Mustaqil ish mavzu: Korxonaning kadrlar siyosati va personalni boshqarish

Ishchilarni ish joylariga joylashtirish

• 
  Bozor iqtisodiyotida qobiliyatli xodimlarni ishga olish birinchidan kichik biznes korxonasining samarali ishlashini ta’minlaydi, ikkinchidan esa raqobat tavakkalchiligini kuchaytiradi. Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, yangi, tez rivojlanayotgan korxonalar faoliyatning birinchi yilida o‘z xodimlarining yarmini yo‘qotadi. Uchinchi yilning oxiriga kelib qo‘nimsizlik 25% ga kamayadi, beshinchi yilga borib bu ko‘rsatkich 10% ni tashkil etadi. Birinchi yilda qo‘nimsizlik yuqori bo‘lishining sababi-xodimlar korxonaning kelgusidagi istiqbollarini(imkoniyatlarini) to‘la tushunmasligi, shu jumladan o‘zining kelajak istiqbolini to‘la tasavvur eta olmasligidir. Tasodifiy ishchilarni ishga olish kichik biznesda juda ham xavfli bo‘lib, bu korxona uchun zarar keltirishi mumkin.
  

Ishchilarni ish joylariga joylashtirish

• 
  Ishchilarni to‘g‘ri tanlash uchun ikki xil ichki va tashqi chegara mavjud. Ichki chegara - bu korxona tomonidan qabul qilingan va tadbiq qilingan me’yordir. Tashqi chegara-bu o‘z ichiga qonunlashgan me’yorlarni, xujjatlarni oladi, masalan, mehnat va mehnatning sanitariya normalari. Kadrlar bo‘limi vazifasi ishchilarni ishga yollash va mehnat rezervlarini saqlash bo‘lib, u quyidagilarni o‘z ichiga oladi: mutaxassislarni mas’uliyatli mansabga tanlash; ishchilarni mansabga yollash; ishchilarni ishdan bo‘shatish. U bir necha bosqichda amalga oshiriladi.
  

Ishchilarni ish joylariga joylashtirish

• 
  Birinchi bosqichda:
  

mansabga nomzod bo‘lgan shaxslar haqida ma’lumot to‘plash;

mutaxasislarni o‘z ishini bajara olishini tekshirish
mansabga har xil nomzodlarni qo‘yib, solishtirish tahlilini o‘tkazish va tanlash
mansabga tayyorlash
tekshirish uchun sinov o‘tkazish muddatini aniqlash

Ishchilarni ish joylariga joylashtirish

• 
  Bunday huquqiy xujjatlarga:
  

mehnat va jamoa shartnomalari;

ish vaqtini va dam olish vaqtini renglamentlash (ishlab chiqish);
kafolat va mehnat axloqi;
mehnatni muxofaza qilish;

kasaba uyushmalari; mehnat nizomlari; ish haqi haqidagi ko‘rsatmalarni o‘z ichiga oluvchi mehnat qonunlari to‘g‘risidagi kodeks kiradi.