Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tarix fakulteti
Download 485.75 Kb. Pdf ko'rish
|
ozbekistonning barqarorligi va havfsizligiga raxna soluvchi tahdidlarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish yollari oquvchi-yoshlar misolida
- Bu sahifa navigatsiya:
- Globallashuvni ta’min etuvchi vositalar
- 2-o‘quv to‘shiriq
- 2-guruh
- X U L O S A
|
Qanday? Qanday
Qanday? Qanday?
Qanday? Qanday?
Qanday? Qanday?
Qanday?
ta’min etuvchi vositalar 6-ilova
kurashning muxim omili. Avlodlarning tabiiy-tarixiy almashinuvi jarayonida, bugun, shakllanayotgan yoshlar kelajakda xalqimizning asosiy ma’naviy qiyofasining ijodiy intellektual kuchiga aylanadilar. Shu boisdan ham, hozirgi o‘zbek jamiyati bir idealga muhtojlik sezmoqda. Yoshlar uchun namuna bo‘la oladigan ideal yaratilishi lozim. Bu esa komil inson g‘oyasi doimo ustuvor bo‘lib kelgan xalqimiz uchun suv va havodek zarurdir. Prezidentimiz “Komil inson deganda biz, ongi yuksak, mustaqil fikrlay oladigan, xulq-atvori bilan o‘zgalarga ibrat bo‘ladigan bilimli, ma’rifatli kishilarni tushunamiz. Ongli, bilimli odamni oldi-qochdi gaplar bilan aldab bo‘lmaydi. U har bir narsani aql, mantiq taroziga solib ko‘radi. O‘z fikr-o‘yi, xulosasini mantiq asosida qurgan kishi yetuk odam bo‘ladi”. Komil insonni tarbiya qilish o‘zbek xalqining kelajagi uchun juda muhim ahamiyat kasb etishini hisobga olgan davlatimiz bu borada katta ishlarni amalga oshirmoqda. Yoshlarni tarbiyalash davlat siyosatining muhim bir tarkibiy qismi darajasiga ko‘tarildi. Yoshlarni yanada birlashtirish maqsadida, bir necha nodavlat notijorat tashkilotlar tashkil etildi. Shulardan eng yirigi “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakatidir. Bu harakat Prezidentimiz Islom Karimov ta’kidlashicha: “yoshlarning o‘y-fikrlari, orzu-umidlariga yo‘l ochib, ularning hayotiy manfaatlarini qat’iyat bilan himoya etishi, boshqacha aytganda, davlat va yoshlar o‘rtasida bamisoli bir ko‘prik bo‘lishi, davlatimizning yoshlar siyosatini ularga, yoshlarimizning o‘y- tashvishlarini, orzu-intilishlari va muammolarini esa davlat tashkilotlariga yetkazib turishi, ularning haqiqiy himoyachisi bo‘lishi zarur”. “Biz hech kimdan kam emasmiz va kam bo‘lmaymiz ham” g‘oyasi yoshlar ongiga singishi, sog‘lom milliy g‘ururni shakllanishi juda muhim.
7-ilova 2-o‘quv to‘shiriq FSMU texnologiyasi
Ushbu texnologiya munozarali masalalarni hal etishda xamda o’quv jarayonini baxs- munozarali o’tkazishda qo’llaniladi, chunki bu texnologiya talabalarni o’z fikrini ximoya qilishga, erkin fikrlash va o’z fikrini boshqalarga o’tkazishga, ochiq xolda baxslashishga xamda shu bilan birga baxslashish madaniyatini o’rgatadi.Tinglovchilarga tarqatilgan oddiy qog’ozga o’z fikrlarini aniq va qisqa xolatda ifoda etib, tasdiqlovchi dalillar yoki inkor etuvchi fikrlarni bayon etishga yordam beradi. F – fikringizni bayon eting S – fikringiz bayoniga sabab ko’rsating M – ko’rsatgan sababingizni isbotlovchi dalil keltiring U – fikringizni umumlashtiring
1-guruh
Savol Ma’naviy xurujlarning asosiy ko‘rinishlari? (F) Fikringizni bayon eting
(S) Fikringiz bayoniga sabab ko‘rsating (M) Ko‘rsatgan sababingizni isbotlovchi dalil keltiring
(U) Fikringizni umumlashtiring
Savol Ma’naviy xurujlarga qarshi kurashda ta’lim tizimi oldidagi vazifalar?
(F) Fikringizni bayon eting (S) Fikringiz bayoniga sabab ko‘rsating
(M) Ko‘rsatgan sababingizni isbotlovchi dalil keltiring
(U) Fikringizni umumlashtiring
8-ilova
Umumlashtiruvchi savollar: 1. Globallashuv nima? 2. Ma’naviy tahdid nima? 3. Ma’naviy tahdidlar tizimini qanday tushunasiz? 4. Ommaviy madaniyat nima? 5. Globallashuvni ta’min etuvchi vositalar? 6. Mafkuraviy globallashuv nima? 7. Ma’naviy globallashuv nima? 8. Ma’naviy tahdidlarga qarshi kurash vositalari?
X U L O S A Jahonda kechayotgan qizg‘in globallashuv jarayoni natijasida bunyodkorlik va vayronkorlik, ezgulik bilan yovuzlik о‘rtasida chegaralarning, bir sо‘z bilan aytganda, hayotga, tiriklikka xos xilma-xillik tobora kamayib borayotganini yuqoridagi say- harakatlarni birgalikda hamjihatlikda va chuqur hamkorlik munosabatlari orqali tinch yо‘l bilan hal etishni taqoza etmoqda. Bu yо‘lda birodarkushlik, kо‘ra olmaslik va dushmanlik munosabatlarini namoyon bо‘lishi esa, kо‘zlangan ezgu maqsadlarga erishishda tо‘siq bо‘lishi shubhasizdir. Jahon hamjamiyati taraqqiyotining zamonaviy kо‘rinishlari bu bevosita Markaziy Osiyoga ma’naviy tahdid globallashuv hodisasi bilan bog‘liq bо‘lgan yangi va ayni paytda murakkab muammolarni qamrab oladi. Uchinchi ming yillik ostonasida dunyo ijtimoiy- siyosiy jarayonlari keskin tus olgan, insoniyat hayotining universallashish, о‘zaro aloqadorligi va daxldorligi tobora kuchayib borayotgan davr sifatida tub о‘zgarishlar bilan о‘timshga aylanmoqda. Shu bilan davlatlararo, mintaqalararo manfaatlar ustuvorligi siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va hatto zamonaviy texnologiyalarga asoslangan harbiy salohiyat о‘zini tobora kо‘proq namoyon etmoqda. Globallashuv davrida mafkuraviy tahdidlarning amalda namoyon bо‘lishi bugungi madaniy dunyoda kuchli davlatlar о‘zidan zaifroq mamlakatlarga ta’sir о‘tkazish, ularning boyliklariga egalik qilish uchun demokratiya g‘oyalari va tamoyillaridan qurol sifatida foydalanishga urinayotganligi mazkur jarayonning mantiqiy voqeligidir. Ular insoniyat tarixida ming yillar davomida shakllangan oliy qadriyat - demokratiyadan niqob sifatida foydalanishga harakat qilmoqda. Jahon siyosiy jarayonini kuzatar ekanmiz, kо‘pgina hollarda demokratiya g‘oyasi obrо‘sizlantirilmoqda. Ba’zi qudratli davlatlarning demokratiyadan qurol sifatida foydalanishga zо‘r berayotganining boisi shundaki, hozirgi global axborotlashuv asrida о‘z geopolitik maqsadlari yо‘lida biron-bir davlat hududiga harbiy kuch bilan bostirib kirishdan kо‘ra g‘oyaviy tajovuz usulini qо‘llash ming karra qulayroqdir. Prezident I.A.Karimov mazkur tahdilarga qarshi kurashni xalqlarning ma’naviy- madaniy kamoloti va tahdidga bardosh berish qobiliyatida kо‘radi. U jamiki insoniy
fazilatlarni takomillashtirish uchun zarur sharoit yaratish vazifasini qо‘yib, inson tafakkurini rivojlanishi orqali taraqqiyotning tadrijiy yо‘l bilan amalga oshirilishi lozimligini ta’kidlaydi. Bu aslida davlat tashqi siyosatining nechog‘lik insonparvarligini kо‘rsatadi. Insonparvarlik, umuminsoniy qadriyatlarga sodiqlik, ularni asrab-avaylash bilan birga zamon talablariga mos ravishda takomillashtirib borish-taraqqiyot mezoni, milliy ravnaq asosi. Globallashuv sharoitida Markaziy Osiyoga qaratilgan turli mafkuraviy xurujlardan himoya himoya qilishda, har bir davlat va har bir halqning turli tahdidlarga bardosh bera olish xususiyatlarini namoyon bо‘lishi bugungi kunning muhim ahamiyatga ega bо‘lgan masalalaridan biridir. Bugungi kunda xalqlar hayotiga salbiy ta’sir kо‘rsatib kelayotgan nomaqbul kо‘rinishlarni va odatlarni о‘z vaqtida anglash, ularni bartaraf etish yoki ular keltiradigan noxush holatlarning oldini olish bugunning zarurati hisoblanadi. Mazkur tadqiqot ishida biz ushbu masalalar yuzasidan fikr yuritar ekanmiz quyidagi xulosalarga keldik: 1. Globallashuv sharoitida Markaziy Osiyo davlatlari munosabatlar tizimida manfaatlar ustuvorligi va qarama-qarshiligi ma’naviy tahdid kо‘rinishida tobora kо‘proq namoyon bо‘lib bormoqda. Ularning asl-mohiyatini, maqsadlarini yoshlarga tushuntirib borishni zamon taqozo etadi. 2. Globallashuv sharoitida Markaziy Osiyo mamlakatlari siyosatining asosida davlatlar mustaqilligi, respublikalardagi barcha xalqlarning manfaatlari, uning farovonligi va xavfsizligi yotadi. Havfsizlik uchun kurashish uzluksiz davom etishi ta’lim oldidagi yangi vazifalarni belgilab olishni talab etadi. 3. Bugungi kunda qurol-yarog‘ kuchi bilan zо‘ravonlik qilish emas, xalqlarni, mamlakatalarni, dunyoni zabt etish uchun juda katta mafkuraviy qudratga, g‘oyaviy asosga ega bо‘lish kerakligini hayotiy misollarda tushuntirib borish zarur.
Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar
O‘zbekcha Ruscha Inglizcha Ma’naviy taxdidlar
Duxovniye ugrozi The spiritual threats
“Ommaviy madaniyat” “Obshestvennaya kultura” “The public culture ” Ma’naviy – marifiy muhit
Duxovniye obrazovaniye sferu
Spiritual - education environment
Yoshlarni “ ommaviy| madaniyat” ta’siridan asrash
Berech molodyoj vlyaniye “obshestvennaya kultura”
The protect young people from the effect of “ the public culture”
Yuksak ma’naviyat yengilmas kuch
Visokoye duxovnost — nepobedimiy sila
High morality is unbeatable power
‘‘Ma’naviy – marifiy muxitni sog‘lomlashtirish
Bit zdoroviye duxovniyu i obrazovaniyu sferu
The regain health the spiritual education environment
Milliy an’ana va qadriyatlar Natsionalnaya traditsiya i obichiya
National traditional and values
Informatsiya globalinnost The globalization of information
Mafkuraviy ta’sirlar Ideologicheskiy vlyaniye The ideological influences
Ma’naviy – axloqiy tarbiya Duxovniye - povedeniye vospitaniye
The spiritual - moral upbringing
Vatanga muxabbat Lyubov k Rodine
The love to homeland Yosh avlod ma’naviy olami Duxovniy mira molodyojnim pokaleniye
The spiritual world of young generation
Mafkuraviy immunitet Ideologicheskiy Immunitet Ideological immunity
Ma’naviy tajovuz Duxovnoye napadeniye
Spiritual aggression Sharqona axloq kodeksi Vostochniye eticheskiye kodeks
The cod of eastern ethic
Axborotlar xuruji Informatsionnaya ugroza Informations attack
Milliy qadriyatlar Natsionalnaya sennost National values
Umuminsoniy qadriyatlar Obshechelovecheskiye Sennosti Values which belong to common to all monkind
Global muhit Globalniy sfera
Global environment Yuksak texnologiyalar zamoni Era visokix texnologii
High technologies age Axborot asri Informatsionniy vek
Century of information Milliy-ma’naviy xavfsizlik Natsionalno - duxovnoye bezopasnost
National spiritual safety Xalqaro tashkilotlar Mejdurarodniye organizatsiya
International organazitions Globallashuv jarayoni Protsess globalizatsii
Globally protsess Globalistlar Globalisti
Globalists Aksilglobalistlar Aksilglobalisti
Aksilglobalists Zamonaviy texnologiya Sovremenniye texnologii
Modern technologic Butun jahon internet tarmog‘i Vsemirniy internet set
World wide web Mentalitet Mentalitet
Mentalilation Axborot va texnologiya taraqqiyoti Informatsionniye i Texnologicheskiye razvitiye Development of information and technology
Ommaviy axborot Massovaya informatsiya
Public information Axborot almashinuvi Informatsionnaya obmen Information exchanging
Axborot xurujlari Informatsionnaya ugroza
Information attacks Kompyuter terrorizmi Kompyuterniy terrorizm
Terrorism of computer G‘arb madaniyati Zapadnaya kultura
Western culture Mafkuraviy tahdidlar Ideologicheskiye ugrozi
Ideological threats Sharq va G‘arb Vostok i Zapad
East and West Milliy qadriyatlar Natsionalniye sennosti
National values O‘zbek madaniyati Kultura uzbeka
Uzbek culture Ilg‘or an’analar Aktivniy traditsii
Advanced tradions Ma’naviyatimizning rivojlanish tarixi Istoriya razvitiya duxovnosti
History of development of our morality
Milliy istiqlol mafkurasi Ideologiya natsionalnoy nezavisimosti
National independence ideology
Mafkuraviy monitoring Ideologicheskiy monitoring Ideological monitoring
Elektronika asri Vek elektroniki
Age of electronic Mafkura poligonlari Ideologicheskiy poligoni Ideological ranges
Ma’naviy hayot Duxovnaya jizn
Spiritual life Mamlakatimiz kelajagi Bezopasnost nashego gosudarstvo
Safety of our country Sog‘lom avlod kelajagi Budusheye zdoroviy pokoleniye
Future of healty generation
Vatanparlik Patriotizm
Patriotism Zamonaviy kommunikatsiya va axborot texnologiya Sovremenniye kommunikatsiya i informatsionnaya texnologiya
Modem communication and information technologies
1.
Karimov I. A. O‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. Asarlar, 1-jild. –T.: «O‘zbekiston», 1996. 2.
Karimov I. A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. Asarlar, 2-jild. –T.: «O‘zbekiston», 1996. 3.
Karimov I. A. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir. Asarlar, 3-jild. –T.: «O‘zbekiston», 1996. 4.
Karimov I. A. Havfsizlik va barqaror taraqqiyot yo‘lida. Asarlar, 6-jild. –T.: «O‘zbekiston», 1998. 5. Karimov I. A. Xavfsizlik va tinchlik uchun kurashmoq kerak. Asarlar, 10-jild. –T.: «O‘zbekiston», 2002. 6. Karimov I. A. O‘zbek xalqi hech qachon, hech kimga qaram bo‘lmaydi. Asarlar, 13-jild. –T.:«O‘zbekiston», 2005. 7. Karimov I. A. Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch. –T.:«Ma’naviyat», 2008. Karimov I.A. Jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi, uni O‘zbekiston sharoitida bartaraf etishning yo‘llari va choralari – Toshkent, O‘zbekiston, 2009. 8. Karimov I.A. O‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. –Toshkent.: «O‘zbekiston», 2011.
1. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. –T.: «O‘zbekiston», 2014. 2. O‘zbekiston Respublikasining «Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida» (Yangi tahrirda) gi Qonuni. –T.: «Adolat», 1998. 3. O‘zbekiston Respublikasining «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonuni. 1997 yil 29 avgust. /«Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori». –T.: «Sharq», 1998. 4. O‘zbekiston Respublikasining «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to‘g‘risida» gi Qonuni.1997 yil 29 avgust. / «Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori». –T.: «Sharq», 1998. 5. Виждон 6. терр Asosiy adabiyotlar 1. Abdullayev Ye.V. Islam i «Islamskiy faktor» v sovremennoye Uzbekistane. Sentralnaya AziY. №6, str. 87-100. 2. Abdullajonov O. «Diniy aqidaparastlikning kelib chiqishi, mohiyati va O‘zbekistonga kirib kelishi». T., 2000. 3. Globalistika mejdunarodniy mejdistsiplinarniy entsiklopedicheskix slovar. Moskva-Sank-Piterburg-Nyu-York, 2006. 4. Jo‘rayev N. Mafkuraviy immunitet. -T.: «Ma’naviyat», 2000. - 16 b. 5. Lafasov M. Ekstremizm, terrorizm tarixi va mohiyati. – T,: Iqtisod-Moliya, 2008. 6. Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar, -T.: «Yangi asr avlodi», 2001. 7. Ma’naviy yuksalish yo‘lida. – Toshkent, Ma’naviyat, 2008. 8. Munavvarov Z. Dunyoviy davlat va din//Xalq so‘zi, 1998 yil 3 mart. 9. Nuriddinov M. Taraqqiyot va taassub//Xalq so‘zi, 1998 yil 4 fevral. 10. Rahimqulov A. Iymoningni yo‘qotma/ Mulkdor, 1998 yil 20 fevral. 11. Ochildiyev A. Globallashuv va mafkuraviy jarayonlar. - T.: «Muharrir», 2009. 12. Otamurotov S. Globallashuv va millat. T. 2008. 13. Otamurotov S. Globallashuv va milliy-ma’naviy xavfsizlik. T.2013. 14. Saidov U. Globallashuv va madaniyatlararo muloqot. –T.: “Akademiya”, 2008. 15. Terrorizm – taraqqiyot kushandasi. Toshkent, 2002. 16. Tulupov A. ISHID fitnasi. –T.: «Movarounnahr», 2015 17. Umarov B. Globallashuv ziddiyatlari: iqtisodiy, ijtimoiy va ma’naviy jihatlari. T.: “Ma’naviyat”, 2006. 18. Xolbekov M. Adabiyotda globallashuv. – «Tafakkur», 2006 y.4-son 19. Ergashev I. va boshq. Milliy istiqlol g‘oyasi: O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim bakalavriat bosqichi uchun darslik. -T.: Akademiya, 2005. 20. Husniddinov Z.«Islom: yo‘nalishlar, mazhablar, oqimlar». T.,
«Movarounnahr», 2000. 21. Uzbekitan and Cental
Asia.- TSentr
politicheskix issledovaniy. Informatsionno-analiticheskix byullleten. IX-2007. 22. O‘zbekiston Respublikasi: entsiklopediY. – “O‘zbekiston milliy entsiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006. 23. Ubaydullaev U. Xalqaro terrorizm: tarixi va zamonaviy muammolari. –T.: «Universitet», 2002. 24. Tulepov A. Islom va aqidaparast oqimlar. –T.: “Sharq”, 2014. 25. O‘zbekiston Respublikasining «Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida» (Yangi tahrirda) gi Qonuni. –T.: «Adolat», 1998. 26. O‘zbekiston Respublikasining «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonuni. 1997 yil 29 avgust. /«Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori». –T.: «Sharq», 1998. 27. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Milliy g‘oya targ‘iboti va ma’naviy-ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish to‘g‘risida» gi qarori. 2006 yil 25 avgust. /«Xalq so‘zi», 2006 yil 26 avgust.
28. O‘zbekiston Respublikasi: entsiklopediY. – “O‘zbekiston milliy entsiklrpediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006. 29. Qoraev S. O‘zbekiston viloyatlari toponimlari.- T.2005. 30. G‘oyibnazarov Sh. Xalqaro terrorizm: ildizi, omillari va manbalari.-T.: “O‘zbekiston”, 2013.
Elektron ta’lim resurslari: 1. ww. tdpu. uz 2. www. Ziyonet. uz 3. www. edu. uz 4. www. ma’naviyat. uz 5. www. google.uz 6. www.gov.uz.
Download 485.75 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|