Nima uchun odamlar yo’taladi?

Abu Ali Ibn Sino nomidagi Marg‘ilon 2-tibbiyot texnikumi

“Hamshiralik ishi” yo‘nalishi 22-15 guruhi o‘quvchisi

Mikrobiologiya fanidan tayyorlagan

MAVZU: KO‘K YO‘TAL
TAYYORLADI: Obidjonova Odinaxon Alisherjon qizi
TAQDIMOTI

NIMA UCHUN ODAMLAR YO’TALADI?

Nafas yo’llarining shilliq qavati yuzasida yo’tal retseptorlari joylashgan. Qo’zg’atuvchi omil ta’siri ostida bu hujayralar faollashadi. Olingan ma’lumot retseptorlardan asab tolalari bo’ylab uzunchoq miyada joylashgan yo’tal markaziga yetib boradi. Bu yerda olingan ma’lumotlar tahlil qilinadi. Keyinchalik, undan chiqadigan asab tolalari orqali qovurg’alararo, diafragmal, qorin mushaklariga signal yuboriladi. Mushaklar qisqarishi yot moddalarni nafas yo’lidan chiqarib yuborishga olib keladi.

YO’TAL DAVOMIYLIGI

• Yo’tal shamollash fonida yuzaga kelishi va bir haftadan so’ng yo’qolishi mumkin. Ba’zida yo’talish insonni uzoq vaqt davomida bezovta qiladi va bu alomatning sababi aniq bo’lmaydi. Yo’talning davomiyligi juda muhim xususiyatdir. Uning davom etishi vaqtiga qarab, uchta yo’tal turi tasniflanadi:
• O’tkir — uch haftagacha;
• O’tkir osti — to’rt-sakkiz hafta davom etadi;
• Surunkali — sakkiz haftadan ko’p davom etadi.
• Aksariyat holatlarda o’tkir yo’tal O’RVI sabab paydo bo’ladi. Odam sog’ayib ketganidan keyin bu alomat yo’qoladi. Ta’kidlash joizki, bolalarda ko’pincha infektsiyadan keyingi (postinfektsion) yo’tal kuzatiladi, bu deyarli davolanishga taslim bo’lmaydi. Ushbu sindrom bir yoki ikki oy kuzatilishi mumkin. Bunday holatlarda shifokorlar o’tkir osti (subo’tkir) yo’tal haqida gapirishadi.

O’TKIR YO’TAL

O’TKIR YO’TAL
Ununmli	Unumsiz
O’tkir bronxit; Pnevmoniya.	O’RVI; Allergik rinit; O’tkir sinusit; O’pka arteriyasi; tromboemboliyasi Yurak astmasi; Quruq plevrit; Tashqi otit; Perikardit; Pnevmotoraks; Yot jism aspiratsiyasi.