Mundarija kirish kondensatsiyalash tarifi

Q va Q₀ issiqlik miqdorlarini ishchi jismning kondensatsiyagacha S₁ va undan keyingi S₂ entropiyalari bilan ifodalash mumkin:


;


(13)

Agar, Q va Q₀ qiymatlarini (4.131) tenglamaga qo’ysak, ushbu ifodani olamiz:

(14)

Sovitish koeffitsienti ushbu ko’rinishga ega:

(15)

SHunday qilib, sovitish koeffitsienti  sarflangan ish birligi L hisobiga quyi T₀ temperaturadan yuqori T temperatura sathigacha qancha issiqlik miqdori Q₀ ni uzatish mumkinligini ifodalaydi. Issiqlik miqdori Q₀ sovuqlik ish unumdorligi deb nomlanadi.

4. Kompressor bug’ sovitish mashinalari

O’rtacha temperaturali sovuqlik olishda kompressor bug’ sovitish mashinalari keng qo’llaniladi. Bunday mashinalarda sovutuvchi eltkich sifatida past temperaturada qaynaydigan suyuqliklar ishlatiladi.
I
deal mashina tsikli. Karnoning teskari tsikli bo’yicha ishlaydigan ideal kompressor sovitish mashinasida (2-rasm) kompressor I sovitish eltkichi bug’larini so’rib, ularni suv bilan sovitishda suyuqlikka aylanish mumkin bo’lgan bosim darajasigacha siqadi va kondensator II ga haydaydi. T-S diagrammada (10.4b-rasm) bug’larning adiabatik siqish jarayoni vertikal adiabatik chizig’i 1-2 bilan tasvirlangan. Siqish bug’ning temperaturasini T₀ (1 nuqta) dan T (nuqta 2) gacha ko’tarilishiga olib keladi. Kondensator II da suyuqlanish jarayoni o’zgarmas T temperaturada borishi uchun, siqish jarayoni suyuqlik - bug’ muvozanat chizig’i bilan chegaralangan sohada amalga oshirilishi kerak. Ideal mashinada kompressordan chiqayotgan bug’ quruq to’yingan holatda R bosimda bo’ladi.

Kondensator II dagi suyuqlanish (kondensatsiyalanish) jarayoni T temperaturada izotermik ravishda boradi (gorizontal 2-3 chiziq). Kodensatordan suyuq sovitish eltqichi kengaytiruvchi tsilindrga keladi (2a–rasmda ideal tsiklda qo’llaniladigan kengaytiruvchi tsilindr o’rniga real tsiklda qo’llaniladigan drossel ventili III ko’rsatilgan). U yerda adiabatik kengayib, qaynash bosimiga to’g’ri keladigan T₀ temperaturaga ega bo’ladi (3-4 adiabatik chizig’i). So’ng suyuq sovitish eltkichi bug’latigich IV da bug’lanib (qaynab), sovitilayotgan muhitdan issiqlikni oladi. T₀ temperaturadagi bug’lanish jarayoni 4-1 izoterma chizig’i bilan ifodalanadi. T₀ temperaturadagi bug’larni (1 nuqta) kompressor so’rib oladi va tsikl takrorlanadi. SHunday qilib butun jarayon 2 ta adiabata (1-2 va 3-4 kesmalar) h amda ikkita izoterma (2-3 va 4-1 kesma) lardan iborat.

3-rasmda r-i diagrammadagi ideal kompressor sovitish mashinasining tsikli ko’rsatilgan. Bu diagrammada sovuqlik unumdorligi Q₀ va sarflangan ishi L diagrammadagi qabi yuzalar orqali emas, balki to’g’ri chiziqli kesmalar orqali aniqlanadi. 1-2 kesma kompressor 1 dagi sovitish eltkichi bug’larining adiabatik siqilishi; 2-3 kesma shu bug’larning II kondensatordagi suyuqlanishi; 3-4 kesma suyuq sovitish eltkichining kengaytirish tsilindridagi kengayishi; 4-1 kesma suyuq sovitish eltkichining bug’latgich IV dagi bug’lanishi.