Mustaqil o’rganuvchilar uchun amaliy qo’llanma Oltinsoy 2015

000 001 010 011 100 101 110 111

Ushbu ko’rinishga 000 001 010 011 100 101 110 111 triada usuli deyiladi va sakkizlik sanoq sistemasidagi sonlarni ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazishda qo’llaniladi va ikkilik sanoq sistemasidan sakkizlikka o’tkazishda qo’llaniladi.

Misol: 531027₈ ni ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazing.
Berilgan 531027₈ →?₂
Yechish:
531027₈ →?₂ ni

0 1 2 3 4 5 6 7

000 001 010 011 100 101 110 111

Shu ko’rinishdagidan foydalanib

5 3 1 0 2 7 ₈ → ?₂
101 011 001 000 010 111
Umumiy qilib o’zgartirmasdan
5 31027₈ → 101 011 001 000 010 111₂
Javob qilib qo’ya qolamiz.
Javob: 531027₈ → 101011001000010111₂
Agar vergul ishlatilsa vergulgacha bo’lgan sonlarni verguldan chap tomonga uchtadan qilib yozamiz, verguldan keyingi sonlarni verguldan o’ngga qilib uchtadan ajratamiz.
Misol: 251,36₈ → ?₂
Yechish: 2 5 1 , 3 6
010 101 001, 011 110 birlashtiramiz
Javob:251,36₈ → 10101001,01111_{2 boshidagi va oxiridagi nol yozilmaydi.}

Ikkilik sanoq sistemasidagi sonni sakkizlik sanoq sistemasiga o’tkazing.

Berilgan 1011110,0011101₂→ ?₈­
Yechish: Verguldan chap tomonini verguldan chapga qarab uchtadan qilib ajratamiz va yetmaganiga chap tomoniga nollar yozamiz.
(strelkaga qarang), verguldan o’ng tomonini ham verguldan o’ngga qarab uchtadan qilib ajratamiz va yetmaganiga o’ng tomoniga nollar yozamiz.
1011110,0011101 ushbu ko’rinishni

0 01 011 110 , 001 110 100

^{3ta 3ta 3ta , 3ta 3ta 3ta qilib ajratamiz}
Nechta nol kerak bo’lsa verguldan chap va o’ng tomoniga yozib qo’yish kifoya faqat uchta bo’lguncha.