ilk musiqa asarlarini ijod etgan, 6 yoshdan butun Yevropa boʻylab gastrolda boʻlgan. 1770-y. dan Bolonya Filarmoniya akademiyasi aʼzosi. Zalsburg knyaz arxiyepiskop saroyida konsertmeyster (1769—77) va organchi (1779—81), Avstriya imperatori Iosif II saroyida musiqachi va kompozitor (1787-y. dan).


Maʼrifatchilik davri gʻoyalari taʼsiri ostida kamol topgan Motsartning ijodi 18-a. ning badiiy choʻqqilaridan biri. Motsart uslubida klassitsizmgaxos ratsionalizm mezonlari bilan birga sentimentalizm xususiyatlari oʻzaro tutashgan. Keng qamrovli musiqiybadiiy obrazlar dunyosida joʻshqinlik va chuqur ehtiros, iroda va matonat, ayni paytda nafislik va mayinlik xususiyatlari keng oʻrin olgan. Uning shodlik, xushchaqchaq tuygʻularga boy, hayotbaxsh ijodida fojia mavzulari, dard-alam kayfiyatlari ham chuqur ifoda topgan. Eng yirik musiqa ustalari oʻrtasida Motsart oʻz ijodining serqatlamligi va kengligi bilan ajralib turadi. Motsart deyarli barcha musiqa janrlariga murojaat etib, 600 ga yaqin asar yaratgan, musiqa tarixida goʻzallik va mukammal garmoniya timsoli sifatida oʻz nomini qoldirgan. Motsart operaning yangi turlarini yaratgan. «Figaroning uylanishi» opera-komedi-yasi (1786), «Don Juan» opera-dramasi (1787), «Seholi fleyta» milliy opera-ertagi (1791) va b. (jami 17 ta) jahon musiqali te-atri xazinasining durdonalariga aylangan. Bulardan «Zaida» (1780), «Haramdan olib qochish» (1782), «Qo-hira gʻozi» (1783) kabi operalarida Shar mavzulariga murojaat qilgan. Motsart ijodida simfoniya (50 ga yaqin), cholgʻu konsert (40 ga yaqin), torli kvartet (23 ta), fortepiano sonatasi (21 ta) rivoj topdi. Motsart, shuningdek, turli chol-gʻu asarlar, kantata, messa, kamer ansambllar, qoʻshik/iap muallifi. Uning soʻnggi asari — «Rekviyem» (1791, shogirdi F. Zyusmayer tugallagan) mazkur janrning mumtoz namunasiga aylangan. Zalsburgda xalqaro «Motsarteum» (tarkibida ilmiy, oʻquv, konsert boʻlimlari mavjud) muassasasi faoliyat koʻrsatmoqda (1880-y. dan).
Motsartning tarjimai holida musiqiy iste'dod bolalikdan erta topilgan. Ota o'z o'yinini organ, skripka, klavezezinga o'rgatgan. 1762 yilda Myunxenning Vena shahrida oilaviy sayohatchilar. Motsartning konserti, uning singlisi Meri Anna. Keyin Germaniya, Shveytsariya shaharlari atrofida sayohat qilishda, Gollandiya Musartning musiqasi tinglovchilar ajoyib go'zallik uyg'otmoqda. Birinchi marotaba bastakor kompozitsiyalari Parijda e'lon qilinadi.
Keyingi bir necha yil (1770-1774) Ageus Motsart Italiyada yashagan. U erda birinchi marta Operas ("Mitilat - King Pontic", "Lucius klomla", "qayg'uli kran", "qayg'uli soya").
E'tibor bering, 9 yilga kelib bastakorning keng repertuarining 40 dan ortiq asosiy asarlari kiritilgan.

Download 0.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling