Mundarija kirish I bob. Katta yosh guruhidagi bolalarning tasviriy qobilyatlarini va ijodkorligini rivojlantirishning nazariy asoslari

Pedagogik diagnostika(tashhislash) - maxsus turdagi faoliyat, u asosan maktabgacha yoshdagi bolalarni o'rganishga qaratilgan; bunda bilim olish dararajasi, uning rivojlanishi, motiv bo’luvchi narsalarga intilishi, ichki hissiyotlari, uning kelajakdagi xulq atvori bashorat qilinadi. Diagnostik (tashhislash) faoliyati pedagogik dizaynning boshlang'ich bosqichi bo’lib, tegishli o'quv maqsadlarini aniqlash imkonini beradi, o'quv jarayonini tezlashtiradi va bolaning rivojlanishi dinamikasini baholashda muammolar zanjirini hal qilish imkonini beradi.
Pedagogik diagnostika bolaning quyidagi yutuqlarini o'rganishga qaratilgan;
-bolaning faoliyati bilan bog'liq ko'nikmalar;
-bolaning manfaatlari, imtiyozlari, xohishlari;
-bolaning shaxsi xususiyatlari;
-bolaning qiziqishlari;
-bolaning tengdoshlari bilan o'zaro hamkorligi;
-bolaning kattalar bilan o'zaro hamkorligi;
Bolalar individual rivojlanishini monitoring (diagnostika) qilish maktabgacha ta'lim tashkilotida e’tiborli jarayondir. U maktabgacha ta'lim dasturida tasvirlangan tizimining ajralmas qismi hisoblanadi. Bu tizimning har bir qismi bir biri bilan o’zaro va uzviy bog’liq. Bolaning individual rivojlanish baholash monitoring mutaxassislari va o'qituvchilar tomonidan amalga oshiriladi (tarbiyachi, musiqa rahbari,jismoniy tarbiya yo’riqchisi,defektolog,psixolog) natijalar yaxlit bir xulosaga keltiriladi. Bir yilda ikki marta (yanvar, may) o'quv jarayonining samaradorligini qiyosiy tahlil qilinadi va tahlil qilish asosida keyingi o'quv yili uchun bola bilan individual ta'lim faoliyatini rejalashtirish uchun vazifalar qo'yiladi.
Bolaning individual rivojlanishini baholashda vazifalarini taqsimlash:
O'quv-uslubiy ishlari bo'yicha mudira o'rinbosari (metodist), katta tarbiyachi bolaning individual rivojlanishi sharoitida xolisona baholashni ta'minlaydi (sub'ektiv baholash xatolarni minimallashtirish): natijalarini to’g’ri baholash usullarini va parametrlarni tanlash, o'qituvchilar bilan maslahatlashish, pedagogik diagnostika amalga oshirishda qiyinchiliklarga duch kelishni oldini olish;
Maktabgacha ta’lim muassasi mutaxasislari (logoped, defektolog, musiqa rahbari, jismoniy tarbiya rahbari) individual rivojlanish o'quvchilarning yo'nalishi, pedagog-psixolog - psixologik tashhis zarur bo'lsa, natijalarni tahlil qiladi, muvaffaqiyat yoki yetishmovchilig sabablarini o’rganadi, tuzatish yo'llarini taklif qiladi;
Tarbiyachilar tarbiyalanuvchilarning individual rivojlanishini baholashadi, natijalarni tahlil qiladi, muvaffaqiyat yoki yetishmovchilig sabablarini o’rganadi, tuzatish yo'llarini taklif qiladi;
Katta yoshdagi bolalarning qanday faoliyat turida ob’ektiv monitoring qilish ko’proq namoyon bo’ladi? Darhaqiqat, ob’ektiv diagnoz qilish harakat (jismoniy) faoliyati bilan bir qatorda,u tasviriy faoliyatni miqdor va sifat jihatdan tasvirlab taqqoslashda namoyon bo’ladi. Badiiy va samarali faoliyati shakllantirish va rivojlantirish dinamikasini ko'rib chiqaylik. Maktabgacha yoshdagi bolaning rivojlanishi ko'p tarmoqli integratsiyalarga bog’liq.Bunda mustaqil faoliyat jarayonida bolalarning mantiqiy fikrlash jarayonini ko’rib chiqamiz.