Mundarija kirish 3

I.ADABIYOTLAR TAHLILI

Qayta ishlangan nikel moddasi ko'pgina mexanik xususiyatlarida yumshoq po'latga o'xshaydi. Biroq, po'latdan farqli o'laroq, nikel korroziyaga qarshi kuchli tuzilishga ega. Bundan tashqari, nikelning gidroksidi ta'siriga to'liq qarshilik ko'rsatishi sababli korroziyaga chidamli metall sifatida ajralib turadigan xususiyatlaridan biridir. Tabiatda u odatda temir bilan va sulfidlar, arsenidlar va silikatlar shaklida birlashadi. Nikelning asosiy minerallariga nikel, xloanthit, pentlandit, millerit va annabergit kiradi. Dunyodagi eng katta nikel konlari Kanada, Kuba, AQSh, Avstraliya, Indoneziya va sobiq Sovet Ittifoqida joylashgan. Nikel bizning mamlakatimizda ishlab chiqarilmaydi va nikel import qilinadi.
Nikkel metallining dunyo bo`yicha zahiralari
1.Indoneziya 21 mln t
2.avstraliya 20 mln t
3.Braziliya 11 mln t
4.Rossiya 6,9 mln t
5.Kuba 5,5 mln t
6.Flippin 4.8 mln t
7.Xitoy 2,6 mln t
8.Kanada 2.6 mln t
9.AQSH 0,1 mln t
10.Boshqa davlatlar 14 mln t
Nikelning ishlatilish sohalari.Nikel qotishmalari va biriklamalari ishlatiladigan ko’plab sohalar mavjud. U qariyb yuz yil davomida sanoatda ishlatilgan. Nikel o’z ichiga olgan maxsus qotishmalar sanoat va oxirgi foydalanuvchi mahsulotlarning xom ashyosi hisoblanadi. Nikel va xrom qotishmalari yuqori haroratda oksidlanishni oldini oladi, shuning uchun ular elektr pechlarida isitgich sifatida ishlatiladi.Nikel sovuq va issiq ishlov berilishi, payvandlanishi, stanokda ishlatilishi va sim va plastinka hosil qilish mumkin. Kukunli nikel muhim katalizatoridir. U o’z kuchini yuqori haroratda va nol darajadan pastda saqlaydi. Uning fizik xususiyatlari yumshoq po’latga o’xshaydi; korroziyaga chidamliligi po’latdan yuqori.
Kimyo sanoatida nikel qotishmasi sifatida metallni korroziyaga uchrashini joylar, gidroksidi eritmalarini himoya oldini olish, neft mahsulotlarini qayta ishlash asosiy yo’nalishlari hisoblanadi. Uning mexanik va fizik xususiyatlari juda yaxshi. Shu sababli, bu qoplama sifatida muhim metalldir. Nikel qoplamali materiallar korroziya va zangning oldini oladi. Nikel qoplamalari boshqa metallarni himoya qiladi. Shu sababli, elektrolitli qoplamalarni ishlab chiqarishda nikel muhim ulushga ega. Super nikel qotishmalari; samolyot va kema sanoatida yuqori haroratlarda bosim va korroziyaga uchraydigan gaz turbinalari, reaktiv dvigatellar, samolyotlarning ba’zi joylarida qoplamalarida, kemalarda tuz korroziyasi ta’sirida bo’lgan qoplamalarida ishlatiladi.
Bundan tashqari, u batareyalar va yonilg’i moddalarda, keramika materiallari tarkibidagi emal va temirni bog’laydigan vosita sifatida, yog’lar va yog’lardagi gidrogenatsiyani ta’minlash uchun ishlatiladi. U stakanga yashil rang berish; korroziyaga chidamli qotishmalarda; dengiz suvidan toza suv ishlab chiqarishda va transformatsiya inshootlarida qotishmalari transport vositalarida ishlatiladigan zirh qotishmalarida ishlatiladi.Nikel ishlatiladigan ba’zi mahsulotlarni quyidagicha sanab o’tish mumkin: Tangalar, vilkalar, qoshiqlar, pichoqlar, metall oshxona vositalari; bolg’a, pens, tornavida kabi vositalar. Kasalxonalarda ishlatiladigan skalpellar, pichoqlar, zanglamaydigan po’lat, magnitlar, batareyalar, akkumulyatorlar, vosita dvigatellarining korpuslari, dvigatel qismlari, laboratoriya asboblari va boshqalarda
1.Zanglamaydigan po`lat olishda qo`shimcha sifatida 68%
2.Nikel qotishmalari olishda13%
3.Galvanikada 9%
4. Qotishma va quymalar olishda3%
5. Mis qotishmalarida2%
6.Boshqa jarayonlarda5%