N. N. Tashtemirova A. Avloniy ilmiy tadqiqot instituti


Download 77.94 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/7
Sana07.11.2023
Hajmi77.94 Kb.
#1753854
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
XyqbeZHc317hCyjdGeHE04yoWYv7b8YrRP6DyFPS

,1 
3
,1 
4
,1 
5
,1 
6
,1 
1
, 2 
2
, 2 
3
, 2 
4
, 2 
5
, 2 
6
, 2 
1
, 3 
2
, 3 
3
, 3 
4
, 3 
5
, 3 
6
, 3 
1
, 4 
2
, 4 
3
, 4 
4
, 4 
5
, 4 
6
, 4 
1
, 5 
2
, 5 
3
, 5 
4
, 5 
5
, 5 
6
, 5 
1
, 6 
2
, 6 
3
, 6 
4
, 6 
5
, 6 
6
, 6 
Ko‘rib turganingizdek, 6 ta: (1,1), (2,1), (3,1), (1,2), (2,2), (3,2) elementar 
hodisalar A hodisaga ham B hodisaga ham tegishli, yani bu hodisalar kesishmasi
A ∩ B ga tegishli. 
Demak, A va B hodisalarning kesishmasi A∩B hodisa – bir vaqtning o‘zida 
ham birinchi toshda 4 dan kam son, ham ikkinchi toshda 2 dan kam son 
tushganligidan hodisadan iborat bo‘ladi. 
E’tibor bergan bo‘lsangiz, jadvalda ham hodisalar 
keshishmasi Eyler-Venn diagrammasidek (qizil va ko‘k 
to‘g‘ri 
to‘rtburchaklar 
kesishmasi 
ko‘rinishida) 
tasvirlangan.A hodisa ro‘y bersa-yu, ammo B hodisa ro‘y 
bermasa, bunday hodisani A va B hodisalarning ayirmasi  
deyiladi. 
A-B kabi belgilanadiA va B hodisalarning ayirmasi 
Eyler-Venn diagrammasi yordamida 5-rasmdagidek tasvirlanadi.
7- masala. A={kub tashlanganda 1, 2, 6 sonlaridan birining chiqishi}, 
B={kub tashlanganda 3, 5 sonlaridan birining chiqishi}.
Kub tashlanganda 2 soni chiqdi, ya’ni A hodisa ro‘y berdi, ammo B hodisa 
ro‘y bermadi. Bu holda A-B hodisa ro‘y bergan bo‘ladi. 
5-rasm 
4-rasm 


Agar A va B hodisalar bir paytda ro‘y berishi mumkin bo‘lmagan hodisalar, 
ya’ni A·B=V bo‘lsa, u holda A va B birgalikda bo‘lmagan hodisalar deyiladi. 
Aks holda ular birgalikda hodisalar deyiladi. 
Boshqacha aytganda tajribada birining ro‘y berishi qolganlarining ro‘y 
berishini yo‘qqa chiqaradigan hodisalarga birgalikda bo‘lmagan hodisalar deb 
ataladi. 
Masalan, tanga tashlash natijasida bir vaqtda gerbli va raqamli tomonlar 
tushish hodisalari birgalikda bo‘lmagan hodisalardir. 
Ma’lumki, har qanday A tasodifiy hodisa elementar hodisalardan tashkil 
topgan bo‘ladi. Bu elementar hodisalarni A hodisa ro‘y berishiga qulaylik 
tug‘diruvchi (maqbul) hodisalar deb atagan edik. A hodisa unga qulaylik 
tug‘diruvchi elementar hodisalardan birortasi yuz bergandagina ro‘y beradi. Agar 
maqbul hodisalardan birortasi yuz bermasa, A hodisa ro‘y bermaydi. 
Keling, A hodisa ro‘y berishiga qulaylik 
tug‘dirmaydigan (nomaqbul) elementar hodisalarning 
barchasini yig‘aylik. Natijada yangi hodisa hosil 
qilamiz. U A hodisa ro‘y berishiga qulaylik 
tug‘dirmaydigan (nomaqbul) elementar hodisalardan 
iborat bo‘ladi. Bu hodisani A hodisaga qarama-qarshi 

Download 77.94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling