N. X. Ermatov, B. Y. Nomozov, D. G’. Azizova, M. X. Ashurov, A. I. Abdirazakov, R. S. Bekjonov

Quvurlar birikmasi boshchasi - qudug‘iga tushirilgan mustahkamlovchi 
quvurlar birikmasini bog‘lab (tutib) turishga va quvurlar oralig‘i bo‘shlig‘ini 
zichlashtirishga xizmat qiladi.
Quduq tubi bosimi -neft, gaz va suv qazib olinayotgan quduq tubidagi 
flyuidlar bosimi.

---

328 
Quduqning solishtirma debiti-quduqdagi suyuqlik sathining bir birlik 
uzunlikka pasayishiga mos keluvchi suyuqlik sarfi; l/sm, m
3
/sm da ifodalanadi. 
Qatlam suyuqliklarini sizdirish - qatlam suyuqliklarini tabiiy va sun‘iy 
tadbir yordamida sizdirish.
Quduqning tuzilishi - quduqlarining tuzilishini (chuqurligi bo‘yicha 
diametrining o‘zgarishi, mustahkamlovchi quvurlar birikmasi diametri va tushirish 
chuqurligi) tasvirlashga asoslangan. Quduq tuzilishini tanlashning dastlabki 
materiallariga geologik kesimdagi tog‘ jinslarning fizik-mexanik xosslari asos qilib 
olinadi. 
Quduqlarni tugallash- neft va gaz qatlamini burg‘ilash, quduq ichiga 
tushiriluvchi quvurlarini sement bilan mustahkamlash, qatlam unumdorligini aniqlash 
bilan bog‘liq bo‘lgan ishlarni bajarish jarayoni.
Quduqning maqbul debiti - quduqdagi uyumdan oqilona foydalanishni 
ta‘minlash sharti bilan quduqdan eng ko‗p miqdorda olinadigan uglevodorodlar 
hajmi.
Quduqlarini o’zlashtirish - mahsuldor qatlamlardan flyuid oqimlarini yer 
yuziga chiqarish uchun mo‗ljallangan kompleks ishlar majmi. Bunga quydagilar 
kiradi: quduq og‗zini zichlash, quduq ichiga asbob-uskunalarini tushirish, yer usti 
asbob-uskunalarini o‗rnatish, qatlamdagi suyuqlik oqimini harakatni ta‘minlash.
Quduq tubini tozalash - burg‗ilash jarayonida quduq tubida yig‗ilib qolgan 
mayda tog‗ jinsi zarrachalari burg‗ilash eritmasi yordamida tashqariga chiqarish 
jarayoni. Zarbali burg‗ilashda quduq vaqti-vaqti bilan jelonka yordamida tozalab 
turiladi.