Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti kimyo-metallurgiya fakulteti «ijtimoiy-gumanitar fanlar» kafedrasi

_{O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA TA’LIM VAZIRLIGI}
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK VA TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI
KIMYO-METALLURGIYA FAKULTETI
«IJTIMOIY-GUMANITAR FANLAR» KAFEDRASI


«KASBIY PSIXOLOGIYA»
fanidan

Mavzu: Idrok va kasb tanlash


Bajardi: 25sa-20E guruhi talabasi
Djurayev Utkir Ishpulotovich
Tekshiridi: Shamiyeva O.R.

Reja:

1. 
   Idrok va uning muhandis xodimlar faoliyatida
   

tutgan o‘rni.

2. 
   Idrok qilish tamoyillari
   

Idrok sezgiga nisbatan murakkab va mazmundor psixik jarayon

hisoblanganligi sababli barcha ruhiy holatlar, hodisalar,
xususiyatlar, xossalar va inson ongining yaxlit mazmuni, egallangan bilimlar, tajribalar, ko‘nikmalar bir davrning o‘zida namoyon bo‘ladi, aks ettirishda ishtirok etadi.


Narsa yoki hodisalarning
sezgi a’zolariga bevosita
ta’siri jarayonida kishi
ongida uning aks etishi
idrok deb ataladi.

Idrok etish jarayonida alohida holdagi sezgilarning tartibga

solinishi hamda narsa va voqea-hodisalarning yaxlit obrazlarga birlashuvi yo’z beradi.


Qo‘zg‘atuvchining alohida xususiyatlari aks etadigan sezgilardan farqli o‘laroq, idrok narsalarni uning hamma xususiyatlari bilan birgalikda aks ettiradi.
Bunda idrok alohida sezgilar yig‘indisi tarzida emas,
balki hissiy bilishning o‘ziga xos xususiyatlari bilan sifat
jihatidan yuqori bosqichi sifatida tasavvur qilinadi.
Muhandis xodimlar faoliyatida idrok kasbiy faoliyat uchun muhim ahamiyat
kasb etadigan hodisa, holat, ob’ekt- lardan predmetli ravishda kerakli
narsalarni ajratib olib, yaxlit holda ongida aks ettirishdir

oddiy Shaxs ko‘ra olmaydigan holatlardagi narsalarni tez va oson ilg‘ash jarayonidir. Yaxshi rivojlanmagan kasbiy idrok xodimda

illyo’zion (noto‘g‘ri) idrok qilish xususiyatini shakllantiradi.
Shaxsning shaxslararo munosabati shu munosabatlar sistemasining elementlaridan biri ekanligini bildiradi. Shaxslararo munosabat shaxs rivojlanishining, uning komil inson sifatida tarkib topishining asosiy sifatida xizmat qiladi.


Shaxsning ijtimoiy munosabatlar sub’ekti sifatida mavjud bo’lishi uning shu munosabatlaridagi sub’ekt sifatidagi maqomi belgilaydi.
Shaxsning ijtimoiy mavqei, manfaati.
Shaxsning ijtimoiy mavqei

bu shaxsning uning huquq va majburiyatlari yoshi, jinsi, kelib chiqishi, kasbi, oilaviy ahvoliga mos ravishda jamiyatda egallagan o’rnidir.

Idrok qilish
tamoyillari
quyidagilar:
bilish zarur bo‘lgan holat yo’zasidan
miyada aniq aqliy zanjir to’zish


sezgi a’zolarining imkoniyatlaridan to‘liq
foydalanish


o‘rganilayotgan ob’ektga nisbatan qiziqish
uyg‘otish;

Idrok qilish printsiplari asosida xodim turli nuqtai nazarlarni, masofadan, vaziyatdan, holatning yoritilish darajasi, sharoitdan kelib chiqib, ob’ektdan olgan taassurotlarni tahlil qiladi
» shaxsga ta’sir elementlar, individni o’rab turgan, o’z konkret sotsial roli, pozitsiyasi, qarashlari va o’rganishlariga ega bo’lgan odamlar, individ tomonidan o’zlashtiriladigan, qabul sotsial hulq-atvor normalar, shuningdek, jamiyatda obe’ktiv mavjud bo’lgan sotsial imkoniyatlar, sotsial «ko’nikmalar», talablar strukturasi.
nsonning ijtimoiylashuv va tarbiya asosidagi shaxsga xos
xususiyatlarining shakllanish jarayonini qator ob’ektiv va sub’ektiv qiziqishlar tizimi, ilgari aytib o’tganimizdek, shaxsning ijtimoiylashuvi va tarbiy