Mundarija Kirish I bob. O'qish darslarini tog’ri tashkil etish haqida umumiy ma’lumotlar va zamonaviy metodlardan foydalanish

sekin sovib boradi. To’satdan bir daraja sovuq bo’ladi” jumlasining o’zida
uch marta sovuq so’zi qo’llangan.
Mavsumiy mavzudagi asarlarning hammasini badiiy jhatdan yuqori
saviyada yozilgan deb bo’lmaydi. Ularni tanlaydigan olim asarlarning
mavzusi bilan birga shakl tomoniga diqqatini qaratishi zarur.
Xulosa qilib aytganda, boshlang’ich sinf o’qish dasturi va darsliklarida
mavsumiy mavzularga katta e’tibor qaratilgan va yaxshigina o’rin berilgan.
Mavzuga doir tanlangan asarlar ham o’quvchilarga yetarli bilim beradi,
tabiatga mehr va uni asrash hissini uyg’otadi. Tanlangan asar badiiy jihatdan
ham yuqori savida bo’lib, ular o’quvchilar hissiyotiga kuchli ta’sir qiladi,
ularni hayajonga soladi. Masalan, Anvar Obidjonning “So’nggi axborot”
she’ri (3-sinf), ”Nihollarning nolasi” (X.To’xtaboev) hikoyasi (4-sinf)
o’quvchi ruhiyatiga kuchli ta’sir ko’rsatadi. Matnlarda qo’llangan badiiy
vositalar o’quvchilar nutqini boyitadi va bog’lanishli nutqini o’stiradi.
Boshlang’ich ta’limda mavsumiy mavzularni o’rganishda pedagogik
texnologiyalardan foydalanish o’quvchilarning mustaqil fikrlashlariga, ijodiy
qobiliyatlarining o’sishiga, nutqini o’stirishga, o’qish ko’nikmalarini
takomillashtirishga xizmat qilishi lozim.
Maktabda mavsumiy mavzularni o`rganish darslarini Bahoratdik.
O`qituvchilar o`quvchilarning tasavvurini kengaytirish maqsadida tabiat
tasvirlangan rasmlardan, turli o`simliklar,gullar, bog va dala mahsulotlari 10
rasmlaridan foydalandilar. Topishmoqlar, maqollar aytdilar. O`quvchilarni
ham izlanishga undadilar. O`quvchilar tabiat tasvirini chizib, uning
mazmunini kitobdagi materiallardan foydalanib so`zlab berdilar. Ltrby biror
marta ham tabiatga ekskursiya uyushtirilmadi.
Qish fasli haqidagi bo`limlar o`rganilganda ko`proq qishki ta’til,
bolalarning qishki o`yinlari, yangi yil, qorbobo, hayvon va qushlarni qishdagi
hayoti haqida suhbatlar uyushtirildi.
2-sinf dasturida Bahorda, qishda, bahorda, yozda tabiatga sayr va sayohat
uyushtirish haqida tavsiya berilgan, lekin dars jarayonida, undan keyin
o`quvchilar sayohatga olib chiqilmadi. Dasturda insho, bayon yozish haqida
topshiriq berilishi ko`zda tutilgan. O`quvchilar inshosi ko`zdan kechirilganda,
ijodiy ishda har doimgi gaplar ifoda etilgan. Ishda badiiylik yetishmaydi.
O`quvchilarning tabiat haqidagi bilimlarini aniqlash maqsadida og`zaki
suhbat o`tkazildi, test olindi, yozma ishlar uyushtirildi. Nazorat natijalari
shuni ko`rsatdiki, o`quvchilarning o`rtacha o`zlashtiruvchilari 60 foizni tashkil
etdi. Biz uyushtirgan noan’anaviy darsdan so`ng natijalar ancha yuqori
ko`rsankichni ko`rsatdi. Xulosa qilib, aytish mumkinki, mavsumiy mavzularni
o`tish usullari takomillshtirishni taqozo etadi.