Mundarija: kirish I bob. Tilshunoslikni o`rganish obyekti sifatida xitoy tilida so`z yasalishi

Tadqiqot manbalari. Tadqiqotga manba sifatida Zhao Yuan Pinning “Сопостовытельная грамматика китайский и русский язков” nomli kitobi, Гао Вендава Ван Лижиннинг “Hanyu cihui zhishi” (“Хitoy tili leksikografiyasi”) ( Dzinan, 2006) hamda , “现代汉语词典” Xiandai hanyu cidian (“ Hozirgi xitoy tili lug’ati”) ( Pekin, 2002), Su Boliyonning “实用现代汉语语法” ( Hozirgi xitoy tili grammatikasi) (Pekin,2003), Suang Bosaynining “实用现代汉语语法” (“Hozirgi xitoy tili grammatikasi”) (Pekin,1989), V.I.Gorelovning “Лексикология китайского языка”⁶ (Moskva,1982), Minkay Gao va Lyu Chjentanning «Zamonaviy xitoy tilida o‘zlashtirmalarni o‘rganish» ( Pekin, 2001), mavzusidagi tadqiqot ishlari, Chjan Sinyuanning «Zamonaviy xitoy tilidagi Kompozitsion usuldagi so’z gaplar va ularni birlamchi tahlil qilish natijalari bo‘yicha olingan ayrim ma'lumotlar» (Pekin, 2004) maqolalari va bir qancha kitoblarni alohida keltirib o‘tish mumkin.
Таdqiqot metodlari. Mavzuga doir to’plangan materiallar hozirgi zamon tilshunoslik fanida keng qo’llanilayotgan struktur, tafsifiy, tahliliy, komponent metodlari yordamida tahlil etildi.
Ilmiy ishning yangiligi.

• 
  hozirgi xitoy tili va o’zbek tilidagi Kompozitsion usuldagi so’z gaplarning mazmuni o’rganilib chiqildi;
  
• 
  ularning o’ziga xos yasalish modellari tahlil qilindi;
  
• 
  xitoy va o’zbek tilidagi Kompozitsion usuldagi so’z gaplarning turlari va vositalari o’rganib chiqildi;
  
• 
  xitoy va o’zbek tilidagi so’z gaplar qiyosiy tahlil qilindi;
  
• 
  o’zbekzabon talabalarning xitoy tilidagi qiyoslash mazmunga ega bo’lgan konstruksiyalarni qo’llashda kelib chiqadigan xato va kamchiliklar tahlil qilindi;
  
• 
  tadqiqot asosida ilmiy va amaliy tavsiyalar ishlab chiqildi.
  

Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati.
Ishda xitoy tilidagi qiyos va so’z mazmuniga ega bo’lgan konstruksiyalar struktur mazmunga ega bo’lgan konstruksiyalar struktur-funksional jihatdan system holatda o’rganiladi.
Bitiruv malakaviy ishi materillaridan xitoy tili leksikalogiyasi va leksikasiga oid maxsus kurslarda o’zbek va rusiyzabon talabalarga xitoy tilini o’rgatish jarayonida , qo’llanma hamda darsliklar tuzishda, ayniqsa, xitoy tiliga oid o’quv qo’llanmalar sharqshunos filologlar uchun maxsus kurslar tayyorlashda keng foydalanish mumkin.