Mundarija kirish i-bob psixoterapiya nima? 1 Psixoterapiya usullari va ularning tavsiflari 2


Download 39.49 Kb.
bet6/7
Sana25.01.2023
Hajmi39.49 Kb.
#1121312
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Nafisa

2.2 Psixoterapiya samaradorligi
Odatda psixoterapiya va psixiatriya muolajalari ishlarning qarama-qarshi bo'lgan ikki usuli, odamlar farovonligini oshirish va ularning ruhiy salomatligini ta'minlash borasida bir-biri bilan raqobatlashishi deb taxmin qilinadi.
Biroq, haqiqat shundan iboratki, bemorlarga aralashuvning ushbu ikki shakli bir-birini istisno qiladi degan fikr mantiqiy emas. Hozirgi kunda ma'lumki, ikkala narsani birlashtirish ba'zi bir kasalliklarni davolashda katta yordam beradi.
Psixolog va psixiatr ishining farqlari. Avvalo, keling, psixiatriya aralashuvi va psixoterapiyaning qaysi jihatlari farqlanishini ko'rib chiqamiz.
Psixoterapiya - bu turli xil yechimlarni topish zarurati uchun qo'llaniladigan tushuncha xatti-harakatlar, fikrlash va his-tuyg'ular bilan bog'liq muammolar.
Bu shuni anglatadiki, u psixologik buzuqlik rivojlangan odamlarga xizmatlar ko'rsatish bilan cheklanmaydi; Masalan, o'z-o'zini past baholashni to'xtatish yoki muloqot yoki ijtimoiy ko'nikmalarini yaxshilash yoki hatto er-xotin tortishuvlarini yaxshiroq boshqarish uchun psixologik terapiyaga boradiganlar bor.
Bundan tashqari, psixoterapiya tubdan o'rganish jarayonidir: bemorlar o'zlarida sodir bo'layotgan voqealarning ikkala nazariy jihatlarini va ularni qanday hal qilishlari mumkinligini, shuningdek, yangi odatlar va fikrlash uslublarini qabul qilish orqali ushbu muammoni qanday engish kerakligi haqida bilib olishadi.
Boshqa tarafdan, psixiatriya tibbiyot olamidagi manbalarni taklif qiladi, chunki psixiatrlar ruhiy salomatlikka ixtisoslashgan shifokorlardir. Shu sababli, ular buzilish (yoki mavjud bo'lishi mumkin) bo'lgan hollarda ishlaydi, shuning uchun ular hayot sifatiga muntazam ravishda ta'sir ko'rsatadigan odamlarga g'amxo'rlik qilishadi.
Psixotrop dorilarni qo'llash juda tez-tez uchraydi, garchi har doim ularning ko'rsatmalariga qat'iy rioya qilsangiz ham, chunki ushbu mahsulotlar yon ta'sirlarni hisobga olishi kerak.[3]

Psixiatrik va psixoterapevtik yordamga ega bo'lishning afzalliklari bu psixoterapevtik va psixiatrik ikkala usulda yordamga ega bo'lishning asosiy afzalliklari.



  1. Psixiatriya yordami psixoterapiya maqsadlariga javob beradi.

Ba'zida bemorga ta'sir qiladigan buzilish alomatlari shunchalik kuchliki, unga psixoterapiyada belgilangan maqsadlarga erishishda qiyinchilik tug'diradi, hatto uning diqqatini jamlashiga va nima qilish kerakligini tushunishiga xalaqit beradi.
Bunday hollarda giyohvand moddalar yoki boshqa psixiatriya vositalaridan foydalanish sizga imkon berishi mumkin psixologik terapiya bilan bog'liq vazifalar bilan shug'ullanish uchun noqulaylik etarlicha tushiriladigan darajaga yetingva u erdan yaxshilanishni davom eting.
2. Psixiatriya aralashuvi inqirozda katta yordam beradi
Noqulay his-tuyg'ularni imkon qadar tezroq pasaytirish birinchi o'ringa ega bo'lgan o'tkir noqulaylik holatlarida, psixiatriya aralashuvi psixoterapiyaga qaraganda tezroq harakat usullarini taklif qilishi mumkin. Va bu bosqich o'tganidan keyin, psixiatriya mutaxassisiga ega bo'lish ushbu turdagi boshqa inqiroz yuzaga kelishi mumkin bo'lgan belgilarni erta aniqlashga imkon beradi.
3. Ikkala aralashuvdan birgalikda foydalanish ularning ta'sirini kuchaytiradi
Ko'p hollarda og'ir psixiatrik yoki psixologik kasalliklar mavjud bo'lganda, psixoterapiya va psixiatriya aralashuvi ta'siri bemorlarni takomillashtirishning izchilligi nuqtai nazaridan o'zaro mustahkamlanadi. Ular o'zlarini yaxshi va barqaror his qilishadi.
4. Psixologik yordam ikkala davolash usulini ham bajarishga yordam beradi
Va nihoyat, psixoterapiya bemorlarni o'zlarining farovonligini yaxshilash va tiklash jarayonlariga ko'proq sodiq bo'lishni talab qiladi, shuning uchun uning ta'siri psixologga murojaat qilishni davom ettirish uchun motivatsiyadan tashqariga chiqadi (agar kerak bo'lsa) va shuningdek, psixiatrik yo'lga sodiqlikni o'z ichiga oladi.
Psixoterapiya usulini qo'llash usuli psixoterapevtik ta'sir shakli deb ataladi. Psixoterapiya shakli - terapevt va bemorning psixoterapiya usulini amalga oshirish jarayonida o'zaro ta'siri va tuzilishi.
Masalan, oqilona psixoterapiya usuli bemorlar bilan muloqot shaklida, guruh bilan suhbat yoki ma'ruza shaklida murojaat qilish shaklida qo'llanilishi mumkin. Taklif usulidan uyg'onish holatida yoki gipnozda ishlatilishi mumkin. Psixoanaliz erkin birlashmalar, birlashmalarni o'rganish, orzularni o'rganish, tushlar tahlili, assivlik tajribasi shaklida va boshqalarni kuzatish shaklida qo'llaniladi. Psixologik ta'sirning bir xil shakli turli xil uslubiy inshootlar sifatida xizmat qilishi mumkin. Shunday qilib, gipnoz taklif qilish uchun va Qatarlarning maqsadi bilan ishlatilishi mumkin.
Davolanishga umumiy asosiy yondashuv bilan birlashgan psixoterapiyaning turli usullari majmuasi psixoterapiya yo'nalishini shakllantiradi. Psixoterapiyaning ayrim qismlarida alohida usullar ajralib turadi, har bir usulda - turli xil texnik va texnikalar.[7]
Psixoterapiya orqali hatto qattiy ruhiy kasallikni davolash mumkin.
Nazokat Ismoilovna, [17.01.2023 11:40]
Psixologiya fanini o'rganmagan odamlarning aksariyati, bu so'zni eshitganda psixoterapiya Ular tasavvur qiladigan birinchi narsa - bu divanda yotgan bemor va unga aytgan narsalarini yozib olgan daftar bilan keksa odam (terapevt).

Aholida psixologiya va psixoterapiya to'g'risida juda kam ma'lumot mavjud. Ko'pchilik psixolog, psixoanalitik va psixiatr o'rtasidagi farqni yoki psixolog va murabbiy o'rtasidagi farqni bilmaydi va ular buni bilishmaydi. turli xil terapiya turlari mavjud bo'lgan.


Bemorlar turli sabablarga ko'ra psixologik terapiyaga murojaat qilishadi. Ammo terapevtga murojaat qilish to'g'risida qaror qabul qilish oson emas. Afsuski, ushbu amaliyotga nisbatan hali ham xurofotlar mavjud, ayniqsa, psixoterapiya nima va u kimga yo'naltirilganligi to'g'risida yolg'on e'tiqod tufayli. Bundan tashqari, ko'pgina odamlar psixologga murojaat qilish zaif odam bo'lish bilan bir xil ma'noda, deb o'ylashadi, garchi psixologik terapiyaga borish hissiy jihatdan kuchliroq odam bo'lishga yordam beradi va kundan-kunga paydo bo'lishi mumkin bo'lgan murakkab vaziyatlarga yaxshi moslashish uchun vositalar beradi. - kunlik asos.
Psixoterapevtik metodikalarning hammasini shartli ravishda inontirish, ishonch hosil qilish vafaollashtiruvchi psixoteperapiyaga bo'lish mumkin. Bundan tashqari, individual va jamoa psixoterapiya tafovut qilinadi.
Inontirish – bir odamning ikkinchi odamga psixologik yo'l bilan o'ziga xos tarzda ta'sir qilishdir. Inontirish bosh miya po'stlog'ida konsentrlangan ta'sirlanish o'chog'idir, bu o'chog' manfiy induksiya tufayli o'z atrofida tormozlanish zonasini hosil qiladi. Inontirishning gipnoz holatida inontirish, tabiiy uyqu holatida inontirish, uxlatadigan yoki narkotik dorilar berilgandan keyingi inontirish (narkogipnoz) uyg'oqlik vaqtida inontirish va o'z-o'zini inontirish kabi turlari tafovut qilinadi. Gipnotikxolat (gipnoz) – uyg'oqlik bilan uyquga o'tish orasidagi chala uyqu holatidir. Bemorning gipnoz qilishning ko'pgina usullari mavjud. Gipnotik holat yuzaki, o'rta va qattiq gipnozga bo'linadi. Yuzakigipnozda ko'z qovoqlari va qo'l-oyoqlar og'ir tortib, mudroq bosadigan, ko'pincha puls va nafas siyraklashib qoladigan holatdir.
O'rtachagipnoz – yengil uyqudir, kasal ko'zini ocholmaydi, so'z bilan ta'sir ko'rsatib, harakat sferasi bilan sezgi sferalarida o'zgarishlarni keltirib chiqarish mumkin. chuqur gipnoz – ro'yirost gipnotik uyqudir. Rapport (miya po'stlog'ida sergak qolgan alohida punkt hisobiga vrach bilan bemor o'rtasida bog'lanadigan aloqa) tamomila alohidalanib qoladi (ya'ni vrachdan boshqa kishi kasal bilan aloqa qila olmaydigan bo'lib qoladi).[9]
Tabiiy uyqu holatida inontirish. Bu usul asosan bolalarda qo'llaniladi.
Uyqu vaqtida ko'pgina odamlar inson nutqini idrok eta olish qobiliyatini saqlab qoladi, shuning uchun bemor uyg'oqligi vaqtida uning oldida aytish mumkin bo'lmagan narsalarni kusal uxlab yotgan paytida ham gapirish mumkin emas.
Uxlatadigan yoki narkotik moddalarni berib inontirish. Bemor yetarli gipnobel bo'lmasa (gipnozga tez berilmaydigan bo'lsa) va boshqa ba'zi hollarda narkogipnozdan foydalanildadi. Bemorga uxlatadigan dori ichiriladi yoki venasiga yuboriladi.Odamni uyqu bosib turgan paytda so'z bilan ta'sir ko'rsatib inontiriladi.
Uyg'oqlik holatida inontirish gipnozdan tashqari paytda ham inontirish shifobaxsh ta'sir ko'rsatadi. Uyg'oqlik davrida inontirish anchagina emosional ko'tarinkilik ruhida ayniqsa yaxshi kor qiladi. Duduqlanish, alkogolizm, nevrozlarga davo qilish uchun uyg'oqlik holatida inontirish usuli qo'llaniladi. O'z-o'zini ishontirish ham psixoterapevtik usullardan hisoblanadi. Bemorning o'z-o'zini ishontirib aytgan so'zlari organizmning turli sistemalarida fiziologik o'zgarishlarni keltirib chiqaradi. Tansiq ovqat to'g'risida o'ylashga javoban me'da shirasining ajralishi, sovuq ta'sir qilishi to'g'risida o'ylashga javoban badan terisining «tuk-tuk» bo'lib ketishi va boshqalar organizmdagi fiziologik jarayonlarga ta'sir ko'rsatishini aniq - ravshan qilib isbotlaydi. Autogen trenirovka (ya'ni bemorning o'zi bajaradigan mashq) psixoterapiyaning keng tarqalgan metodikasidir. Autogen trenirovkani nemis olimi I.Shuls taklif etgan jamoa va gurux psixoterapiyasi bir-biriga yaqin tushunchalardir. Ularning o'rtasidagi farq shundan iboratki, gurux psixoterapiyasida asosiy psixoterapevtik ta'sir vrachdan chiqadi va umuman butun guruxga qaratilgan bo'ladi. Jamoa psixoterapiyada bemorlar jamoasining har bir bemoriga shifobahsh ta'sir ko'rsatishdan foydalaniladi. Faollashtiruvchi psixoterapiyaning maqsadi – kasal shaxsiyatining saqlanib qolgan tomonlarini safarbar etib, uni real turmush sharoitlariga jalb qilish, kasallik natijasida izdan chiqqan funksiyalarni mashq qildirishdir. Faollashtiruvchi psixoterapiya ko'ngliga doim bir xil xayol kelib yuradigan (odam doim vahimada yuradigan, miyyasidan har xil hayol va shubhalar nari ketmaydigan va boshqa) holatlarda foyda beradi.[10] Hozirgi kunda ba’zi psixoterapevtik usullarni qo’llash taqiqlanadi.
XULOSA
Birovning ko'zlari yaxshi ko'rmasligi sababli, okulistlarga yoki umurtqa pog'onasi bilan bog'liq muammolar tufayli nevrologlarga murojaat qilishi dargumon. Ammo psixoterapevt bo'lish istagi ko'pincha aqliy azob-uqubatlarni boshdan kechirganlar orasida paydo bo'ladi, ular uchun o'zlarini va qanday ishlashini tushunish istagi deyarli hayotiy zaruratdir. Buni maqola mualliflari uchrashgan har bir kishi tasdiqladi.
Biroq, o'tgan asrning 80-yillari oxirida, birinchi psixoterapevtlar Moskva va Leningradda mashq qila boshlaganlarida, ularning hech biri hatto bugungi kunda, 21-asrning boshlarida, psixoterapiya eng mashhur kasblardan biriga aylanishini taklif qila olmaganlar. Va ularning o'zlari deyarli afsonaga aylanishlari mumkin edi, chunki ularda rus psixo-amaliyotining zamonaviy tarixi boshlangan, ular 30-yillarda mamlakatimizda uzoq vaqt davomida yopiq bo'lgan.
Ushbu odamlar ma'ruzalarni tinglash va psixoterapiya va psixoanaliz sohasidagi eng taniqli mutaxassislarning seminarlarida qatnashish, amaliy psixologiyaning turli sohalari asoschilaridan o'rganish uchun omadli bo'lgan.
"Haqiqatan ham, bizga ikkinchi professional yoshlar berishdi", deb eslaydi psixoterapevt Yekaterina Mixaylov. - Universitetni tugatgandan so'ng, konuslarni to'ldirib, ko'p narsalarni bilib, biz birdan maktab o'quvchilari bo'lib qoldik, nimanidir bilmaslik, tushunmaslik, ahmoqona savol berish, olib qochish, Va keyin asta-sekin hushyor bo'ldik". Bularning hammasi psixoterapiya rivojlanmasidan oldin bo’lgan.
Hozirgi kunda esa psixoterapiya gurkirab rivojlanayotgan zamon isoblaadi. Psixoterapiyaning bemorlarga foydasi qanchalik katta ekanligini ham ko’rib chiqdik. Demak psixoterapiya insonlar hayoti uchun muhim bo’lgan sohalardan biri ekan.



Download 39.49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling