Namangan davlat universiteti fiziologiya va hayot faoliyat xavfsizligi kafedrasi

3. Hayot faoliyati xavfsizligini boshqarishning uslubiy asoslari 
 
 HFX to`g’risida tushuncha. HFX uslubiy va boshqaruv masalalarining xavfsizlik darajasi 
va «T»ga ob`ektiv ta`siri katta.
 
hisobot 
 
 
 
 
Ichki birlamchi
ma`lumot orqali
chiqish signali 
Kirish 
signali 
2.3.-rasm. Hayot faoliyati xavfsizligini boshqarish sxemasi. 
1. Boshqarishning tashkiliy ishlarini nazorat qilish va tekshirish tizimini yaratish. 
2. Tadbirlarning ta`sir qilishini, foydasini aniqlash. 
3. Rag’batlantirish. 
HFX boshqarilishida inson-muhit tizimi tushuniladi. HFXni boshqarish ob`ektiv xavfli 
holatdan kam xavfli holatga o`tkazishdir. Bunga iqtisodiy va texnik maqsadga muvofiqlik 
shartlariga amal qilinadi. HFXni boshqarish sxemasi 2.3- rasmda keltirilgan. 
HFX ni boshqarishning vazifalari quyidagilardan iborat: Ob`ekt holatining tahlili va 
bahosi. 
1. Ob`ekt holatining tahlili va hisoboti. 
2. Boshqarishning tadbirlari. 
3. Boshqariluvchi va boshqaruvchi tizimlarni tashkil qilish. 
Бошқариш тизими (маъмурият) 
Бошқариш объекти 
Инсон 
Муҳит 
Салбий оқибат (шикастланиш, 
касалланиш, ёнғин, фалокат) 

---

 
3 – ma’ruza. Xavflar, ularning tasnifi. Faoliyat xavfsizligini ta’minlash tamoyillari, 
uslublari. 
1. Xavflar va ularning turlari. 
2. Xavflarni o`rganish usullari 
3. Faoliyat va uni xavfsizligini ta`minlash 
 
1. Xavflar va ularning turlari. 
 
Xavf-xatar deganda, odam sog’ligiga bevosita yoki bilvosita zarar etkazadigan ko`ngilsiz 
hodisalar tushuniladi. Xavfning bunday tushunchasi oldingi standart tushunchalar (ishlab 
chiqarishning xavfli va zararli omillari)ni o`z ichiga oladi, chunki hayot faoliyat xavfsizligi 
faoliyatning hamma shakllari va omillarini nazarda tutadi.
Hayot faoliyatiga to`g’ri kelmaydigan elementlar tizimi, ximiyaviy hamda biologik faol 
moddalar yashirin xavfga egadir.