Navoiyazot” aj “pvx, ks va M” ishlab chiqarish majmuasi 910-sonli “Xlor, xlor mahsulotlari va kaustik soda” sexining

4.2.4 Vodorod va xlorni qayta ishlash (204 bino)
4.2.4.1 Xlorni qayta ishlash
Elektrolizerlardan chiqarilgan nam xlor gazi yuqori haroratga ega, kuchli korroziyaga olib keladigan katta miqdordagi suv bug‘lari va aralashmalarni o‘z ichiga oladi. Shuning uchun gazni sovutish, quritish va tozalash kerak.
Elektroliz bo‘linmasidan chiqgan nam xlor 77⁰C -80⁰C poz.T240001 yuvish ustunining pastki qismiga kiradi. Ustundagi yuvish uchun beriladigan xlorli suv poz.E240001 sovutgich orqali poz.P240001AB nasoslari yordamida xlor gazi bilan bevosita a’loqada aylanadi. Bunda xlorning harorati 45⁰Cgacha pasayadi. 
Xlor gazi yuvish ustunidan poz.E240002 xlorli sovutgichga kiradi va past haroratli 5 ⁰Cli suv bilan 15 ⁰C gacha sovutiladi, keyin namlikni poz.F240001 filtr orqali namlikni ajratib, poz.T240002 quritgichning birinchi bosqichiga kiradi.
Xlor gaz kondensati suv ajratgichdan poz.F240001 va sovutgichdan poz.E240002, poz.V240001 dipressiv gidrozatvordan, xlorli suvni yuvish kolonnasining poz.T240001 pastki qismiga aylanadigan yuvish eritmasi sifatida ishlatish uchun yuboriladi.
Yuvuvchi poz.T240001 ustunidagi bosimning ishchi bosimdan oshib ketishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun yuvish ustunidan xlor gazining chiqishida himoya membranasi va xavfsizlik klapani (240PSV-01001) mavjud.
Sovutilgan xlor gazi, poz.T240002 quritgichning birinchi bosqichiga poz.P240002AB sirkulyatsion nasoslar bilan yuboriladigan sirkulyatsion sulfat kislota bilan teskari aloqa qilish orqali xlordagi eng ko‘p namlikni yo‘qotish uchun kiradi. Sirkulyatsion sulfat kislota 5^оС gacha sovutilgan suv bilan poz.E240003 sovutgichida sovutiladi. Qayta ishlangan 75% konsentratsiyali (kuchsiz) sulfat kislota poz.V240002 kuchsiz sulfat kislota idishiga tushadi va undan keyin poz. P240004 nasoslari yordamida mavjud omborga yuboriladi.
Birinchi bosqichdagi quritgichda xlor gazi bosimning ishchi bosimdan oshib ketishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun xlor gazining chiqishida himoya membranasi va xavfsizlik klapani mavjud.
Birinchi bosqichdagi quritgichdan xlor gazi poz.T240003 ikkinchi bosqichning quritgichiga poz.P240003AB nasoslari yordamida sirkulyatsion sulfat kislota (98% H₂SO₄) bilan teskari aloqa orqali xlordagi namlikni yuqotish uchun kiradi. Ikkinchi bosqich quritgichining tepasidan xlor gazidagi namlik miqdori 50 ppm dan kam. Ikkinchi bosqichdagi quritgichdan chiqishdagi sulfat kislota kontsentratsiyasi taxminan 90 % ni tashkil qiladi, u esa poz.T240002 birinchi bosqichni quritgichga suyuqlik darajasining pasayish yo‘li bilan kiradi.
Sulfat kislota (98 % H₂SO₄) rezervuarlar parkidan (209-bino) poz.V240004 konsentrlangan sulfat kislota bakiga kiradi, undan poz.P240005 nasoslari bilan yuqori darajadagi poz.V240003 bakiga yetkazib beriladi. Poz.E240005 sovutgichga 35⁰C temperaturada H₂SO₄ kislotasi kirib keyin H₂SO₄ kislotasi 12 ⁰C Harorat bilan quritish jarayoniga (ikkinchi bosqichda quritgichda) beriladi.
Poz.F240002 sulfat kislota tutqichi orqali quritilgan xlor gazi xlor gazining poz.C240001ABC turbinli kompressor agregatlariga kiradi. 0,2 MPa bosimgacha siqilgan xlor, poz.V240005 xlor tarqatish maydoniga iste’molchilarga va xlorni suyultirish bo‘limiga yuborish uchun boradi.
Quritgichlarda to‘ldiruvchi sifatida PVX halqalar mavjud(Kolsa rashiga).
Quritishning yuqori samaradorligi tufayli xlor gazidagi namlik miqdori 50 ppm dan kam. Bu uskunaning ishlash muddatini sezilarli darajada uzaytiradi va ta’mirlash ishlarini hajmini qisqartiradi.Aylanma suv poz. E240007ABC, E240008ABC va E240009ABC kompressor sovutgichlaridan atmosfer bosim bilan poz.V240006 bakida xlorni yo‘qotish uchun yig‘iladi va poz.P240006AB nasoslari bilan bo‘linmadan chiqarib yuboriladi.