Norqulov J. Sh, Axmadova M. O kombinatorika va nyuton binomi 1

II.1.4. MURAKKAB O’RINLASHTIRISHLAR SONI. 
Faraz qilaylik bizga
ta guruh berilgan bo‟lib, guruh

ta elementlardan iborat bo‟lsin. Har bir guruhdan aniq bittadan

elementlarni tanlab olishlar soni 
ga tengdir. 
1-Masala: Barcha raqamlari turli bo‟lgan uch xonali sonlar barcha uch
xonali sonlarning qanday qismini tashkil etadi? 


Yechish:Ravshanki barcha uch xonali sonlar soni
ga teng. Endi 
Barcha raqamlari turli bo‟lgan uch xonali sonlar sonini topamiz. Ma‟lumki
birinchi raqamni 9 xil usulda, ikkinchi va uchinchi raqamlarni esa 10 xil usulda 
tanlash mumkin. Agar birinchi raqamni 9 usulda tanlab olsak, sonning raqamlari
turlicha bo‟lishi kerakligini hisobga olsak ikkinchi raqamni ham 9 xil usulda va 
shundan keyin uchinchi raqamni 8 xil usulda tanlab olishimiz mumkiin bo‟ladi.
Demak qaralayotgan sonlar soni 
ga teng ekan. 
Bundan izlanayotgan son quyidagiga teng ekanligini topamiz: 

ESLATMA: Agar

bo‟lsa keltirilgan formula

ko‟rinishni oladi. 

---

---

22 
II.1.5. TAKRORLANISHLI O’RINLASHTIRISHLAR SONIGA OID 

MASALALAR 

1. Bilet nomi har biri 0 yoki 1 ga teng bo‟lgan sakkizta belgilar ketma-
ketligidan iborat bo‟lsa ko‟pi bilan nechta turli bilet mavjud bo‟lishi 
mumkin?

Javob: 256 

2. Tramvay marshruti odatda ikkita rangli fonarlar yordamida belgilanadi.
Agar belgilashda fonarlar 8 xil rangga ega bo‟lishi mumkin bo‟lsa ko‟pi 
bilan nechta tramvay marshrutini belgilashimiz mumkin?

3. Bolada shtampning faqat
raqamlari yozilgan qismi qolgan. U bundan 
foydalanib nechta turli 5 xonali son yoza oladi?

4. 7 raqamli telefon nomerlari nechta, agar
a) Barcha raqamlar har xil bo‟lishi talab etilsa; 
b) Har bir raqam 0 dan 9 gacha bo‟lgan istalgan raqamga teng bo‟lishi
mumkin bo‟lsa; 
c) Oxirgi 4 ta raqam bir xil bo‟lishi talab etilgan bo‟lsa?

5. Seyf uch raqamli son bilan kodlangan. Agar kodlashda 1,2,3,4,5
raqamlaridangina foydalanishga ruxsat etilgan bo‟lsa kodlashni necha xil 
usulda amalga oshirish mumkin?

6. Qurilayotgan binoning 8 ta qavatiga 6 yashik har xil material chiqariladi.
Materiallarni qavatlarga necha xil usul bilan taqsimlash mumkin? 8-qavatga 
necha xil variant bilan kamida ikki xil material chiqariladi?