Nordon gazlarni tozalashda aminli absorbentlarni taqqoslash orqali ularning selektivligini aniqlash

Laboratoriya sharoitida aniqlangan MDEA kompazitsion absorbentlarning ko’rsatkichlari

Ko’rsatkichlari	Absorbentlar
	МEА/МDEА	DEА/МDEА	МDEА
Aminli absorbentlarning konsentratsiyasi, %	30-35	30-40	35-40
Gaz ishlab chiqarish darajasi, l /soat	4,70-5,20	4,70-5,20	4,70-5,20
Sarflanadigan gaz miqdori, % : H2S СО2 RSH	0,7-0,08 3,30-3,37 0,018-0,032
Tozalangan gaz tarkibi, mg/m^3 H2S СО2 RSH	7-10 11-14 12-13	7-9 10-13 10-12	5-7 9-12 8-9
Gazning nisbiy zinchligi, l/dm^3	0,08-0,1	0,1-0,13	0,09-0,15
Amin tozalangan gazdagi H2S ning miqdori, g/l	0,01-0,017	0,01-0,04	0,004-0,008
Regeniratsiya qilinadigan absorbentning energiya sarfi kVt.soat/m^3, % ulushda	2,5 100	2,3 100	2,0 85-91
Desorberning temperaturasi, ^ОС	126-127	125-127	121-124

Quritilgan va benzindan tozalangan gaz sovuqlik paydo qilishi uchun qaytar oqim bilan issiqlik almashtirgichlar 20T-2, 20T-1 orqali o‘tib, undan keyin o‘lchanadi va gaz quvurlari magistraliga kelib tushadi.
Gaz sarfi xo‘jalik hisobidagi asboblar poz.303, 304 bilan o‘lchanadi. Gaz sifati vodorod sulfid bo‘yicha «Monokolor» asbobi poz.510 bilan nazorat qilinib, operatorlar shchitida qayd qilinadi .
Gaz o‘tkazgichdagi gazning bosimi joyida o‘lchanadi. Gaz ajratgich 20S-1dаn bаrqаrorlаsh uskunаsigа, 20S-2 аjrаtgichdаn DEGni regenerаsiya qilish qurilmаsi deflegmаtorigа qizdirish uchun, sо‘ngrа аjrаtgichgа, u yerdаn аjrаtgich 20S-1dаn kondensаt bilаn birgа 1-sexning shаbodаlаsh qurilmаsigаgа yо‘llаnаdi.
Pаst hаrorаtli аjrаtish qurilmаsini puflаsh (produvkа) oltingugurtdаn tozаlаsh qurilmаsi bilаn bir vаqtdа аmаlgа oshirilаdi. Shuning uchun аbsorberdаn chiqishdаgi gаzlаrning mаsh’аlagа tаshlаnishi nаzаrdа tutilgаn.

XULOSA
Tabiiy gazni vodorod sulfiddan tozalashda aminli absorbentlarni solishtirish orqali quyidagi xulosaga kelindi:
1. Oltingugurtli gazlarni aminli absorbentlar bilan tozalashda va ko‘piklanishni oldini olishda quydagi absorbent kompozitsiyasi samarali ekanligi aniqlandi:
-metildietanolamin (MDEA) 40%-absorbent;
-polimol 15% -sirt aktiv modda;
-etilenglikol (EG) 15% -erituvchi;
-suv 30 % erituvchi disotsion muhit hosil qilishda.
2. MDEA li kompozitsiyaning рН muhiti 10 dan yuqori bo‘lgandagina absorbent suvning miqdori 30% ni tashkil qilishi, absorbentning qovushqoqligi yetarli darajada bo‘lishi va absorbsiya unimi 90% bo’lishi aniqlandi.
3. Gazlarning tezligi va suyuqlikning tarelkalarda taqsimlanishiga qarab tarelkali absorberlarda qovushqoqligi yuqori bo’lgan MDEA 40% li absorbent yuqori samarali ekanligi aniqlandi.
4. Metildietanolaminni korroziya darajasi dietanolaminnikidan 21%ga kam ekanligi aniqlandi.
5. Metildietanolaminni absorbentining regeniratsiya jarayoniga dietanolaminnikidan 15%ga kam energiya sarfi aniqlandi.
6. Absorbentlarni solishtirish orqali termodinamik parametrlari o’rganilib, MDEAning 40%li kompozitsiyasi orqali ko‘piklanishlarni oldini olishga erishildi, adsorbsiya unumi 90%ni tashkil etdi va olingan MDEA li kompozitsiya MGQIZga tafsiya etildi.