Nanokimyo fanining ta’rifi qanday?
Nanokimyo so’zining ma’nosi grek tilida “mitti” degan ma’nono bildiadi. Ya’ni bu fan kichik o’lchamli zarrachalar haqida izlanishlar olib boruvchi fan. Bu fanga ta’rif berish olimlar uchun haligacha baxsli jarayon hisoblanib kelinadi.
O’lcham effekti nima?
Nanomaterilaning fizikaviy va kimyoviy xossalari uning tarkibidagi zarrachalarning o’lchamiga bog’liq. Masalan oltin zolida o’lchamning ortishi uning rangiga ta’sir qiladi.
0D, 1D,2D,3D o’lchamdagi nanoobyektlar
3D - hajmdor nanostrukturlangan materiallar. Metallar va uning qotishmalari kiradi.
2D – nanoplyonkalar
1D – nanoiplar,nanonaychalar
0D – kvant nuqtalar
Nanoobyektlarni olinishi va kolloid moddalar bilan solishtirish
Kolloid moddalarni olish usullari
Qaytarish
Oksidlanish
Almashinish
Gidroliz va boshqa usullar
Nanoobyektlarni ham shu usullarda olish mumkin
Kolloid sistemalarning disperslik darajasiga ko’ra klassifikatsiyasi
Kolloid sistamalar disperslik darajasiga ko’ra 3 ga
Dag’al dispers sistemalar. Zarrachalar o’lchami sm
Mikrogeterogen sistemalar. Zarrachalar o’lchami - sm
Ultramikrogeterogen sistemalar. Zarrachalar o’lchami
- sm
Nanokimyoning mustaqil fan sifatida rivojlanishi
XX va XXI asrlarda fizika va kimyo fanlarining o’zaro bog’lanishi natijasida Nanofan deb ataluvchi fan yuzaga keldi. Bu fanning rivojlanishida kolloid kimyoda yaratilgan qonuniyatlar asos bo’ldi. Nanokimyo – nanofanning bir yo’nalishi hisoblanadi. Nanokimyo fani aynan turli xil nanomaterilalar,nanokompozitsion materiallar,nanokatalizatorlar, kompyuter texnikasi, sensorlar olishda muhim ahamiyatga ega bo’lgan fan.
Do'stlaringiz bilan baham: |