Namangan davlat universiteti qo’lyozma huquqida

To`rtinchidan,  Markaziy  Osiyo  mamlakatlari  xududidagi  geosiyosiy  va  geoiqtisodiy 

omillarning  barchasi,  ayniqsa,  dunyoda  siyosiy-iqtisodiy  va  xalqaro  munosabatlardagi  yangi 

tartib  tez  sur`atlar  bilan  shakllanib  borayotgan  bir  sharoitda,  O`zbekistonning  noyob  jug’rofiy 

o`rni jahon hamjamiyatida juda katta jug’rofiy-siyosiy (geopolitik) va jug’rofiy-strategik qiziqish 

uyg’otmoqda.  Shunday  ekan  bugungi  kunda  O`zbekistonning  Markaziy  Osiyo  siyosiy  va 

iqtisodiy geografiyasida o`ziga xos tutgan o`rnini aniqlashni taqozo qiladi; 

Beshinchidan, Markaziy Osiyodagi siyosiy muammolarga oid bo`lgan ilmiy mavzularni 

o`rganish  dolzarbligi  mintaqadagi  ijtimoiy-iqtisodiy  jihatdan  eng  rivojlangan  mamlakat,  katta 

ma`naviy  va  madaniy  kuch-qudratga  ega  bo`lgan  O`zbekiston  bugungi  kunda  qo`shni  davlatlar 

Qozog’iston,  Qirg’iziston,  Tojikiston,  Turkmaniston  va  Afg’oniston  o`rtasida  bog’lovchi  xalqa 

vazifasini  o`tayotganligidan  ham  kelib  chiqmoqda.  Bu  esa  dunyoning  barcha  katta-kichik 

                                                           

2

 Каримов И.А. Хавфсизлик ва барқарор тараққиёт йўлида. Т.6. –  Т.: Ўзбекистон, 1998. – Б. 31. 

3

 Каримов И.А. Инсон манфаатларини таъминлаш, ижтимоий ҳимоя тизимини такомиллаштириш – устувор 

вазифамиздир. – Т.: Ўзбекистон, 2007. – Б. 3. 

 

---

4 

 

 

4 

davlatlari  uchun  O`zbekiston  bilan  faol  hamkorlik  qilish  orqali  Yevroosiyo  mintaqasida 

manfaatli munosabatlar o`rnatish imkoniyatini ochadi; 

Oltinchidan, mamlakatimiz mustaqil 

taraqqiyotining 

tarixiy  tajribasi  shuni 

ko`rsatmoqdaki,  nafaqat  xalqaro  siyosiy  munosabatlarda  balki,  xalqaro  iqtisodiy  integratsiya 

jarayonidagi tashqi siyosatning ilmiy-nazariy asoslarini ishlab chiqish ham bevosita siyosat bilan 

bog’liq ekanligidandir. 

Yuqorida  ko`rsatilgan  muammolarni  tarixiy  jihatdan  ilmiy-nazariy  tahlil  etish  va  bu 

borada ma`lum bir tavsiyalarni taqdim etish har qachongidan ham dolzarb bo`lib qolmoqda. Buni 

bir tomondan, hozirgi kunda dunyoda Yuzaga kelayotgan jug’rofiy-siyosiy (geopolitik) vaziyat, 

ikkinchi  tomondan,  Markaziy  Osiyo  davlatlarning  Yevroosiyo  hamjamiyatidagi  hamkorligi  va 

uning  ahamiyati  nafaqat  sho`ro  zamonlari,  balki  hatto  mintaqa  respublikalarining  mustaqilligi 

qaror topgan yillarga qaraganda ham sezilarli darajada oshishi bilan belgilanadi. 

Bugungi  kunda  zamonaviy  tarix  fani  oldida  turgan  dolzarb  vazifalardan  biri  –  mustaqil 

rivojlanish  jarayoni,  mamlakat  ichki  va  tashqi  siyosiy  faoliyatini  chuqur  tadqiq  etish  va  har 

tomonlama  xolis  yoritishdan  iborat.  Shuning  uchun  ham  respublika  tashqi  siyosatining 

shakllanishi,  asosiy  tamoyillari,  jahon  mamlakatlari  bilan  ikki  tomonlama  hamkorlik  aloqalari 

tarixi  va  tadrijini  o`rganish  muhim  ahamiyatga  ega.  O`zbekistonning  tinchliksevar  tashqi 

siyosatini  ilmiy  jihatdan  chuqur  o`rganish  zamonaviy  tarix  fanida  alohida  ahamiyat  kasb  etgani 

holda, O`zbekistonning yangi tarixini yaratishda respublikaning jahon hamjamiyati bilan aloqalari 

masalalarini har tomonlama qamrab olishga yordam beradi.