N. U. Arabov I f. d, professor

Yangi mahsulotlarni ishlab chiqish va yaratish uchun Internetdan foydalanish
Yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish mahsulot siyosatining muhim yo‘nalishlaridan biridir. Shu bilan birga, bu bir qator xususiyatlarni o‘z ichiga olgan eng murakkab biznes jarayonlari- dan biridir:

• 
  jarayonning vaqt o'tishi bilan o'zgarishi;
  
• 
  elektron biznes tufayli ushbu o'zgarishlarning tezligi doimiy ravishda oshib bormoqda;
  
• 
  har bir mahsulot turi o‘ziga xos xususiyatlarga va tal- ablarga ega;
  
• 
  iste’molchilar orasida, hatto uni rivojlantirishga to‘g‘ri yondoshilgan holda ham, mahsulot muvaffaqiyatining kafolati yo‘qligi.
  

Yangi mahsulotni ishlab chiqarish bosqichlari
Mahsulot ishlab chiqarish jarayonidan oldingi bosqichda korxonaning bozorda o‘zini tutishi strategiyasi ishlab chiqiladi. Bunga bozorni ehtiyotkorlik bilan segmentatsiyalash, iste’mol- chilarning maqsadli guruhlarini aniqlash, ularning ehtiyojlarini aniqlash va mahsulotni joylashtirish konsepsiyasini ishlab chiqish kiradi.
Bu erda Internet iste’molchilarning ehtiyojlarini aniqlashda bebaho yordam berishi mumkin. Odatda, iste’molchilar mahsulotdan qanday foydalanishlari yoki qanday funksiyalar yoki funktiyalarni yaxshilashni istashlari haqida ma’lumot olish uchun kompaniyalar fokus-guruhlarga murojaat qilishadi (fokus guruh - bu birgalikda aniq bir mavzuni muhokama qilish uchun so‘rov o‘tkaziladigan 8-10 kishidan iborat ma’lum guruh,).
Shundan so‘ng kompaniya to‘g‘ridan-to‘g‘ri yangi mahsulotlarni ishlab chiqishga o‘tishga tayyor. Innovatsion ja- rayon deb ham ataladigan bu jarayon olti bosqichdan iborat:

• 
  yangi mahsulotlar haqida g‘oyalarni qidirish;
  
• 
  g‘oyalarni tanlash;
  
• 
  yangi mahsulot g‘oyasini tijoratlashtirishning iqtisodiy tahlili;
  
• 
  mahsulotni ishlab chiqish;
  
• 
  bozor sharoitida mahsulotni sinovdan o‘tkazish, uni si- novdan o‘tkazish;
  
• 
  xulosa, tovarlarni bozorga chiqarish.
  

Amalda, har qanday g‘oyaning belgilangan yo‘nalishda bo‘lish ehtimoli juda kichik. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, dastlabki takliflarning juda oz qismi oxiriga yetadi. Faqat bir nechta g‘oyalar barcha bosqichlarni bosib o‘tishga qodir.