Mustaqil ish №1 Bajardi: Tohirov. A qabul qildi: sattarov m. A samarqand – 2023 Mavzu: Simsiz tarmoq standartlari Reja

Infratuzilmali rejim

Bu rejimda ulanish nuqtasi mijoz kompyuterlarining aloqasini ta’minlaydi (2-rasm). Ulanish nuqtasiga simsizkommutator sifatida qarash mumkin. Mijoz stansiyalari biri boshqasi bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri bog‘lanmaydi, ulanish nuqtasi bilan bog‘lanadi, u esa endi paketlarni manzillariga yo‘naltiradi.

2-rasm. Infratuzilmali rejim
Ulanish nuqtasi Ethernet portga ega, u orqali bazaviy xizmat ko‘rsatish zonasi simli yoki aralash tarmoqqa, ya’ni tarmoq infratuzilmasiga bog‘lanadi.
Simsiz ulanish nuqtasini infratuzilmali rejimda sozlash simli interfeys, ya’ni Ethernet-bog‘lanishdan foydalanib amalga oshiriladi. Simsiz interfeysdan foydalanilganda ko‘p sonli ulanish nuqtalari bo‘lganida sozlashlarda murakkabliklar yuzaga keladi.

Ofis tarmog‘i

Uncha katta bo‘lmagan ofis yoki uyda foydalanish uchun oddiy simsiz tarmoq (Small Office/Home Office-SOHO) bitta ulanish nuqtasi asosida qurilishi mumkin (3-rasm).

3-rasm. Ofis tarmog‘i

Tarmoqni tashkil etish uchun adapterlar infratuzilmali rejimga, ulanish nuqtalari esa ulanish nuqtalari rejimiga o‘tkaziladi. Bunda tarmoqning barcha foydalanuvchilari joylashgan bitta xizmat ko‘rsatish zonasi hosil bo‘ladi.
Kichik tarmoqda ulanish nuqtasini joylashtirishda barcha ish o‘rinlarida yetarlicha aloqa sifatini, shuningdek, nuqtaning o‘zini joylashtirishda qulaylikni ta’minlash kerak. Oddiy yechim ulanish nuqtasini shipga mahkamlash kerak, bunda elektr ta’minoti va simli tarmoq simlari ship ustidan yoki qutilarda o‘tkaziladi.
Shuni e’tiborga olish zarurki, tarmoq kengaytirilganda va foydalanuvchilar soni ortganda aloqa tuzligi kamayadi (foydalanuvchilar soniga proporsional). Eng ma’qul foydalanuvchilar soni 16-20. Bundan tashqari, aloqa tezligi va sifati mijoz va nuqta orasidagi masofaga ham bog‘liq bo‘ladi. Bu bazaviy tarmoqning kengaytirilishini talab qilishi mumkin.
Tarmoqni kengaytirish uchun ulanish nuqtasining uplink-portini ishlatish mumkin. U ham tarmoqqa xizmat ko‘rsatish bazaviy zonalarini birlashtirish uchun, ham mavjud simli yoki simsiz infratuzilmaga integratsiyalanishi, masalan, boshqa bo‘linmalarning ajratilgan resurslariga foydalanuvchilarni ulanishlarini ta’minlash uchun yoki Internetga ulanishi uchun ishlatilishi mumkin.
Tarmoqni kengaytirishda o‘zaro halaqitlar va uzatish tezligini kamyishidan qochish uchun qo‘shni ulanish nuqtalarining chastotalari bir-birlarini qoplamasligi kerak. Bunga chastota bo‘yicha 1, 6 va 11 qoplanmaydigan kanallarga qo‘shni nuqtalarni sozlash bilan erishiladi. Bunday tarzda, 1, 6 va 11 kanallarli qo‘shni nuqtalar teng tomonli uchburchakning uchlarida bo‘lib qolishi natijasida joylarini almashtirish bilan chastotalarni bir-birlarini qoplamasdan katta maydonni simsiz aloqa bilan qamrab olish mumkin (4-rasm).
Simsiz tarmoqlarni qurishga ishlatiladigan ilovalar turlicha ta’sir qiladi. Eng muhim omillarga quyidagilar kiradi:
bitta mijozga hisoblaganda hisoblangan tezlik;
ishlatiladigan ilovalar turlari;
ma’lumotlarni uzatishdagi kechikishlar.
Har bir mijozning hisoblangan tezligi xizmat ko‘rsatish zonasiga yangi mijozlarni kiritilishi bilan kamayadi. Demak, agar uyda yoki ofisda tezlikka
talabchan bo‘lgan ilova ishlatiladigan bo‘lsa (masalan, Skype Internet-telefoniya dasturi) maydon birligiga ulanish nuqtalari sonini oshirish zarur bo‘ladi (5-rasm).

4-rasm. Simsiz tarmoqni kengaytirish

5-rasm. Simsiz tarmoqni maksimal tezlikli kengaytirish

Ulanish nuqtalari ishlash chegaralarini aniqlash uchun Network Stumbler dasturi o‘rnatilgan noutbuk ishlatiladi. U ulanish nuqtasidan masofaga bog‘liq ravishda adapter qanday tezlikda ishlashini ko‘rsatadi. Uzoqlashish bilan tezlik
avtomatik kamayadi va bo‘sag‘aviy darajaga yetganida yangi nuqtani o‘rnatish kerak bo‘ladi.
Ofisda barcha ulanish nuqtalarini lokal tarmoqqa birlashtirishni bir necha usullarda amalga oshirish mumkin. tashkil etishning eng oddiy va eng keng tarqalgan usuli simli infratuzilma orqali birlashtirish hisoblanadi (6-rasm).

6-rasm. Simli infratuzilma orqali ulanish nuqtalarini birlashtirish
Bunday holda uplink-porti orqali o‘ralgan juftlik simlar yordamida ulanish nuqtasiga ulanadigan kommutator o‘rnatiladi. Shuningdek, bu kommutatorga keng polosali Internetni ulash mumkin. Bunday ulanishning avzalligi ulanish nuqtasining ishlash zonalarini turli kanallarga sozlashning oddiyligi, kamchiligi esa ulanish nuqtalaridan kommutatorga kabel qo‘yilishi hisoblanadi.
Ikkinchi usul WDS kengaytirilgan rejimdan foydalanishli ulanish hisoblanadi (7-rasm).

7-rasm. WDS kengaytirilgan rejimdan foydalanishli ulanish nuqtalarini birlashtirish