Nikel olish Texnologiyasi

Asosiy mis-nikelli rudadagi minerallar quyidagilar: pent­landit (Ni, Fe)9S8, mis xalkopirit (CuFeS2) va xalkozin (Cu2S) bilan keltiriladi.

Sulfidli mis-nikelli rudalarning asosiy minerallaridan biri pirrotin Fe7S8.

Nikel olish Texnologiyasi

Nikel

Nikel olish Texnologiyasi

Oksidlangan nikel rudalarini qayta ishlash (Pirometallurgik usul)

• Oksidlangan nikel rudalarini qayta ishlashning asosiy qiyin­chiligi – nikel metalini temirdan ajratib olish, qaytarish jarayo­nini qo‘llab, temirni toshqolga o‘tkazishdir.Bunda faqat temirning bir qismi ajralib chiqadi, asosiy hajmi esa temir-nikel qotish­masiga o‘tadi, nikel­ni erkin holatda olish qiyindir.
• Hozirgi paytda oksidlangan nikel rudalarini qayta ishlash texnologiyasi – shteynga eritishdir. Bu jarayon temir va nikelning kis­lo­­rod hamda oltingugurtga turlicha moyilligi asos qilib olingan.

• Nikel sulfidlanib, shteyn fazasiga o‘tkaziladi. Shteyn o‘zi bilan ikkita sulfid–Ni3S2 va FeS tashkil qiladi. Temirni asosiy qismi toshqol bilan ajratiladi:

3FeS+3NiO = 3FeO+Ni3­S2+0,5S2

2FeO+SiO2 = 2FeO·SiO2

• Oksidlangan ruda tarkibida oltingugurt yo‘q, shuning uchun unga qo‘shimcha kiritish kerak. Buning uchun shixtaga pirit yoki gips qo‘shiladi.
• Qizdirilishda gips (SaSO4·2H2O) o‘zining konstruksion namli­gini yo‘qotadi va keyin qaytaruvchi modda bilan reaksiyaga kiradi:

CaSO₄ + 4C(CO) = CaS + 4CO(CO₂)

Nikel olish Texnologiyasi

Oksidlangan nikel rudalarini qayta ishlash (Pirometallurgik usul)

• Gips o‘z namligini yo‘qotish bilan bir paytda parchalanishi ham mumkin:

CaSO4 = CaO + SO3 

• Agarda gipsning o‘rniga pirit qo‘shilsa, birinchi davrda u ajraladi:

2FeS2 = 2FeS + S2

• FeS, CaS bilan bir qatorda nikel sulfidlari reaksiyaga kiradi:

NiSiO3 +CaS = NiS +CaSiO3

NiSiO3 +FeS = NiS +FeSiO3

• CaS temirni ham sulfidlaydi: