Мушак тўҚимаси каримов Мухаммадали Абдухоликович
Download 1.63 Mb. Pdf ko'rish
|
МУШАК ТЎҚИМАСИ
- Bu sahifa navigatsiya:
- Skelet muskul
- Yurak muskul
- Silliq muskul
|
МУШАК ТЎҚИМАСИ Каримов Мухаммадали Абдухоликович MUSKUL TO‘QIMASI HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA • Morfologik va funksional kelib chiqishiga ko‘ra muskul to‘qimasida uch xil ko‘rinishdagi muskul hujayralari farqlanadi. • Bu hujayralarning har biri organizmda joylashgan joyi va bajaradigan funksiyasiga ko‘ra maxsus strukturaga ega bo‘ladi: • 1. Skelet muskul hujayralari tuzilish jihatdan ko‘ndalang chiziqlardan iborat uzun hujayralar bo‘lib, bir nechta yadroga ega bo‘ladi. Skelet muskul hujayrasida kontraktura (qisqarish) ixtiyorga bog‘liq ravishda darhol va kuchli yuzaga chiqadi. • 2. Yurak muskul hujayralari ham uzun va ko‘ndalang chiziqlarga ega bo‘lib, skelet muskulidan farqli ravishda bir-biri bilan maxsus disksimon tuzilmalar orqali shoxlanib tutashgan holatda bo‘ladi. Bu hujayralarda ham kontraktura kuchli yuzaga kelib, ritmik va ixtiyorga bo‘ysunmaydigan holda amalga oshadi. • 3. Silliq muskul hujayralari nisbatan kuchsiz qisqarish xususiyatiga ega, duksimon hujayralar bo‘lib, qisqarishlar ixtiyorga bog‘liq bo‘lmagan holatda sekin namoyon bo‘ladi. • Barcha muskul hujayralarida, ularning qisqarishini ta’minlovchi ikki xil oqsil mikrofilament (filament – tola) mavjud bo‘ladi: aktin va miozin . • Kontraktura, ingichka aktin filamentlari uzra keng miozin filamentlarining sirpanuvchi harakati hisobiga yuzaga keladi. Aynan, miozin filamentining aktin uzra harakati uchun energiya ATF tarkibidagi fosfat bog‘larining uzilishi hisobiga hosil bo‘ladi. • Shunday qilib, ATF molekulasini parchalanishidan hosil bo‘lgan kimyoviy energiya, aktin-miozin kompleksini ishga tushirib mexanik energiyani vujudga keltiradi. SKELET MUSKUL TUZILISHI • A. Skelet muskul sitoplazmasi- Download 1.63 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|