Mundarija kirish i-bob psixoterapiya nima? 1 Psixoterapiya usullari va ularning tavsiflari 2

I-BOB PSIXOTERAPIYA NIMA?

1. 
   Psixoterapiya usullari va ularning tavsiflari
   

Psixoterapiya (psixo va terapiya) — ruhiy kasal bemorlarni davolash maqsadida soʻz, xushmuomala bilan hamda qulay sharoit yaratish orqali ular ongiga psixik taʼsir etish. Umu-miy va xususiy (yoki maxsus) psixoterapiya farqlanadi. Umumiy psixoterapiya bu vrachning bemor bilan boʻlgan muloqotlari jarayoni, bunda turli ruxiy taʼsirotlar bemor shaxsiga, uning tuzalishiga ishonch hosil qilish, uni tinchlantirishga tibbiy xodimlarning (vrachlar) notoʻgʻri hara-katlari tufayli paydo boʻladigan holatlarni (yatrogeniya) oldini olishga qara-tiladi. Bu barcha davolash choralari ichida yordamchi tadbir hisoblanadi.
Xususiy psixoterapiyaning tushuntirish, suhbat oʻtkazish, ishontirish (bedorlik va gipnoz holatlarida), oʻz-oʻzini ishontirish (autogen mashq) va boshqa xillari bor. Psixoterapiyada asosiy qurol soʻz hisoblanadi. Soʻzning qudrati, uning shifobaxsh taʼsiri qadim zamonlardan maʼlum. I. P. Pavlov soʻzning oliy nerv faoliya-tida qudratli qoʻzgʻatuvchi taʼsir eka-nini ilmiy jihatdan asoslab berdi. Gipnoz vaqtida psixoterapevtning soʻzi bosh miya poʻstloq qismining maʼlum bir yerida kuchli qoʻzgʻalish oʻchogʻini vujudga keltiradi va bu turlicha ifodalangan tormozlanish holatiga olib keladi.
Bemor bilan vrach oʻrtasida olib boriladigan tushuntirish suhbati psixoterapiyaning yetakchi usuli boʻlib u toʻgʻri olib borilganda har qanday bemor ham tinchlanadi, ham dardi yengillashadi. Ishontirish usuli eng keng tarqalgan. Muhimi bemorni ishontirish, suh-bat oqilona va mulohaza bilan olib borilishi lozim. Tushuntirish va ishontirish, odatda, birgalikda olib boriladi. Bunda vrach bilan bemor oʻrtasida oʻrnatilgan munosabat muhim oʻrin tutadi. Taʼsir qilish va oʻz-oʻziga taʼsir etish psixoterapiyaning muhim usullaridan hisoblanadi. Bedorlik holatida taʼsir etishdan maqsad u yoki bu kasallik holatini bartaraf etishgina emas, balki bemorni bu holatdan tuzalib ketishiga ishontirish va bunda oʻz organizmining kuchiga ishonchini mustahkamlashdan iborat. ^[1]
Ayrim psixoterapevtlar ruhiy taʼsir etishni uxlatadigan vositalar (dorilar)dan foydalanib ba-jaradilar. Gipnoz psixoterapiyaning koʻp qoʻllanadigan usulidir.
Psixoterapiya nevrasteniya va boshqa shunga oʻxshash holatlarda, jumladan, jinsiy ojizliqsa (impotensiya), miyadan ketmaydigan holatlar nevrozida, isteriya nevrozida, psixopatiyalarda, alkogolizm va narkomaniyalarda keng qoʻllanadi.
Psixoterapiya og'zaki va psixologik metodlarni qo'llash orqali psixologik buzilishlarni va aqliy qayg'uni davolash jarayonini tasvirlash uchun ishlatiladigan umumiy atama hisoblanadi. Ushbu jarayon davomida malakali psixoterapevtlar mijozga muayyan ruhiy kasallik yoki hayot taranglashuvi kabi muayyan yoki umumiy muammolarni hal qilishda yordam beradi.
Terapevt tomonidan qo'llaniladigan yondashuvga bog'liq ravishda ko'plab texnikalar va strategiyalar qo'llanilishi mumkin. Shu bilan birga, deyarli barcha turdagi psixoterapiya terapevtik munosabatlarni rivojlantirish , muloqot qilish va muloqotni tashkil etishni va muammoli fikrlar yoki xatti-harakatlarni bartaraf etishni o'z ichiga oladi.
Psixoterapiya tobora ko'proq o'ziga xos kasanachilik sifatida qaralmoqda, ammo ko'plab turli mutaxassislar muntazam ravishda psixoterapiya olib boradilar. Bunday shaxslar klinik psixologlar , psixiatrlar, maslahatchilar, nikoh va oila terapevtlari , ijtimoiy xodimlar , ruhiy salomatlik maslahatchilari va psixiatriya hamshiralari kiradi .
Psixoterapiya bu tibbiy suhbat, unda professional psixoterapevt yoki psixolog psixoterapevt bemorga muammolarni amalga oshirish va hal qilishga yordam beradi. Psixoterapiya - bu insonni ajralmas narsa deb hisoblaydigan, uning mohiyatini o'rganadi va faqat individual yondashuvni ko'rib chiqadigan ma'naviy tartibsizliklarni davolashning yagona usuli.
Yaxshi psixoterapevtni tanlash uchun siz bir nechta muhim jihatlarga e'tibor berishingiz kerak:
-profil tibbiy yoki psixologik ta'lim
-3-5 yildan boshlab ish tajribasi
-o'quv tadbirlarida qatnashish va psixoterapevtika hamjamiyati konferentsiyalarida qatnashish
Shuningdek, mutaxassis mijozning savollariga maksimal darajada yo’llanganligi, internetda yomon shuhrat qozonmagan va axloqiy kodni kuzatgan.^[2]
Psixoterapiyaning maqsadi tushunish, uni tushunish va odam baxtli bo'lishiga nima bermaydiganlarni yo'qotish va mag'lubiyat. Psixoterapevist odam uchun qaror qabul qilmaydi va unga o'z fikrini yuklamaydi, balki aslida mijozning xohishiga va bunga qanday erishish mumkinligini tushunishga yordam beradi. Psixoterapiya o'zi uchun ishlashni anglatadi, ammo kishi birinchi ishonchsizlik, xavotir va qo'rquvdan xalos bo'lishni boshlaganda, u darhol yangi, to'laqonli hayotga o'tish osonroq bo'ladi.
Psixoterapiyadagi ko'plab texnikalar, maktablar va yo'nalishlar mavjud. Quyida biz ba'zi mashhur usullar haqida gaplashamiz.
Psixoterapiya usullari-Sessiya davomida psixoterapevtdan oldin bir nechta muhim vazifalar turadi:
-mijozga muammolaringizni tushunishga yordam bering
-hissiy jihatdan qulay muhit yarating
-odamning his-tuyg'ularini "javob berish", "bunga yo'l qo'ymasin" deb atash uchun psixoterapevtik usullardan foydalaning
-savollarga javob izlash uchun bemor g'oyalarini bering
-biror kishiga terapevtik idoraga moslashish va xulq-atvor va fikrlashning yangi usullarini sinab ko'ring
Psixoterapiya usullarini tanlash individual yondashuv va kasallikning klinik ko'rinishi uchun asoslanadi. Ko'rib chiqish kerak:
-shaxsning xususiyatlari va davlatlari uchun tanqid darajasi
-tartibsizlik sabablari
-terapiya o'tkaziladigan mutaxassis va kabinet yoki klinikaning imkoniyatlari
Psixoterapevtik ta'sirning barcha usullari to'rtta asosiy yo'nalish bo'yicha yordam beradi:

1. 
   Sabablarni eslab - gipnoz, psixoanaliz, gestalal terapiya, mavjud bo'lgan terapiya
   
2. 
   Foydali odatlar toping va zararli - kognitiv xulq-atvor terapiyasi (CCT), oqilona, rekonstruktiv shaxsiy psixoterapiya
   
3. 
   Muammoni hal qilish nostandart, klassik suhbatsiz - san'at terapiyasi, jismoniy yo'naltirilgan terapiya, gipnoz
   
4. 
   Jamoada yoki oilada - guruh, oilaviy psixoterapiya, psixodramada muammolarni yengib o'tish
   

Psixoterapiya va ularning tavsiflariga to’xtalsak, umumiy psixoterapiya:
-kognitiv-xatti-harakatlar
-rekonstruktiv va shaxsiy
-psixoanaliz
-tanaga asoslangan
-oqilona
-guruh
-oila
-psixodrama
-geshtalt terapiya
-erikson gipnozi
-ekzistensial
-qum terapiyasi^[3]