Nawayi mamleketlik kanshilik texnologiyalar universiteti janindagi nokis kanshilik instituti 1-a-ki studenti

qildi, keyin unga barcha urushlarda baxt kulib boqdi. Axir Kayxusravga qarshi borgan hech bir xalq o‘z halokatidan qochib qutila olmadi. Massagetlarni malikasi marhum podshoning rafiqasi edi. Uni To‘maris deb atar edilar. Unga Kayxusrav elchilarni sovchilik bahonasi bilan go‘yoki uni o‘ziga xotin qilish maqsadida jo‘natdi. Lekin To‘maris, Kayxusrav unga uylanish emas massagetlar podsholigi ilinjida ekanini tushundi va uni rad qildi. Shunda Kayxusrav ayyorlik bilan o‘z maqsadiga erisha olmagani uchun massagetlarga qarshi ochiq urush bilan keldi. Qo‘shinni o‘tkazish uchun podshoAraks daryosiga ko‘priklar qurushni, ko‘priklar turgan kemalarda esa minoralar ko‘tarishni buyurdi. Kayxusrav qo‘shini hozircha bu ishlar bilan band ekan, To‘maris chopar orqali Kayxusravga mana buni aytishga buyurdi: Midiyaliklar podshohi o‘z niyatingdan qayt. Axir sen oldindan bilmaysanku, bu ko‘priklarni qurish sen uchun yaxshilikka xizmat qiladimi, qo‘y buni, o‘z davlating ustidan podsholik qil va biz o‘z-o‘zimizga hokim bo‘lganimizga hasad qilma. Gеrodotning yozishicha, qadimda turonliklar, xususan, massagеtlar quyoshga, yеrga sig‘inishgan. Ular o‘z vatanlarini quyosh kabi muqaddas dеb bilganlar. To‘maris barcha turonliklarning jasoratli onasi, ozod Vatanga sadoqat timsoli bo‘lib qoldi. G erodot massagetlar va forslar oʻrtasidagi jang tafsilotlarini oʻz asarida quyidagicha tasvirlaydi: “Mening bilishimcha, bu jang varvarlar oʻrtasidagi barcha janglardan ham dahshatli boʻlgan. Avval har ikkala

ikkala qoʻshin bir-birini uzoq masofadan turib, kamondan oʻqqa tutdilar. Kamon oʻqlari tugagach, ular nayza va qilich bilan kurashdilar. Jang uzoq vaqt davom etdi. Koʻp qon toʻkildi. Nihoyat, massagetlar gʻalaba qozondilar. Fors qoʻshinlarining asosiy qismi, jumladan, Kir II ham jang maydonida halok boʻlgan. U toʻliq 29 yil shohlik qilgan edi. Kir II ning jasadi topilgach, malika (Toʻmaris)ning buyrugʻi bilan uning kesilgan boshi inson qoni bilan toʻlgʻazilgan meshga solingan”.

ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT