Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti “kimyo o‘qitish metodikasi” kafedrasi

III. “Kislotalarning olinishi va xossalari” mavzusida na’munaviy dars ishlanma
Dars mavzusi : Kislotalarning olinishi va xossalari.
Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy maqsad : O‘quvchilarga kislotalarning olinishi va xossalari to‘g‘risida bilim berish ;
b) Tarbiyaviy maqsad : O‘quvchilarda sinfda, guruhlarda ishlashda bir-biriga ko‘mak berish, boshqalar fikrini eshitish, hurmat qilish ko‘nikmalarini shakllantirish;
c) Rivojlantiruvchi maqsad : O‘quvchilarda masalalar yechish ko‘nikmasini, laboratoriyada kislotalar bilan ishlash ko‘nikmalarini shakllantirish.
Shakllantiriladigan kompetensiyalar:
Tayanch kompetensiyalar: Kommunikativ kompetensiya, shaxs sifatida o‘z – o‘zini rivojlantirish kompetensiyasi, umummadaniy kompetensiya, matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish va foydalanish kompetensiyasi,;
Fanga oid kompetensiyalar: Kimyoviy jarayon, hodisalarni kuzatish , tushunish va tushuntirish kompetensiyasi, element va kimyoviy birikmalarni kimyoviy tilda ifodalash kompetensiyasi, kimyoviy tajribalar o‘tkazish va amaliyotda qo‘llash kompetensiyasi.
Dars tipi: Yangi bilim beruvchi, ko‘nikma hosil qiluvchi.
Darsda foydalaniladigan usullar : « Og‘zaki savol-javob », « Bilimlar hovuzchasi », « Ortiqchasini top », « Guruh bilan ishlash » , « Modulli usul».
Kerakli jihozlar : AKT, tarqatma savollar, oltingugurt, metall qoshiqcha, gugurt, keramik plita, quruq spirt, indikatorlar, NaOH, HCl, limon, sirka kislota.
Darsning borishi : I. Tashkiliy qism (3 min)

1. 
   Salomlashish ;
   
2. 
   Davomat olish ;
   
3. 
   Uyga vazifani tekshirish.
   

II. O‘tilgan mavzuni so‘rash (10 min)
« Og‘zaki savol-javob »

• 
  Murakkab moddalar deb nimaga aytiladi ?
  
• 
  Murakkab moddalarning qanday guruhlari bor ?
  
• 
  Kislota deb nimaga aytiladi ?
  
• 
  Tabiatda uchraydigan kislotalarga misol ayting.
  
• 
  Kislotalarning qanday turlari bor ?
  
• 
  Kislotalarning tarkibidagi kislorodga ko‘ra turlarini ayting.
  
• 
  Kislotalarning tarkibidagi vodorod tarkibiga ko‘ra turlarini ayting.
  
• 
  Bir, ikki, uch, ko‘p negizli kislotalarga misol ayting.
  
• 
  Kislorodli va kislorodsiz kislotalarga misol ayting.
  
• 
  Kislota qanday tarkibga ega ?
  
• 
  Kislota qoldig‘ining valentligini qanday aniqlaymiz ?
  

« Bilimlar hovuzchasi » (2 ta o‘quvchi)
Quyidagi kislotalarni turlar bo‘yicha ajrating
HCl, H₂SO₄, HNO₃, H₂CO₃, H₂S, H₃PO₄, HNO₂, H₂SO₃
« Kislotani top »
« Ortiqchasini top » (5ta o‘qituvchi) HCl, HNO₃, HNO₂, H₂S

1. 
   H₂S, H₂CO₃, H₂SO₄, HNO₃
   
2. 
   H₂S, HCl, HCN, H₂CO₃
   

Shu rasmga fikringizni ayting.