Mustaqil O’zbekiston va uning Yevropa davlatlari bilan olib borgan iqtisodiy va siyosiy aloqalari

O‘zbekistonning Yevropa ittifoqi davlatlari bilan savdo aloqalari qanday kechmoqda?

2021-yil yakunlariga ko‘ra, Markaziy Osiyo mamlakatlari tashqi savdosining umumiy hajmida Yevropa Ittifoqi davlatlarining umumiy tovar aylanmasidagi ulushi 21 foiz, eksport 28 foiz va import 14 foizni tashkil etdi.
Yevropaning 27 davlatini o‘z ichiga olgan O‘zbekiston bilan Yevropa Ittifoqi hamkorligi mamlakat iqtisodiyoti va ijtimoiy hayotining ko‘plab sohalarini qamrab olgan va 30 yillik tarixga ega. 
O‘zbekiston Yevropa Ittifoqi bilan hamkorlik imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida 2018-yilda Yevropa Ittifoqi bilan yangi Kengaytirilgan sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitimni (EPCA) tuzish bo‘yicha muzokaralarni boshladi. 
Tomonlar joriy yilning iyul oyida bitimni keyinchalik imzolash va u tugagandan so‘ng kuchga kirishiga kelishib oldi.
Mazkur Bitim yangi yo‘nalishlarda hamkorlikni kengaytirish, shuningdek, savdo-iqtisodiy munosabatlarni tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy bazani takomillashtirishni nazarda tutadi. 
Xususan, iqtisodiy va sarmoyaviy hamkorlik, energetika, transport, atrof-muhit va iqlim o‘zgarishi, raqamli iqtisodiyot, qishloq xo‘jaligi va qishloqlarni rivojlantirish, bandlik va ijtimoiy masalalar, shuningdek, ilmiy tadqiqotlar kabi qator muhim yo‘nalishlarda hamkorlikni kengaytirish rejalashtirilgan.
2017-yildan boshlab Yevropa investitsiya banki va Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki O‘zbekiston bilan hamkorlikni tikladi, bu O‘zbekistonda Yevropa Ittifoqining investitsiya loyihalari soni va ularni moliyalashtirish hajmining sezilarli darajada oshishiga xizmat qildi.
Yevropa Ittifoqi ham har yili asosan O‘zbekistonning iqtisodiy rivojlanishiga ko‘maklashishga qaratilgan loyihalarni moliyalashtirishda ishtirok etadi. 
2020-yildan boshlab Yevropa Ittifoqi “O‘zbekiston tashqi savdosiga ko‘maklashish” loyihasini moliyalashtirib kelmoqda. 
Bu loyiha O‘zbekistonning Jahon savdo tashkilotiga a’zo bo‘lishi uchun zarur bo‘lgan tartiblarni bajarish uchun texnik yordam ko‘rsatishni ham o‘z ichiga oladi.
Yevropalik investorlarning O‘zbekistonda ishlashga qiziqishi ham ortib bormoqda. Shunday qilib, Yevropa davlatlari kapitali ishtirokidagi qo‘shma korxonalar soni 2017-yildan buyon 2,4 barobarga oshib, 440 tadan 1052 taga yetdi, ulardan 300 dan ortig‘i 100 foiz Yevropa kapitali ishtirokida.
So‘nggi besh yilda O‘zbekistonning Yevropa Ittifoqi mamlakatlari bilan tovar ayirboshlash hajmi 50,5 foizga o‘sib, 2,6 milliard dollardan 3,9 milliard dollarga, eksport 39,2 foizga o‘sib, 400,7 million dollardan 557,7 million dollarga, import 52,6 foizga o‘sib, 2,2 milliard dollardan 3,3 milliard dollarga yetdi. 
2020-yildan boshlab O‘zbekistonning Yevropa Ittifoqi mamlakatlari bilan tashqi savdosi statistikasida 2020-yil yanvar oyida Yevropa Ittifoqidan chiqqan Buyuk Britaniya bilan savdo ko‘rsatkichlari va shu sababli O‘zbekistonning Yevropa Ittifoqi mamlakatlari bilan savdosi umumiy ko‘rsatkichlari hisobga olinmaydi.