Mutaxassislarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti pedagogika va psixologiyasi

3-hikoyat 
Hammasi sening qo’lingda 
O’tgan zamonda qadimiy bir shaharda atrofida shogirdlari bilan bir usta 
yashardi. Bir kuni eng qobiliyatli bir shogirdi shunday deb o’yladi: “Bizning ustamiz 
javob bera olmaydigan shunday bir savol bormikan?” 
U yashnab yotgan maysazorga bordi va eng chiroyli kapalakni tutdi hamda 
kaftining orasiga yashirdi. Kapalak tipirchilar, bundan shogirdning qitig’i kelardi. 
Kulimsirab ustaning oldiga bordi va undan so’radi: 
-ayting-chi, qo’limda qanaqa kapalak: tirikmi yoki o’likmi? U kaftini qattiq 
yumib turardiki, o’zi haqligini isbotlash uchun istagan lahzasida uni qattiq siqishga 
tayyor turardi. Usta shogirdining qo’liga qaramasdan javob berdi: 
-hammasi sening qo’lingda. 
SUTSIDIAL XULQ-ATVORNI OLDINI OLISHGA QARATILGAN
TAVSIYALAR 
O’smirga yordam berish uchun nima qilish kerak? 

---

90 
1.Suitsidni echishga kalit toping. Suitsidal profilaktika nafaqat g’amxo’rlik va 
do’stlarning ishtirokidan iborat, balki yaqinlashayotgan xavf belgilarini aniqlash 
imkonini beradi. Sizning bilimlaringiz va bu ma’lumotlarga ega bo’lishingiz kimnidir 
hayotini saqlab qoladi. Buni boshqalar bilan bo’lishib, ko’pgina suitsidga sabab 
bo’lgan uydirma va xatoliklarga putur etkazishga qodir bo’lasiz. 
Ehtimoli bor xavf belgilarini qidiring: suitsidal tahdidlar, o’z joniga qasd 
qilishga urinish, depressiya, inson shaxsidagi xulq-atvorning muhim o’zgarishlari, 
shuningdek, oxirgi xohish-istakka tayyorgarlik. Umidsizlik va yordamga muhtojlikni 
payqab, u odam yolg’iz va hammadan ajralganmi yo’qmi aniqlang. Qanchalik ko’p 
odam ehtiyotkorlik choralarini anglab etsa, shunchalik o’z joniga qasd qilishlar 
ro’yxati kamayib boradi. 
2.Suitsidentni shaxs sifatida qabul qiling. Faraz qiling, odam haqiqatan ham 
suitsidal shaxs hisoblanishi ehtimoli mavjud. U o’z joniga qasd qilolmaydi, deb 
hisoblamang. Ba’zida yo’ldan ozdiradigan ehtimollarni rad etib, odamni suitsiddan 
kimdir to’xtatib qoladi. Agarda biron kimsaga o’z joniga qasd qilish xavfi tahdid 
solayotgan bo’lsa, shaxsiy ishonchingizga muvofiq harakat qiling. O’zingizni 
yo’qotib qo’yishingiz xavfli, tahdid imkoniyatini bo’rttirib, bunga hech narsa teng 
kelmaydi, kimdir sizning aralashmaganingiz sababli halok bo’ladi.