Namangan davlat universiteti akayeva marapat abduxalikovna

8.Talab etiladigan 20 yillik mehnat staji mavjud bo‘lmagan taqdirda 55 
yoshga kirgan ayolga: 
A)*mavjud ish stajiga mutanosib ravishda tayinlanadi 
B)yoshga doir pensiya tayinlanaveradi 
S)tayinlanmaydi; 
D)20 yillik staj to‘liq bo‘lgan taqdirda tayinlanadi 

---

86 
9. Mehnatdagi jarohat tufayli nogiron bo‘lgan shaxslarga nogironlik pensiyasi 
tayinlash uchun ish staji: 
A) *talab qilinmaydi; 
B)yoshiga mutanosib ravishda talab qilinadi; 
S)kamida 5 yil talab qilinadi 
D)TMEK xulosasi asosida 
10.Yoshga doir pensiyalarning eng kam miqdorini aniqlang: 
A)* o‘rtacha ish haqining 55 foizi miqdorida; 
B)eng kam oylik ish haqi miqdorida; 
S)18630 so‘m 
D)eng kam oylik ish haqining ikki baravari miqdorida; 
11.YOshga doir pensiyalarning eng ko‘p tayanch miqdorini aniqlang: 
A)* eng kam ish haqi o‘n baravarining 55 %
B)eng kam oylik ish haqining 7 baravari miqdorida 
S)o‘rtacha ish haqining 75 foizi miqdorida; 
D)202. 730 so‘m. 
 
Tarqatma materiallar. 
 
Mavzuni o‘rganishga doir vaziyatli masalalar 
 
1. 
Fuqaro Boliev Pensiya jamg‘armasi bo‘limiga pensiya tayinlashlarini so‘rab 
murojaat etdi. Yoshi 63 da. Mehnat staji 12 yil. O‘rtacha ish haqi 250000 so‘m. 
Bolievga yoshga doir pensiya tayinlash mumkinmi? Agar mumkin bo‘lsa, pensiya 
miqdorni aniqlang va umumiy belgilangan yoshdan uch yil keyin murojaat 
qilganlikning huquqiy oqibati qanday bo‘ladi? 
2. 
Fuqaro Bekaeva Pensiya jamg‘armasi bo‘limiga murojaat qilib, ayollarga 
beriladigan imtiyozga muvofiq 54 yoshdan yoshga doir pensiya tayinlashlarini 
so‘rab murojaat etdi. Biroq Pensiya jamg‘armasi bo‘limi ushbu fuqaroning mehnat 
staji 18 yil ekanligi uchun 54 yoshdan pensiya tayinlay olmasliklarini bildirdi. 
Fuqaro Bekaeva “Fuqarolarning davlat pensiya taminoti to‘g‘risida”gi Qonunga 
muvofiq bor stajga mutanosib ravishda pensiya tayinlash mumkinligini va shuning 
uchun o‘ziga 54 yoshdan stajiga mutanosib ravishda pensiya tayinlashlarini talab 
qildi. 

---

87 
Fuqaro Bekaevaning talabi o‘rinlimi? Ayollarga umumiy belgilangan yoshdan bir 
yil oldin pensiya tayinlash shartlari nimadan iborat?
3. 
Fuqaro Berdiyorova Pensiya jamg‘armasi bo‘limiga murojaat qilib, 2014 yil 
yoshga doir pensiyaga chiqqanligini va Shu yildan beri mehnat qilib 
kelayotganligini aytib, pensiya tayinlangandan keyin ishlagan davrini mehnat 
stajiga qo‘shib, o‘z pensiya miqdorini qayta hisoblashlarini so‘radi. 
Fuqaro Berdiyorovaning talab qilinganidan ortiqcha ishlaganligi uchun pensiya 
miqdori ko‘paytiriladimi? 
4. 
Fuqaro Mamajonov Pensiya jamg‘armasi bo‘limiga murojaat qilib, yoshga 
doir pensiyaga chiqqanligini va hozirda mehnat shartnomasi asosida emas, balki 
xususiy tadbirkorlik bilan Shug‘ullanayotganligini aytib, pensiyani yarmini emas, 
to‘liq to‘lanishini talab qildi? 
Fuqaro Mamajonovning talabi o‘rinlimi?
5. 
Fuqaro Rahimov Pensiya jamg‘armasi bo‘limiga murojaat qilib, pensiyasini 
miqdorini hisoblashda ovqat puli, mukofotlar va boshqa ijtimoiy yordam pullarini 
hisobga olinmaganligi ustidan shikoyat qildi. 
Fuqaro Rahimovning talabi o‘rinlimi? Pensiya miqdorini belgilashda qanday 
to‘lov turlari hisobga olinishini fuqaroga tuShuntirib bering. 

---

88