Nafas fizio lo g iy a si

Havo yo'llarining ahamiyati. Havo yoMIarida gazlar almashinuvi sodir boMmaydi, lekin ular nafasda muhim vazifelami bajaradi. Havo yo‘llandan o'tayotgan atmosfera havosi namlanadi, isiydi, chang va mikroorganizmlardan tozalanadi. Burun bo‘shlig‘i shilliq pardasi ishlab chiqargan shilimshiq suyuqlik kichik zarralari, mikroorganizmlami o‘ziga yopishtirib - tutib oladi va u yerdan hilpillovchi epiteliy hujayralar tashqariga qarab harakat qilib (7-19mm /min), yopishib qolgan tuzilmalami siljitadi. Shilimshiq suyuqlik tarkibida bakteriotsid xususiyatiga ega bo'lgan lízotsim moddasí mavjud.

Chang-g‘ubor va yig‘ilib qolgan shilimshiq hiqildoq, kekirdak, traxeyalardagi retseptorlami ta’sirlab yo‘tal, burun bo‘shlig‘i retseptorlarini ta’sirlab esa aksa urish reflekslarini chiqaradi (himoya nafas reflekslari). Bronxlaming silliq muskullari simpatik va parasimpatik nervlardan innervatsiya oladi. Parasimpatik ta’sir kuchayganda bronxlaming muskullari qisqaradi va teshigi torayadi. Simpatik nervlar ta’siri kuchayganda esa bronxial muskullar bo‘shashadi va uning teshigi torayadi.