Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tarix fakulteti
Download 485.75 Kb. Pdf ko'rish
|
ozbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish yollari oquvchi-yoshlar misolida
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ilmiy rahbar
- _________X.S.Jumaniyozov
- Taqrizchi
- III-BOB. GLOBALLASHUV SHAROITIDA INSON MA’NAVIYATIGA TAXDIDLAR VA UNGA QARSHI
- III-BOB. О‘zbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish yо‘llari mavzusini
- Mavzuning о‘rganilganlik darajasi.
- Bitiruv malakaviy ishning maqsadi.
- Bitiruv malakaviy ishning obyekti.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi.
- Tadqiqotning nazariy va metodologik asoslari.
- Tadqiqotning nazariy va amaliy ahamiyati
- BMI tuzilishi
- I-BOB. GLOBALLASHUV VA MA’NAVIY TAXDIDLARNING YUZBERISH JARAYONLARINI
|
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI TARIX FAKULTETI “Himoyaga ruxsat etilsin”
Tarix fakulteti dekani
______ t.f.n., dot. V.Ishquvvatov
2016-yil “___” _________
5111600 – Milliy g‘oya, ma’nayiyat asoslari va huquq ta’limi yo‘nаlishi 4-kurs H-401-guruh talabasi
Xoliqov Yodgor Amonovichning “О‘zbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish yо‘llari (о‘quvchi-yoshlar misolida)” mavzusidagi BITIRUV MALAKAVIY ISHI
asoslari” kafedirasi katta o‘qituvchisi, s.f.n _________X.S.Jumaniyozov
Taqrizchi: “Milliy g‘oya va ma’naviyat asoslari” kafedrasi dotsenti ______ f.f.n. X.Samatov “Himoyaga tavsiya etilsin” “Milliy
g‘ oya va ma’naviyat asoslari” kafedrasi mudiri _________f.f.n M. Sobirova Toshkent - 2016
MUNDARIJA
MUSTAQILLIKKA RAXNA SOLUVCHI MA’NAVIY TAXDIDLARNING YUZBERISH JARAYONLARINI О‘RGANISHNING NAZARIY ASOSLARI 1. Globallashuv jarayonida mafkuraviy tahdidlarni о‘rganishning konseptual asoslari 2. О‘zbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlar va ularning namoyon bо‘lish xususiyatlari.
TAXDIDLAR VA UNGA QARSHI KURASHDA MAFKURAVIY IMMUNITET SHAKLLANTIRISH YО‘LLARI. 1. Fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish zaruriyati. 2. Ma’naviy tahdidga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish omillari. 3. Jamiyatimizning ma’naviy yuksalishiga ta’sir etuvchi mafkuraviy tahdidlarni bartaraf etish borasidagi vazifalar.
1. Globallashuv sharotida mafkuraviy tahdidlarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirishda milliy va xalqaro tajribalardan foydalanish yо‘llari. 2. mavzuni о‘qitish yuzasidan dars ishlanmasi. XULOSA.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RО‘YHATI Kirish О‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlab о‘tganidek, «Jamiyatni ma’naviy yangilashdan bosh maqsad – yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq erkinligi va farovonligiga erishish va komil insonni tarbiyalash, ijtimoiy hamkorlik va millataro totuvlik, diniy bag‘rikenglik kabi kо‘p-kо‘p muhim masalalardan iborat» 1 . Bu ulkan vazifalarni ma’naviyatimizni milliylik asosida boyitib borsakkina amalga oshirishimiz mumkin bо‘ladi. Islom Karimov о‘z asarida mamlakatimizda milliy ma’naviyatni tiklash va rivojlantirish davlat siyosatida ustivor vazifa ekanligiga e’tiborni qaratib quyidagi konseptual g‘oyani ilgari suradi. U shunday yozadi: «Oldin odamlarga moddiy boylik berish, sо‘ngra ma’naviyat tо‘g‘risida о‘ylash kerak deydiganlar haq bо‘lmasa kerak. Ma’naviyat – insonning, xalqning, jamiyat, davlatning kuch- qudratidir. U yо‘q joyda hech qachon baxt-saodat bо‘lmaydi...» Bugungi kunda nafaqat О‘zbekistondagi yoshlar ongida ma’naviy bо‘shliq vujudga kelmasligi uchun ularning qalbi va ongida sog‘lom hayot tarzi, milliy va umummilliy qadriyatlarga hurmat-ehtirom tuyg‘usini bolalik paytidan boshlab shakllantirishimiz zarur 2 . Shuni unutmaslik kerakki, bugungi kunda inson ma’naviyatiga qarshi yо‘naltirilgan, bir qarashda arzimas bо‘lib tuyuladigan kichkina xabar ham axborot olamidagi globallashuv shiddatidan kuch olib, kо‘zga kо‘rinmaydigan, lekin zararini hech narsa bilan qoplab bо‘lmaydigan ulkan ziyon yetkazishi mumkin. Birgina sо‘ngi о‘n besh yillik ichida О‘zbekistonimizning Mustaqil taraqqiyotini kо‘ra olmayotgan vahhobiylar, diniy ekstremistik guruhlar beqarorlik urug‘ini sepish, xalqimizni о‘zi tanlagan yо‘ldan ozdirish, jalg‘itish uchun ne-ne kuchlarni ishga solmadilar, har qanday qabih vositalardan foydalandilar. Shunday
1 Islom Karimov. Milliy istiqlol mafkurasi-xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir.Toshkent, «O‘zbekiston, 2000y, 23-24 betlar». 2 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T., Ma’naviyat, 115-bet. ekan bunday kuchlarning ildizini yо‘qotishga mamlkatimizning xushyor kuchlari astoyidil kirishganliklari tabiiy tarixiy dolzarb zaruriyatdir. О‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch” asarida ta’kidlaganidek, “Ma’naviy tahdid deganda, avvalo, tili, dini, e’tiqodidan qat’iy nazar, har qaysi odamning tom ma’nodagi erkin inson bо‘lib yashashiga qarshi qaratilgan, uning aynan ruhiy dunyosini izdan chiqarish maqsadini kо‘zda tutadigan mafkuraviy, g‘oyaviy va informatsion xurujlarni nazarda tutish lozim, deb о‘ylayman” 1 .
belgilanadi: - Mafkuraviy tahdid jamiyat taraqqiyoti uchun jiddiy xavf ekanligini ochib berish; - Globallashuv jarayonlari va ma’naviy tahdidlarning namoyon bо‘lish xususiyatlarini yoritish; - Mafkuraviy tahdidlarni oldini olishda ommaviy axborot vositalarining ahamiyatini tahlil qilish;
- ma’naviy tahdidlarga qarshi immunitetni shakllantirish omillarini tahlil qilish; - Fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish zaruriyati yoshlarga tushuntirish; - Jamiyatimizdagi turli ma’naviy tahdidlarga qarshi kurashish immunitetini shakllantirishdan iborat.
Islom Karimovning har chiqishida, asarida ma’naviy tahdidlar, unga qarshi kurashish zaruriyati, bu boradagi vazifalar keng tahlil qilingan. Ushbu О‘zbekiston mustaqilligiga havf solayotgan ma’naviy tahdidlar M.Quronovning “Milliy tarbiya”, S.Otamurtovning “Globallashuv va milliy-ma’naviy havfsizlik” 2 , 1 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T., Ma’naviyat, 2008, 13-14-betlar 2 Отумаротов С. Globallashuv va milliy-ma’naviy havfsizlik. Т.2013 M.Lafasovning “Diniy ekstremizm: tarixi va mohiyati”, Х.Жуманиёзов, М.Собироваларнинг “Глобаллашув асослари” 3 asarlarida keng yoritilgan. Bitiruv malakaviy ishning maqsadi. О‘zbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlar, ularning turlari va unga qarshi о‘quvchi- yoshlar misolida mafkuraviy immunitetni shakllantirish yо‘llarini tahlil qilish.
- Globallashuv va uning yoshlar ma’naviyatiga salbiy ta’sirini yoritish; - Mafkuraviy tahdidlar tushunchasi, namoyon bо‘lish xususiyatlarini taxlil qilish; - Yoshlar ma’naviyatiga yot ichki tahdidlarva ularga qarshi kurashish chora- tadbirlari; - Yoshlar ma’naviyatiga yot tahdidlarga qarshi g‘oyaviy tarbiya vositalarini kо‘rsatish; - islom ekstremizmi va aqidaparastligining jahon tinchligi, barqarorlik va taraqqiyotiga salbiy ta’siri kо‘rsatish; - О‘zbekiston mustaqilligiga raxna solayotgan mafkuraviy tahdidlarga qarshi kurashda ta’lim tizimi oldidagi vazifalarni kо‘rsatib berishdan iborat. Bitiruv malakaviy ishning obyekti. О‘zbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlar, ularning turlari va unga qarshi о‘quvchi- yoshlar misolida mafkuraviy immunitetni shakllantirish yо‘llari, bu borada olib borilayotgan g‘oyaviy-ma’rifiy jarayonlarni tahlil qilish malakaviy ishning obyektini tashkil etadi.
havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlar va unga qarshi о‘quvchi-yoshlar misolida mafkuraviy immunitetni shakllantirish borasidagi vazifalar, olib borilayotgan ma’rifiy siyosatning yо‘nalishlari bilan bog‘liq kо‘rsatmalar malakaviy ishning predmetini tashkil etadi.
3 Жуманиёзов Х, Собирова М. Нигманова У. Глобаллашув асослари. Т.2015 Tadqiqotning ilmiy yangiligi. Ushbu taqiqot ishida ilk bora yoshlahayotiga ta’sir etuvchi ichki va tashqi ma’naviy tahdidlar, ularning tizimi, namoyon bо‘lish sohalari va ularni oldini olish chora-tadbirlari tо‘g‘risida tо‘lik ma’lumot berilgan.
bо‘lib О‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning asarlarida mustaqillik davrida ilm-fanning ravnaqi haqida yoritilgan g‘oyalari, 1 ilgari surilgan konseptual vazifalari xizmat qiladi. Shuningdek mazkur soha bilan shug‘ullagan mamlakatimizdagi yetakchi olimlarning asarlari, monografiyalari ham tadqiqot uchun muhim nazariy, metodologik asos bо‘lib xizmat qildi.
О‘zbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlar va unga qarshi о‘quvchi-yoshlar misolida mafkuraviy immunitetni shakllantirish borasida tadqiqot olib borishda, shuningdek ushbu mavzu yuzasidan akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida tegishli mavzularni yoritishda keng foydalanish mumkin.
rо‘yxatidan iborat.
1 Karimov I.A. O‘zbekiston XX1 asr bO‘sag‘asida: xavfsizlikka, tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. T.6. - T.: «O‘zbekiston», 1997; Karimov I.A. Jamiyat mafkurasi xalqni - xalq, millatni - millat qilishga xizmat etsin. T.7.- T.: «O‘zbekiston», 1999; Karimov I.A. O‘zbekiston respublikasi Oliy Majlisining XI sessiyasida sO‘zlagan nutqi. Xalq sO‘zi. 1998 yil 5 may; Karimov I.A. Milliy istiqlol mafkurasi - xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir. T.8. - T.: «O‘zbekiston», 2000; Karimov I.A. O‘zbekiston XXI asrga intilmoqda. - T.: «O‘zbekiston», 2000; Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot - pirovard maqsadimiz. T.8. - T.: «O‘zbekiston», 2000; Karimov I.A. Egali yurt erkini bermas. T.9. - T.: «O‘zbekiston», 2001; Karimov I.A. «Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar» risolasiga sO‘z boshi. T.9. - T.: «O‘zbekiston», 2001. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch. Toshkent, Ma’naviyat, 2008 va boshqalar. .
I-BOB. GLOBALLASHUV VA MA’NAVIY TAXDIDLARNING YUZBERISH JARAYONLARINI О‘RGANISHNING NAZARIY ASOSLARI 1. Globallashuv jarayonida mafkuraviy tahdidlarni о‘rganishning konseptual asoslari Prezidentimiz Islom Karimov «Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch» asarida ta’kidlaganidek, «bugun biz tez sur’atlar bilan о‘zgarib borayotgan, insoniyat hozirga qadar boshidan kechirgan davrlardan tubdan farq qiladigan о‘ta shiddatli va murakkab bir zamonda yashamoqdamiz... Hozirgi paytda yer yuzining qaysi chekkasida qanday bir voqea yuz bermasin, odamzod bu haqda dunyoning boshqa chekkasida zudlik bilan xabar topishi hech kimga sir emas.. 4 . Bugungi dunyo muayyan yaxlitlikni tashkil etsa-da, undagi mintaqa va davlatlar millatlar va xalqlar о‘z о‘rniga kо‘ra turli mavqega ega. Hozirgi davr dunyoda g‘oyaviy qarama-qarshiliklar murakkab tus olgan, mafkura poligonlari yadro poligonlaridan ham kuchliroq bо‘lib borayotgan davrdir. Shunday ekan, ularning о‘ziga xos manfaatlarini ifodalaydigan mafkuraviy ta’sir usullari bо‘lishi, shubhasiz. Jahon siyosiy xaritasida kо‘plab davlatlar mavjud bо‘lib, ularda turli siyosiy kuchlar, partiyalar, dinlar, diniy oqimlar, mazhablar, guruh va qatlamlar faoliyat kо‘rsatmoqda. Ular о‘zaro farqlanadigan, ba’zan bir- biriga zid bо‘lgan manfaatlarga ega. Aynan mana shu manfaatlar о‘zga xalqlar, turli mintaqalar, davlatlarning aholisi yoki ijtimoiy guruhlar ongiga, turmush tarziga ta’sir о‘tkazish, ularni bо‘ysundirish uchun yо‘naltirilgan maqsadlarni shakllantiradi. Bundan kо‘zlangan asosiy muddao esa muayyaan joydagi kishilarga iqtisodiy, siyosiy, huquqiy va diniy qarashlarni singdirish orqali о‘z manfaatlarini ta’minlashga intilishdir. Bunday ta’sir о‘tkazishning tinch yо‘li kо‘zlangan maqsadga olib kelmaganda boshqa mamlakatlarning ichki ishlariga aralashish mavjud vaziyatni ataylab keskinlashtirish, kuch ishlatish yо‘li bilan bо‘lsa ham ijtimoiy beqarorlikni yuzaga keltirishga harakat qilinadi. Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasiga
4 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch. 9-b nazar tashlansa, aksariyat ilg‘or davlatlarda umuminsoniy qadriyatlar va demokratik tamoyillarga asoslangan mafkuralar amal qilmoqda. Mafkuraviy jarayonlarning globallashuvi – g‘oyaviy ta’sir о‘tkazish imkonyatlarining kengayishi oqibatida Yer yuzining barcha mintaqalarida mafkuraviy kurash umumbashariy miqyos kasb etganini ifodalovchi tushuncha. «Bugungi kunda har qaysi davlatning taraqqiyoti va ravnaqi nafaqat yaqin va uzoq qо‘shnilar, balki jahon miqyosida boshqa mintaqa va hududlar bilan shunday chambarchas bog‘lanib borayaptiki, biron mamlakatning bu jarayondan chetda turishi ijobiy natijalarga olib kelmasligini tushunish, anglash qiyin emas.
Shu ma’noda, globallashuv bu – avvalo hayot sur’atlarining beqiyos darajada tezlashuvi demakdir» 5 . О‘zbekistonda ijtimoiy-siyosiy jarayonlarni keskinlashtirishning maqsadi, mafkuraviy tajovuz yovuz kuchlar va har xil markazlar tomonidan mamlakatimizga nisbatan ichkaridan yoki tashqaridan turib bevosita amalga oshirilayotgan g‘oyaviy buzg‘unchilikning maqsadi “Bо‘lib tashlab, hukmronlik qilish”, ya’ni mamlakat ichkarisida parokandalikni keltirib chiqarish, uning dunyodagi obrо‘siga putur yetkazib, mintaqa davlatlarini bir-biriga qarama-qarshi qilib qо‘yish, separatizmni keltirib chiqarish kabi maqsadlarni о‘z oldiga vazifa qilib olgan yovuz kuchlar ta’sirini anglamoq lozim buladi. Agar tarixga nazar solsak, ilgari kuchli davlatlar zaif mamlakatlarni ochiqdan-ochiq bosib olib, ularga о‘z hukmini о‘tkazgan bо‘lsa, XX asrning oxiriga kelib, bunday siyosat yangi bir shakl kasb etadi. Hozirgi vaqtda qudratli davlatlar va muayyan siyosiy markazlar о‘z maqsadlariga erishish uchun avvalo zabt etmoqchi, о‘z ta’sir doirasiga olmoqchi bо‘lgan mamlakatlarning aloqasi ongini о‘ziga qaram qilishga intiladi... «Mafkura dunyosida bо‘shliqqa yо‘l qо‘yib bо‘lmasligi, shunday holat yuz bergan taqdirda bо‘sh qolgan mafkura maydonidan bizga begona, orzu-intilishlarimizga mutlaqo yot g‘oyalar о‘rin egallashga urinishi shubhasiz». 6
5 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch. 42-b 6 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch. 12-b Bugungi kunda mafkuraviy poligonlarda muayyan guruhlar va davlatlar о‘zlarining g‘arazli manfaatlarini ifoda etayotgan turli tajovuzkor g‘oyalarni sinovdan о‘tkazmoqdalar. Ularning ortida kishilarni, eng avvalo, ma’naviy- mafkuraviy jihatdan tobe qilish, pirovard natijada esa butkul qaram qilib olish maqsadi yotadi. Bu katta-katta hududlarni, ayniqsa, boy tabiiy resurslarga ega bо‘lgan mintaqalarni egallab olishning eng qulay va kamxarajat usulidir. Mafkuraviy poligonlarning yadro poligonlaridan xavflilik sabablari: 1. Agar harbiy, iqtisodiy, siyosiy tazyiq bо‘lsa, buni sezish, kо‘rish, oldini olish mumkin. 2. Mafkuraviy tazyiqni, uning ta’siri va oqibatlarini tezda ilg‘ab yetish nihoyatda qiyin. 3. Yoshlarning ma’naviy olamida bо‘shliqqa yо‘l qо‘yish, ularning buzg‘unchi g‘oyalar, diniy ekstremizm, axloqsizlik g‘oyalari ta’siriga tushib qolishiga olib keladi.
Prezidentimiz Islom Karimovning “О‘zbekiston XXI asr bо‘sag‘asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari” asarida siyosiy barqarorlikni ta’min etadigan islohotlar va bunyodkorlik ishlarimizning asosiy sharti ekanligi asoslab berilgan. Siyosiy barqarorlik bо‘lmasa, mamlakat о‘z oldiga qо‘ygan tarixiy vazifalarni amalga oshira olmaydi. Asarda О‘zbekiston barqarorligiga tahdid soluvchi quyidagi xavf-xatarlar tilga olingan: Ichki xavf-xatarlar: 1. Etnik,milliy, mintaqaviy va davlat ichidagi jangari separatizm (ayirmachilik). 2. Ekologik va xavfsizlik muammolari. 3. Urug‘-aymoqchilikning xudbinlik, shaxsiy manfaat, alohida guruhlarning mol -dunyoga ruju qо‘yishi bilan bog‘liq bо‘lgan xavf-xatar. 4. Qarindoshlik, urg‘u-aymoqchilik manfaatlari doirasi kengaygani sari endi bir sulola doirasidan chiqib, korparativ mohiyat kasb etadi. Bu ichki birlikka ta’sir etib, tanazzulga olib kelishi mumkin. Bunday separatizm ijtimoiy xavfliligi jihatdan mahalliychilik illati bilan qо‘shilib ketgan.
5. Siyosiy- Ekstremizm, shu jumladan, diniy ekstremizm. 6. Millatchilik. 7. Milliy mahdudlik. 8. KorrupsiY. 9. Jinoyatchilik. 10. Sotqinlik – egrotsentrizm. 11. Axloqiy buzuqlik va zо‘ravonlik. 12. Loqaydlik. Tashqi xavf-xatarlar: 1. Terrorizm (ichki terrorizm, mintaqaviy terrorizm, xalqaro terrorizm). 2. Narkobiznes. 3. Diniy ekstremizm (diniy traditsionalizm, diniy fundamentalizm, diniy modernizm: bular ham ichki, ham tashqi xavf-xatarlarga kiradi). 4. Separatizm (ayirmachilik). 5. Mintaqaviy fuqarolar urushlari (qо‘shni Afg‘onistondagi va h.k.). 6. Orol muammosi (jumladan ichimlik suvi). Bu tahdid ham ichki, ham tashqi xavf-xatarlarga kiradi. 7. О‘zbekistonning jug‘rofiy siyosiy holati jihatidan endigina xavfsizlik tizimi yо‘lga qо‘yilayotgan mintaqadaligi, murakkabligi 7 . Tashqi tahdidlar – О‘zbekistonga davlat tashqarisidan kirib keluvchi tahdidlar: xalqaro terrorizm, ekstremizm, fashizm, shovunizm va hokazo. Kо‘rinib turibdiki, hozirgi davrda tashqi siyosatning yangi – zamonaviy konsepsiyasi yangicha fikrlarga asoslanmoqda. Bugungi dunyo qanchalik xilma-xil bо‘lmasin, uning yaxlitligini, bir butunligini tan olish tashqi siyosatda muayyan yutuqlarga erishishlik asosini tashkil qiladi. Tashqi siyosatni takomillashtirish emas, qat’iy isloh qilish davr talabi ekanini anglash natijasida xalqaro munosabatlarda quyidagi bir qator ijobiy tendensiyalar kо‘zga tashlanmoqda. – Mafkuraviy ta’sirning yо‘qolib borishi.
7 Karimoov I.A. О‘zbekiston XXI asr bо‘sag‘asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. 24-96 b – Konfrontatsiya – о‘zaro qarama-qarshilikdan hamkorlikka о‘tib borish. – Xalqaro siyosatda kuch va ta’sirni birlashtirish. – Xalqaro siyosatning demokratiyalashuvi va insonparvarlashuvi. – Xalqaro munosabatning kengayishi.
Mamlakatning hozirgi rivojlanish bosqichida odamlarni ma’naviy-mafkuraviy va ijtimoiy-siyosiy faollashtirish asosiy vazifalardan biridir. Bunda ayniqsa, fuqarolarning ongi va qalbini ma’naviy tahdidlardan himoya qilish muhim dolzarb vazifalardan biri hisoblanadi. Ma’naviy tahdid insonning ongi, dunyoqarashi va axloqiga daxl qilishi mumkin bо‘lgan xavf-xatardir. Xavf kо‘zga kо‘rinmasa-da, lekin uning keltiradigan zarari yuqumli kasalliklardan kam emas. Shu ma’noda tarixiy haqiqatni anglamaydigan yoki anglashni istamaydigan chet eldagi ba’zi siyosatchi va arboblar nafaqat siyosat yoki iqtisodiyot, balki ma’naviyat bobida ham bizga aql о‘rgatishga, azaliy hayot tarzimiz, ruhiy dunyoyimizga yot bо‘lgan qarashlarni majburan joriy etishga urinmoqda”. Haqiqatan ham bunday urinishlar turli usullar va vositalar yordamida amalga oshirilmoqda. Ular orasida ma’naviy tahdidlarning kо‘lami pasaymayapti. Prezidentimiz Islom Karimov «Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch» asarida ma’naviy tahdid iborasiga quyidagicha ta’rif beradi: «Ma’naviy tahdid deganda, avvado, tili, dini, e’tiqodidan qatt’iy nazar, har qaysi odamning tom ma’nodagi erkin inson bо‘lib yashashiga qarshi qaratilgan, uning aynan ruhiy dunyosini izdan chiqarish maqsadini kо‘zda tutadigan mafkuraviy, g‘oyaviy va informatsion xurujlarni nazarda tutish lozim» 81
Mafkuraviy tahdidlar «bizlar uchun mutlaqo begona mafkura va dunyoqarashni avvalo beg‘ubor yoshlarimizning qalbi va ongiga singdirishga qaratilganligi bilan ayniqsa xatarlidir». Ma’naviy tahdidlarni bartaraf qilib borishga doir bir qator qarashlar mavjud. Prezidentimiz Islom Karimov ma’naviy tahdidlarni bartaraf etish muammosini ishlab chiqdi. Mazkur konsepsiyaga kо‘ra, ma’naviy tahdidlarni fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi ma’rifat bilan bartaraf qilish mumkin.
8 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch. 19-b Mazkur masala yuzasidan quyidagi xulosalarni ilgari surish mumkin: 1. Globallashuv jarayonida Markaziy Osiyoda mafkuraviy muammolarni hal etishda inson manfatini qondirish bilan bog‘liq bо‘lgan murakkab jarayon, uning iqtisodiy taraqqiyoti mustahkamlash uchun barcha urinishlari yangi muammolarni keltiradi; 2. Globallashuv jarayonida insonlar, xalqlar, jamiyat va zamonaviy sivilizatsiyalar mafkuraga ehtiyoj sezadi; 3. Ijobiy fikr va bunyodkor g‘oya, avvalo, yoshlarimiz ongiga singdirishga qaratilgan о‘quv, ilmiy-uslubiy va tarbiyaviy ishlarning samaradorligini ta’minlash va yanada takomillashtirish; 4. Markaziy Osiyo davlatlari va xalqlari о‘rtasida mustahkam dо‘stligini mustahkamlashning nechog‘lik ahamiyatini alohida ta’kidlashimiz lozim va bu mafkuraviy koitsepsiyaning asosiy tamoillarini rivojlantirishga xizmat qiladi. Download 485.75 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|