Namangan davlat universiteti

1.1 Flavonoidlar haqida umumiy tushunchalar va ularning 

klassifikatsiyasi 

O‘simliklar  o‘zida  asosan  o‘zining  turiga,  iqlimiga,  oilasiga  va  boshqa 

xususiyatlariga  qarab  bir  necha  xil  turdagi  moddalarni  saqlaydi.  Shu  dorivor 

moddalardan biri- flavonoidlardir. 

Flavonoiddarni benzo - γ- piron (xromon) unumi va asosida C

6

-C

3

-C

6

 uglerod 

atomlaridan tashkil topgan fenil propan skeleti bo‘lgan tabiiy birikmalarning katta 

guruxi  deb  qarash  mumkin  [2].  Flavonoidlar  fenol  birikmalari  qatoriga  kirib, 

ularning  nomi  lotincha  ‗flavum‘-  sariq  degan  ma‘noga  ega.  Bunga  sabab 

o‘simlikdan  ajratib  olingan  birinchi  flavonoid  sariq  rangda  bo‘lgan  [3]  va 

ko‘pchilik flavonoidlar rangi ham sariq ranglar qatoriga kiradi. 

γ-piron,  benzo-γ-piron  (xromon)  va  C.

6

-C

3

-C

6

  uglerod  atomlaridan  tashkil 

topgan skelet flavon misolida quyidagi ifodaga ega [4]: 

O

O

 

 

O

O

 

O

O

A

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

'

2

'

3

'

4

'

5

'

6

'

C

B

 

γ-piron 

benzo-γ-piron 

Flavon yoki 2-fenil 

(xromon) 

benzo-γ-piron 

Bu yerda benzo-γ-piron halqasidagi benzo-halqa A halqa 

deb, γ-piron halqasi C halqa deb va 2-fenil halqasi B halqa deb nomlanadi [4]. 

Flavonoidlar flavon molekulasidagi  C halqaning oksidlanish darajasiga ko‘ra 

quyidagi guruxlarga bo‘linadi [5]: