Мундарижа: Кириш. I-боб. Кредит операциялари аудитининг назарий асослари

Мижозларга берилган жами кредитлар ва аванслар ялпи миқдор
Минус: Кутилаётган кредит йўқотишлар бўйича захира
Мижозларга берилган жами кредитлар ва аванслар

2019 йил 9 октябрда Президентнинг ПҚ-4487-сонли Қарори ("Қарор") қабул қилинди, банк секторининг молиявий ҳолатини мустаҳкамлаш бўйича устувор чора-тадбирларни белгилаб берди, шу жумладан, хусусан, давлат банкларидан, шу жумладан, уларнинг рентабеллиги ва самарадорлигини ошириш мақсадида, гуруҳдан давлатнинг паст маржали ва субсидияланган активларини олиб қўйиш назарда тутилган.

Хусусан, Қарорга мувофиқ, гуруҳ 2019 йил 31 декабрда тугайдиган йил охирига қадар қуйидаги қатор операцияларни бажариши керак эди:

• 
  Давлат томонидан молиялаштириладиган паст фоизли кредитлар гуруҳининг кредит портфелидаги улушини камайтириш. Гуруҳ операцияни ўз кредит портфелидан 22 та кредитни ФРРУ қарори билан ("Асосий бўлмаган кредитлар") ўтказиш йўли билан якунлади. Активларнинг камайиши ўрнини қоплаш учун, гуруҳ бир вақтнинг ўзида ФРРУдан олинган "Бошқа қарз маблағлари" миқдорини ўз мажбуриятларидан озод қилди. Қарорга мувофиқ, асосан АҚШ долларида ва камдан-кам ҳолларда еврода берилган ушбу кредитлар иқтисодиётнинг энергетика, нефт-газ, кимё ва транспорт соҳаларидаги миллий лойиҳаларини молиялаштириш учун ўн иккита йирик давлат компанияларига 19-изоҳда таърифланганидек, битим тузилган сана бўйича эквивалент нисбати 11,575,708 млн. сўм берилди.
  
• 
  Қарорга мувофиқ, ФРРУ томонидан молиялаштириладиган 7 та ссудани ("Капиталлаштирилган ссудалар") капитализация қилиш орқали гуруҳнинг устав капиталини ва Банкдаги ФРДУ улушини ошириш. Битим ушбу кредитларни молиялаштириш учун ФРРУдан олинган гуруҳнинг қарз маблағларини Гуруҳнинг устав капиталига ўтказиш йўли билан амалга оширилди. Ушбу кредитлар учта йирик давлат компанияларига иқтисодиётнинг нефт-газ, кимё ва транспорт соҳаларидаги миллий лойиҳаларни молиялаштириш учун берилган ва ҳақиқий битим тузилган сана бўйича 258,5 миллион АҚШ долларини (2,465,358 миллион сўм) ташкил этган 2019 йил 31 октябр ҳолатига кўра, ҳар иккиси ҳам 22-изоҳда тасвирланган.
  
• 
  Бундан ташқари, давлат, гуруҳ акционери сифатида, капитализацияланган кредитларнинг дастлабки шартларини, уларнинг валюта профилини, фоиз ставкаларини ва муддатларини ўзгартиришни сезиларли даражада ўзгартиришни буюрди. Ушбу ўзгаришлар баланс қиймати 2,465,358 млн. сўм бўлган эски активларни ҳисобдан чиқарилишига ва 2,243,000 млн. сўмни дастлабки тан олишда ҳаққоний қийматга эга бўлган янги активларнинг тан олинишига олиб келди. Натижада, 22-изоҳда тасвирланганидек, 45.044 млн. сўм миқдоридаги солиқни ҳисобга олмаганда, қолган улушни тақсимланган фойдани камайтириш орқали активларни 222,358 млн. сўмлик дастлабки тан олишдаги зарар тўғридан -тўғри ўз капиталида эътироф этилди.
  

Қуйидаги жадвалда йил давомида мижозларга берилган қарзлар ва авансларнинг умумий баланс қийматидаги сезиларли ўзгаришлар тўғрисидаги маълумотлар таҳлили берилган:
маълумотлар таҳлили берилган:
1 босқич 2 босқич 3 босқич Жами