N ókis qalasındaǵı prezident mektebi

Ге

N ókis qalasındaǵı prezident mektebi

PRESIDENTIAL SCHOOL IN Nukus

Klass (Grade):	5___	“Tastıyıqlayman” Arnawlı pánler boyınsha direktor orınbasarı __________ M.W.Nasırov
Pán (Subject):	Ana tili hám ádebiyatı
Sáne (Date):	24.10.2022
Baqlaw túri (Control type):
Maqseti (Purpose):	Juwmaqlawshı shereklik test
Sherek (Term):	I

Oqıwshınıń F.A____________________________ Toplaǵan balı___________
Pán muǵallimi: Utebaeva Klara__________________________

1. 
   Tómendegi sózlerden proteza qubılısına ushıraǵan sózlerdi belgileń:
   

Bank	disk	ráhát
stol	ras	shkaf

4 ball

2. 
   Tekstte belgilengen sózlerdiń sinonimlik sıńarların jazıń.
   

Babalarımız az sóylewdi, kóp pikirlewdi másláhat beredi.Sóylegende de tek zárúr, ras, paydalı sózlerdi sóylewdi, sózdi ısırap etpewdi ádet qılǵan. Basqalardı da soǵan shaqırǵan. Eger aqıl adamlardıń gáp sózleriniń muǵdarı boyınsha ólshengende, adamlardıń eń aqıllısı olardıń eń kóp sóyleytuǵınları bolar edi.

1	3	5
2	4	6

6 ball

3. 
   Tómendegi sózlerdiń ishinen tek feyil sózlrdiń sinonimlerin jazıń.
   Oqıtıw, dúnyada, xabarlaw, sóylesetuǵınlıǵın, zamanagóy, shárt, tońıw,
   eglendi, ádettegi, bul, sayaxatshılar, jaqın, adam, ser salıw.
   

1	3	5
2	4	6

6 ball

4.Feyildiń funkcional formaları qaysılar?

Feyildiń máhál kategoriyası	Feyildiń bolımlı forması	Feyildiń bet-san kategoriyası	Feyil jasawshı qosımtaları
Bolımsız feyil formaları	Feyildiń meyil kategoriyası;	Qospa feyil formaları	Atawısh tiykarlı qospa feyil

ball

5 Berilgen qosq qatarların cifrlar arqalı durıs sáykeslendiriń

“Aralǵa”	Sel burshaqtan qorǵap óz palapanın, Kekilik qus ólipti shıqpay uyadan... Men seniń shadlıǵıń, demiń, dáwranıń, Iske asqan ármanıńman, anajan.
“ Hadallıq”	Táńirim berdi seni bul adamzatqa, Írıs qazanı bolıp qaynap tursın dep... Bendelerim shaǵlap, jetip muratqa, Bul altın jaǵısta dáwran súrsin dep Shıńqoız
Ana	Meniń de ózińdey isim kóp múshkil, Bir basta kóp jumıs irili-maydalı, Lekin, qonaq kútiw – jumıs emes bul, Bul men ushın kórkem óner bayramı.
“ Meniń úyim”	Mınaw turǵan asqar taw, Dárya tómen qulaǵan... Jalǵız ózim elewrep, Jartasında turaman
		ball

6 Qol qoydı, húrmet etti, kórip shıq, sálem beriw,baha beriw, gúrs etti, xàbàr beriw,
shıǵàrıp sàlıw, àlıp kel, sàtıp àl, qàràp tur, , jàzǵàn edi, Qospa feyildiń túrlerin ajırarıp jazıń

Atawısh tiykarlı	2.Feyil tiykarlı
1	1
2	2
3	3
4	4
5	5
6	6

12ball

7 Berilgen tekst ishinen almasıqardıń astın szıń.
Kúshik hár kúni azanda úy aldına keliwdi toqtatpas, balanıń dalaǵa shapqılap shıǵıp, onı bawırına qısıwın, erkeletiwlerin ańsar edi. Bul úmiti birazǵa shekem úzilmedi, lekin aqırı kútkenin qoydı. Jáne sol taslandılar úyilip atırǵan tóbeshikke kónligiwge májbúr. Biraq onı endi bul jerdegi shımshıq penen ǵarǵalar, shıbınlar menen qurt-qumırsqalar onshelli qızıqtırmadı, barlıq qıyalı kelip-ketip turǵan adamlarda edi.

10 ball

8. 
   Berilgen maǵlıwmatlar qaysı dóretpege tiyisli ekenligin ketekshelerge san qoyıp anıqlań
   

1.Mehir-miriwbet, adamgershilik pazıyletler, Tábiyattı pataslıqlardan saqlaw, qorǵaw máseleleri haqqında	“Jabayı jorǵa” gúrrińi
2. Azatlıq ‒ barlıq nárseden ullı, Mehir menen jawızlıqtıń parqı haqqında	Qaraqapaq xalıq qosıqları
3 Qaraqalpaq xalqınıń milliy úrp-ádetlerin, milliy ózgesheligin	“Kúshik hám bala” gúrrińi
		ball

9 Qosıq qatarın ketekshelerge tártibin jazıp durıs jayǵastırıń.

Úyge shaqırıwsız qonaq kelgeni, «Adam adam ushın miyman» ekenin... Shaqırmay kelgeni – zeyni ilgeni, Bul hám azamatlıq abırayıń seniń
		4 ball

10 Berilgen aforizmlerdiń ekinshi qatarın durıs baylanıstırıń.

Shın sóz húrmetlenedi	Opalılıq hám uyatlılıq – ulı, qızı
Er adamnıń jarasıǵı –	jaqsı sóz qısqa keledi.
Keńpeyillik hám kishipeyillik – insannıń	Sulıw – jamawlı shapanda da sulıw.
Márt – jırtıq tonda da márt,.	tereń aqılı menen durıs isler
		8 ball

11. 
    Sóz jasawshıi qosımtalardı qoyıp sózlerdii tolıqtırıń.
    

Màshinà joldıń àylàn...sınà kelgende birden toqtàp qàldı. 2. Ayrànnàn súz... islenedi. 3. Báhárde mekteptiń àynàlàsındàǵı tereklerdiń putà...làrı àlındı. 4. Bizler mektep àynàlàsındàǵı quwràǵàn àǵàshlàrdı jàr... menen kestik. 5.Qàlàmızdà óndir... orınlàrı kóp. 6. Tràktor gúzde jer súr...ge tàyàr etildi.

10ball

11. 
    Ol almasıǵınıń betlik hám siltew almasıǵı bolıp kelgenine hárbirine 1 mısaldan jazıń.
    

1_____________________________________________________________ _
2___________________________________________________________________

ball

11. 
    Tekstte berilgen almasıqlardıń qaysı seplikte turǵanı boyınsha tómendegi kestege jazıń.
    

Insan kóziniń awırlıǵı jámi 8 gramm.. Biraq onı eń kúshli megapikselge iye kameranı salıstırıp bolmaydı. Hárbirimizde kóriw imkaniyatın bergen kóz 10 mln reńdi ajırata aladı. Bizler arqa polyusqa barsaq, оnda qıs máwsiminde hawa rayı 69-70 gradus pás boladı. Geybirewlerdiń suwıqtan tońıp qalmawı ushın qalıń kiyimler kiyip, basında orap alǵanın kóremiz. Barlǵımız ayaq-qolımız tońbawı ushın saqlanamız. Biraq heshkimge kózin suwıqtan saqlaw ushın olardı jawıp joldı dawam ettiriw imkanı berilmegen. Biraq, sonday hawa rayında da kóz muzlap qalmaydı.

A.
I.
B.
T.
Sh.
O.

6 ball

14 Berilgen informaciyalıq tekstten sóz jasawshı, sóz ózgertiwshi hám forma jasawshı qosımtalardı tabıń hám kestege túsiriń.
Zaynab Dayıbekova Kazbekovna qılıshpazlıqtıń sabliya jónelisi boyınsha 2018-jılı Tashkentte ótkerilgen jaslar ortasındaǵı Jáhán kubogında úshinshi orındı qolǵa kirgizdi. Tashkentte ótken Aziya-Okeaniya licenziyalıq jarıslardaǵı jeńisi arqalı Tokio-2020 Olimpiada oyınlarına jollamanı qolǵa kirgizgen.

Sóz jasawshı	Sóz ózgertiwshi	Forma jasawshı

10ball

15 Berilgen ráwish sózlerdiń sinonimin qawıs ishine jazıń.
1 Men ol wàqıyànı esitkende bul àdàmdı ábden ( ) àyàdım.. 2. Ol bir qolın jàzdırıp shoshàyttı hám tez ( ) tàrtıp àldı.3. Ústúrt shàràyàtındà eń kóp ( ) tàràlǵànlàrı selew bolıp tàbılàdı.

6 ball