Bunday harakatlar ixtiyorsiz ravishda bo’ladi, shuning uchun siz bir necha oddiy qoidaga amal qilishingiz kerak:
Birinchidan, cho’kayotgan odamga yordam berish uchun uning orqa tomonidan suzib kelish kerak, ya’ni u qutqaruvchini ko’rmasligi lozim. Shundan so’ng cho’kayotganni suvdan chiqarishning turli yo’llarini qo’llash kerak:
Cho’kayotgan odamni orqaga qo’yib, uni qo’ltig’i yoki qulog’i yaqinida boshidan ushlab, oyoqlar bilan ishlab, unu o’z ortidan tortish.
Bitta qo’lni cho’kuvchining qo’ltig’i ostidan o’tkazib, uni iyagidan ushlab, suv sathidan yuqorida fiksatsiya qilib, erkin qo’l va oyoqlarni harakatlantirib tortish.
Cho’kuvchini chalqancha qilib, bitta qo’lni uning qo’ltig’i ostidan o’tkazib, uning ikkinchi qo’lidan ushlab, o’z ortidan tortish.
Agar cho’kayotgan odam sizni tutishga harakat qilsa, nafasni ushlab, suv ostiga sho’ng’ish kerak. Cho’kuvchining tirmashib olganidan uning qo’llarini majburlab ochish orqali qutulishga urinmaslik kerak — vahima jabrlanuvchiga qo’shimcha kuch beradi, kurashish esa yana ko’proq vaqtni oladi.
Agar chukuvchi suv tubiga yetgan bo’lsa, oqimning kuchi va yo’nalishini hisobga olib, sho’ng’ish kerak. Sho’ng’igach, cho’kib kegan odamni qattiq tutub, bitta harakat bilan suv sathiga chiqib olish uchun suv tubidan kuchli itarilish kerak.
QURUQLIKKA CHIQQACH NIMA QILISH KERAK?
Bu jihatda multfilmlardagi harakatlar biroz haqiqatga yaqindir.
Darhaqiqat, javbrlanuvchiga sun’iy nafas berish talab qilinadi, lekin avval uni yotqizib, og’zidan qayt massasi, qum va boshqalarni chiqarib tashlash, uning nafas olishi va pulsini eshitish kerak:
Agar ular butunlay mavjud va jabrlanuvchi hushida bo’lsa, uning boshini oyoqlaridan pastroq qilib yotqizish, ho’l kiyimlarini yechib, uni issiq choyshab bilan o’rab, issiq ichimlik berish kerak. So’ng tez yordamni chaqirish majburiydir — garchi jabrlangan kishi yaxshi ko’rinsa va o’zini yaxshi his etayotganini aytsa ham, bu hech narsani anglatmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
