SULFAT KISLOTASINI NITROZA USULI BILAN OLISH TURLARI. - Sulfat kislotani nitroza usuli bo‘yicha olishni 2 xil turi bor:
- 1. Kamerali tur.
- 2. Minorali tur.
- 1.Kamerali turda oltingugurtni selitra bilan qo‘shib qizdirilganda hosil bo‘luvchi SO2, NO2, N2O3 gazlarini qo‘rg‘oshindan yasalgan kameralarda suv bilan yuttirish natijasida 65% li iflos sulfat kislota olingan. Kamerali tur qurilmasining unumdorligi past bo‘lganligi uchun keyinchalik bu tur qurilmalar amaliyotda juda kam qo‘llanadi. 2.Minorali turda bu gazlar ichi har xil jinslar bilan to‘ldirilgan minoralarda suv bilan shimdirilib, sulfat kislota olinadi. Bunday qurilmalarning unumdorligi bir necha marotaba katta, kislotaning konsentratsiyasi 75% ni tashkil etadi.
NITROZA USULI BILAN SULFAT KISLOTA ISHLAB CHIKARISH BO‘LIMLARI. - Nitroza usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarish 2 bo‘limdan iborat: 1.O‘choq bo‘limi. 2.Nitroza bo‘limi. Xom-ashyo sifatida tarkibida oltingugurt yoki uning birikmalari bor bo‘lgan barcha moddalar ishlatiladi. Bu bilan kontakt usulida farq qiladi.
SULAT KISLOTASINI NITROZA BO‘LIMIDA HOSIL QILISH MEXANIZMI. - Bu masalada har xil gipotezalar mavjud: Shulardan biri bo‘yicha, bu jarayon bir qator bosqichlardan iborat: 1. O‘choq gazi tarkibidagi SO2 va O2 ni nitroza eritmasidagi absorbsiyalanishi bosqichi: а ) SO2(г) SO2(э) (7) б ) О2(г) О2(э) (8) в)SO20(э) Q H2O(с) H2SO3(с) Q Q24 (9) 2.Nitrozaning parchalanish, ya’ni denitratsiya jarayoni bosqichi: а )2НNSO5 Q H2O(C) 2H2SO4 Q N2O3 - Q39 (10) б) N2O3 ni suv bilan xemosorbsiyasi: N 2O3 Q H2O HNO2 Q Q40 (11) HNO2 - nitrat kislota turg‘un kislota emas.
- HNO2 sulfit kislota bilan reaksiyaga kirishib, SO2 ning oksidlanish jarayoni bosqichi:
- 2 HNQ3 O2 Q H2SQ4O3 H2SQ6O4 Q 2NQ2O Q H2O (12) Bu reaksiya bo‘yicha maxsuliy sulfat kislota hosil bo‘ladi. 4. Azot oksidlarining oksidlanishi bosqichi: а ) 2NO Q O2 2NO2 Q Q13 (13) б ) NO Q NO2 N2O3 Q Q14 (14) 5. Hosil bo‘lgan azot oksidlarining sulfat kislota bilan absorbsiyasi bosqichi: N 2O3 Q 2H2SO4 2HNSO5 Q H2O Q Q39 (15) bu reaksiyada HNSO5 nitrozilsulfat kislota hosil bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |