Mustaqil ish-5 Mavzu: Shablonfunksiyalardafunksiyalarniqaytayuklashmexanizmi

c) a, b, c va d  natural sonlari berilgan. Bu sonlar uchun a/b va 
c/d kasrlami qisqarmaydigan k o ‘rinishga keltiring. (Ikki natural 
sonning eng katta umumiy b o ‘luvchisini topish funksiyasidan foy- 
dalaning.)
108

d) x It y h ... , X/o, y I0 haqiqiy sonlari berilgan bo ‘lsin. 0 ‘nburchak 
uchlarining koordinatalari mos ravishda (xj.yi), ... , (xi0,yio) b o ‘lsin. 
Shu o‘nburchakning perimetrini toping. (Koordinatalari berilgan kes­
ma uzunligini topish funksiyasidan foydalaning.)
e) N > 2  natural soni berilgan b o ‘lsin. Bu son uchun Goldbax 
gipotezasini tekshiring. (Sonni tub yoki tub emasligini topish 
funksiyasidan foydalaning.)
Agar funksiya o ‘zidan yordamchi funksiya sifatida foydala- 
nadigan b o ‘lsa, bunday funksiyalar rekursiv deyiladi.
Rekursiv funksiyalar ikki turga bo‘linadi:
a) to ‘g ‘ri rekursiya. Bunda dastur o‘ziga-o‘zi m urojaat qiladi.
b) yondosh rekursiya. Bunda A funksiya B ga, B funksiya A ga 
murojaat qiladi.
Rekursiv funksiya yozish uchun aw alo : 1) rekkurent munosabat;
2) shu munosabat uchun boshlang‘ich holatlar aniqlangan bo‘lishi shart.
Rekkurent munosabat deganda qaralayotgan jarayonga doir 
muayyan bosqichlami avvalgi bosqichlar bilan bog‘lovchi munosa- 
batlar tushuniladi. M asalan, TV! =N-(N—1)\ formulani AH uchun rekku- 
i cut munosabat deb qarash mumkin. Boshlang‘ich holat sifatida esa
11 1 olinadi.
Keltirilgan m a’lumotlami hisobga olsak, faktorialni hisoblash 
masalasi uchun rekkurent va boshlang‘ich munosabatlar quyidagicha 
bo'ladi:
Ko‘rinib turibdiki, N\ ni hisoblash uchun (N -l)\ m a’lum b o ‘lishi 
kciak. Lekin, (AM)!=(A'-2)!-(7v'-]) bo‘lgani uchun o‘z navbatida (N-2) ! ni 
inpish talab qilinadi. (A'-2)! esa (N-3)\-(N-2) ga teng va hokazo. Bu 
vi ida .V! ni hisoblash algoritmi o ‘zining ichiga o ‘zi “cho‘kib” borishi