Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh

Korxonada boshqaruv sub'yektlari: 

Harakatdagi rahbarlik devoni;

Korxonada bo‘ysinuvchi bo‘limlar, jamoa xodimlari;

Korxonada faoliyat yuritayotgan turli xil ishchilar, 
kasaba uyushmalari tashkiloti va boshqa jamoatchilik 
tashkilotlari xodimlari.

---

24 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.5 chizma. Korxonani boshqarishda tashqi muhitning asosiy elementlari 
Menejmentning davriy rivojlanishi, iqtisodiy muammolar va
ularni yechish usullari 
1.1-jadval 
Davrlar, yillar 
Korxonaning 
iqtisodiy 
muammolari 
Menejmentning 
tayanch yechimlari 
Ilmiy maktab, 
yondoshuvlar 
ХХ asrning boshi-
1935 yil 
Yirik 
tashkilotlarning 
samarali faoliyati 
Menejmentni 
iyerarxik tarkibi 
Ratsionallik 
maktabi 
1936-1955 yillar 
Maxsulot ishlab 
chikarishin 
maksimallashtirish 
Mehnat 
unumdorligini 
oshirish 
Insoniy 
munosabatlar 
maktabi 
1956-1970 yillar 
Barcha jihat 
(parametr) lar 
Тizimni 
shakllantirish va 
Тizimli yondoshuv 
Mijozlar 
Texnika va 
texnologiya 
Raqobatchilar 
Davlat 
Jamoat 
tashkilotlari 
va guruhlar 
Xom-ashyo 
yetkazib 
beruvchilar 
Korxonani 
boshqarishda 
tashqi muhitning 
asosiy 
elementlari 

---

25 
ustidan boshqaruv 
nazoratini o’rnatish 
ularning o’zaro 
aloqadorligini 
o’rnatish 
1871-1980 yillar 
Raqobatbardoshlikni
ta’minlash va 
bozorda g’olib 
chiqish 
Strategik 
rejalashtirish 
Vaziyatli 
yondoshuv 
1981-1985 yillar 
Maqsadni amalga 
oshirish 
samaradorligi 
Тashkil kilishni 
madaniylashtirish 
Vaziyatli 
yondoshuv 
1986-1990 yillar 
O’zgarishlarga 
moslashish 
Innovatsion 
menejment 
Vaziyatli 
yondoshuv 
Hozirgi kunda 
Menejmentning 
barcha imkoniyat-
laridan maksimal 
foydalanish 
Yo’lboshchilik 
Vaziyatli va 
zamonaviy 
yondoshuv 

---

26 
2 m a v z u . K o r x o n a – m u s t a q i l x o ’ j a l i k y u r i t u v c h i
b o z o r s u b ’ e k t i
Mavzuning maqsadi:
Talabalarda korxonaning mustaqil faoliyat yurituvchi 
sub’ekt ekanligi, bozor sharoitida uning maqsadi va vazifalari, korxonani 
boshqarishning o’ziga xos xususiyatlari, korxonani tashkil etish tamoyillari va 
tartib-qoidalari tayanch so’z va iboralar hamda masalalar, muammoli savollar, 
testlar, krossvord va boshqotirmalar yechish orqali bilim va ko’nikmasini 
shakllantirishga ko’maklashishdan iborat. 
2.1. Korxona bozor iqtisodiyotining xo’jalik sub’ekti sifatida,
uning maqsadi va vazifalari 
Inson ehtiyojlarini qondirish uchun o’z taraqqiyotining qandaydir tarixiy 
bosqichida ehtiyojni qondiruvchi resurslarni ishlab chiqaruvchi, yaratuvchi, o’z 
faoliyati doirasida yer, kapital, mehnat, tadbirkorlik, talant va boshqa vositalardan 
foydalanuvchi va ularni yaratuvchi korxonalarni tashkil qilgan. 
Haqiqatda olganda korxona tovarlar va xizmatlar ishlab chiqaradi, ularni 
tashish, saqlash, sotish kabi ish va xizmatlarni amalga oshiradi, hamda tadbirkorlik 
faoliyati bilan shug’ullanadi.