Mundarija Kirish I bob. Demografik tuzilmani tahlil qilish

Mundarija
Kirish……………………………………………………………………………..4
I bob. Demografik tuzilmani tahlil qilish

1.1.Demografik ma'lumotlar , ulardan foydalanish va demografik tahlilni amalga oshirish………….................................................................................................….7

1.2. Demografik prognoz turlari va prognozlashtirishning ahamiyati….................13

II bob. Aholi tahlili va rejalashtirish
2.1. Aholi o'sishining asosiy omillari va aholi o’sishini bashorat qilish….............19
2.2. An'anaviy modellarning potentsial kamchiliklari …………………………...27

2.3. Aholi tahlilidan xususiy va davlat sektorida foydalanish usullari….……..32

Xulosa va takliflar………………………………………………………...…….36
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…………………………………………….38


Kirish
Mavzuning dolzarbligi. Mintaqaviy aholini bashorat qilish va tahlil qilish shahar va mintaqaviy rejalashtirish uchun muhim ahamiyatga ega va yaxshi ishlab chiqilgan reja samarali milliy infratuzilmani yaratishi va aholining ijobiy o'sishini barqarorlashtirishi mumkin. An'anaga ko'ra, shahar yoki mintaqaviy rejalashtirish shahar yoki mintaqa aholisining qanday o'sishi bo'yicha demograflarning fikriga tayanadi. Hozirgi vaqtda ko'p mintaqaviy aholini prognoz qilish mumkin, bu asosan mintaqalararo kohort-komponent modeli asosida amalga oshiriladi. Ushbu modelning o'ziga xos afzalliklari bo'lsa-da, birlamchi rejalashtiruvchilar tomonidan qabul qilingan qarorlar asosida bir nechta demografik ko'rsatkichlar aniqlanadi.
Mavzuni o’rganganlilik darajasi. Ishonchli mintaqaviy aholini prognozlash shaharsozlik uchun muhim ma'lumotlarni taqdim etishi mumkin, ayniqsa mintaqaviy rejalashtirishda qarorlarni qo'llab-quvvatlash uchun. Asosan, hududiy aholini prognozlash tahlili aholi, sanoat, ijtimoiy ob'ektlar va boshqalar uchun erga bo'lgan talabni baholash uchun qo'llanilishi mumkin. Umuman olganda, aholining ko'lami erga, jamoat infratuzilmasiga va shahar xizmatlariga bo'lgan talabni belgilab berdi. Shu bilan birga, u tabiiy resurslarga bo'lgan talabni ham belgilaydi va shuning uchun tabiiy muhitga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin va aholi zich joylashgan hududda rivojlanish jarayoni ba'zan yuk ko'tarish qobiliyatiga muvofiq cheklanadi. Shunday qilib, yaqin kelajakda aholi o'sishini qanday to'g'ri baholash shaharsozlikning kashshof ishlari uchun muammoga aylandi. Biroq, yuqorida qayd etilgan usullarning aksariyati, asosan, bitta mintaqa yoki mamlakat aholisining o'sishini prognoz qilishga qaratilgan. An'anaviy usullarning mohiyatiga kelsak, mintaqalar bo'ylab aholi sonining o'sishini tizimli ravishda modellashtirish yoki bashorat qilish qiyin.
Ishning maqsadi va vazifalari. Demografik tuzilmani tahlil qilishning maqsadi aholining takror barpo boʻlish tendensiyalarini, shu jumladan, urbanizatsiyaning keyingi rivojlanishini, aholining taʼlim va madaniyat darajasining oʻsishini, oʻlimning kamayishi va hayot davomiyligining oshishini, koʻp farzandlilik anʼanalarining asta-sekin yoʻq boʻlib borishini, oila vazifalarining oʻzgarishini, aholining ijtimoiy va hududiy safarbarligi oshishini, iqtisodiy, ijtimoiy-madaniy va etnik omillar bilan bogʻliq boʻlgan turli mintaqalarning demografik rivojlanishini hisobga olgan holda amalga oshiriladi. Sun'iy intellektning jadal rivojlanayotgan tendentsiyasida aqlli sog'liqni saqlash, aqlli ishlab chiqarish va aqlli xizmat kabi haqiqiy dunyoda amaliy muammolarni hal qilish uchun ko'plab yangi mashina o'rganish usullari qo'llanildi va bu mashinani o'rganishning tez rivojlanishiga yordam beradi. Noto'g'ri muammoning oldini olish uchun ushbu ish ko'p mintaqaviy aholi o'sishini bashorat qilish uchun mashinani o'rganishga asoslangan innovatsion usulni taklif qiladi. Birinchidan, u shahar aholisi va uning tug'ilish, o'lim va kapitalga to'g'ri keladigan daromad kabi aholi bilan bog'liq potentsial xususiyatlari o'rtasidagi yashirin ma'lumotlarni aniqlashga qaratilgan. Ishonchli tahlilga erishish uchun, shahar aholisi maqsadli xususiyatlarga nisbatan xususiyat ma'lumotlarining daromadini baholash uchun qaram o'zgaruvchi sifatida qo'llaniladi va ular bir nechta mashinani o'rganish usullari bilan ijobiy qayta ishlanishi mumkin. Ikkinchidan, Haqiqiy dunyoda mavjud bo'lgan aholi ma'lumotlar bazasidan xususiyat ahamiyatini baholashdan tashqari, taklif etilayotgan ish yaqin kelajakda populyatsiya xususiyati ahamiyatining variantini ham bashorat qilishga harakat qiladi. Ushbu maqsadga erishish uchun mashinani o'rganish usullari ularning yaxshi o'rganish qobiliyatiga muvofiq ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, ushbu ishning ishonchliligini amaliy dalillarga asoslangan holda mustahkamlash uchun taqqoslashda uchta xulosa modeli qo'llaniladi.
Kurs ishi tarkibiy jihatdan kirish, 2ta bob va 5ta bo’limdan iborat. Asosiy qism, xulosa va takliflar hamda foydalanilgan adabiyotlardan iborat. Ishning kirish qismida mavzuning dolzarbligi, o’rganilganlik darajasi, ishning maqsadi va vazifalari yoritildi. Birinchi bobda demografik ma'lumotlar , ulardan foydalanish va demografik tahlilni amalga oshirish haqida ma’lumot berildi . Shuningdek, demografik prognoz turlari va prognozlashtirishning ahamiyati hamda maqsadlari to’liq ochib berildi.
Ikkinchi bobda aholi o'sishining asosiy omillari o’rganildi. . An'anaviy modellarning potentsial kamchiliklari ko’rib chiqildi.
Ishning xulosa va takliflar qismida esa ish bo’yicha muallifning xulosalari va takliflari qisqacha bayon qilib o’tilgan.