Mundarija kirish

2.2. Deshifrlash jarayoni algaritmi

Shifrlash jarayonida foydalanilgan Sub Bytes( ), ShiftRows( ), MixColumns ( ) va AddRoundKey( ) almashtirishlariga mos ravishda teskari:

• 
  invSub Bytes( ),
  
• 
  invShiftRows( ),
  
• 
  invMixColumns ( ),
  
• 
  AddRoundKey( ) ,
  

almashtirishlar mavjud bo‘lib, bunday holat qaralayotgan simmetrik shifrlash algritmining apparat-texnik qurilmasini yaratishda muhim omillardan hisoblanadi.

Quyida mazkur teskari almashtirishlarni batafsil ko‘rib chiqamiz:

1. 
   AddRoundKey( ) – almashtrishida ishlatilayotgan XOR amalining xossasiga muvofiq, , ushbu funksiya o‘z-o‘ziga teskari hisoblanadi.
   

2. invSub Bytes( )- almashtirishi shifrlash jarayonida foydalaniladigan S-blokga (4.4-jadval) teskari amal bajarishga asoslangan. Masalan {a5} bayt uchun teskari bayt almashtirishi amalining natijasi S-blokda 2-satr va 9-ustun elementlarining kesishida joylashgani uchun javob: invSub Bytes({a5})= {29}.

3. invShiftRows( ) – almashtirishi oxirgi holat matrisasining 3-ta satri berilgan jadval asosida o‘nga siklik surish orqali amalga oshiriladi.

4. invMixColumns ( ) – almashtirishida holat matrisasi ustunlari GF(2⁸) maydonda uchinchi darajali ko‘phad ko‘rinishida qaralib, g^-1(x) ={0b}x³ +{0d}x² +{09}x + {0e} ko‘phadga modul x⁴ +1 ko‘phad bo‘yicha ko‘paytiriladi. Mazkur fikrlarning matematik ifodasini quyidagicha tasvirlash mumkin:
=


Ushbu teskari almashtirishlardan foydalanib, deshifrlash jarayonida generasiya qilingan raund kalitlari oxirgidan boshlab bittadan kamayib qo‘shib boriladi, ya'ni deshifrlash jarayonining 1-raundida shifrma'lumot blokiga 10-raund kaliti qo‘shiladi, 2 – raundida 9-raund kaliti qo‘shiladi va hokazo 10-raundida 1-raund kaliti qo‘shiladi va oxirida dastlabki kalit qo‘shiladi. Yuqorida ta'kidlangan jarayonini boshqa teskari akslantirishlar bilan birgalikda amalga oshirishning umumiy blok sxemasi quyida keltirilgan.