Чанлардаги БТЭ жараёнларини жадаллаштиришнинг асосий усулларини, ҳозирги вақтда маълум бўлган шартли тўрт асосий манбага - таъсир кўрсатиш гуруҳларига ажратиш мумкин: Чанлардаги БТЭ жараёнларини жадаллаштиришнинг асосий усулларини, ҳозирги вақтда маълум бўлган шартли тўрт асосий манбага - таъсир кўрсатиш гуруҳларига ажратиш мумкин: - қаттиқ фазага;
- суюқ фазага;
- газсимон фазага;
- бактериал экмага (культура).
Бактериал оксидланишнинг самарали кечишининг муҳим омилларидан бири – дастлабки бойитманинг сифати, таркиби ва миқдорий ҳолатидир. Булар сирасига, бойитманинг йириклиги ва минералогик ҳолати киради. Ўтказилган тадқиқотлар ва амалда қўлланилган БТЭ ускуналари натижалари шуни кўрсатадики, сульфид бойитмаларини танлаб эритишида, бактериал оксидланиш кинетикаси ва тўлиқлигини таъминлашда уларнинг таркибидаги нафақат темир, олтингугурт, мешьяк, балки минераллар мутаносиблиги, уларнинг генетик, ўзига хос хусусиятлари ҳам муҳим аҳамиятга эга. Чанларда бактериал танлаб эритиш усулида, маҳсулот ўлчамининг йириклиги муҳим аҳамиятга эга бўлиб, у жараён кинетикаси ҳамда сульфид минералллари юзасини очилиши тўлиқлигини белгилайди. Чанларда бактериал танлаб эритиш усулида, маҳсулот ўлчамининг йириклиги муҳим аҳамиятга эга бўлиб, у жараён кинетикаси ҳамда сульфид минералллари юзасини очилиши тўлиқлигини белгилайди. Асосан олтин мешякли бойитмани БТЭ дастлабки тайёр бойитманинг йириклиги 90-95% фоизининг минус 0,074 мм синфини ташкил этиши (80-85% фоизи минус 0,044 мм) бактериал танлаб эритишда етарли даражада тезликни таминлайди, янчишни кам харажатлилига эришилади бу иқтисодий нуқтаи назардан мақсадга мувофиқдир. Айрим ҳолларда, бойитмаларни қайта янчишга эҳтиёж туғилиб, уларнинг йириклигининг 80-85% фоизини минус 0,032 мм етказишга тўғри келади. Бойитмаларни механокимёвий фаоллаштирилганда, таркибида 9,5% фоиз мешьяк тутган, Қ:С= 1:10, биомассанинг миқдори 10 г/л бўлганда, 22 соатдан сўнг қолдиқ мешьяк миқдори 1,7% фоизга пасайди, лекин фаоллаштирувсиз эса, маргумуш миқдори атиги 3,8% фоизгача пасайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |