IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
375
o‘lim koeffitsiyenti (Ŏ
k
) – 4,9 ‰ va quyidagicha hisoblash amalga
oshiriladi:
K
↑
= T
k
- Ǒ
k
= 21,9 ‰ – 4,9 ‰ = 17 ‰
Javob:
O‘zbekistonda 2017-yil hisobida tabiiy ko‘payish 17 ‰ ni tashkil
etadi hamda bu ko‘rsatkich har 1000 kishiga nisbatan 17 kishidan ko‘payib
borayotganligini ko‘rsatadi.
Mustaqil yechish uchun topshiriqlar:
№
_
40.
Turkmanistonda tug‘ilish koeffitsiyenti 2016-yil bo‘yicha, 21
promilleni, o‘lim koeffitsiyenti esa 8 promilleni tashkil etsa, aholining tabiiy
ko‘payish ko‘rsatkichi qanchaga teng bo‘ladi?
№
_
41.
Qozog‘istonda 2016-yil bo‘yicha, aholining tabiiy ko‘payishi 15 ‰
ni, mos ravishda, o‘lim 8 ‰ ni tashkil etsa, tug‘ilish koeffitsiyentini toping.
№
_
42.
2016-yil bo‘yicha, Tojikistonda tug‘ilish koeffitsiyenti 31 ‰, tabiiy
ko‘payish ko‘rsatkichi esa 25 ‰ ga teng bo‘lsa, o‘lim koeffitsiyentini aniqlang.
II.3.3. Aholining mexanik ko‟payishi
Aholi soni tabiiy ko‘payishdan tashqari migratsiyaga ham bog‘liq holda
o‘zgaradi. Xususan, aholining migratsiya hisobiga ko‘payishi –
mexanik ko‘payish
deyiladi.
Migratsiya
so‘zi lotincha so‘zidan olingan bo‘lib, ―ko‘chish‖ degan
ma‘noni bildiradi. Kishilarning yashash, ishlash, o‘qish maqsadida, ma‘muriy
chegaralardan o‘tgan holda, bir manzilgohdan ikkinchi manzilgohga doimiy yoki
ma‘lum muddatga ko‘chishi
migratsiya
deyiladi.
Shu nuqtai nazaridan, mexanik ko‘payish quyidagicha hisoblanadi:
M
↑
= M
i
- M
e
Bu yerda,
M
↑
= aholining mexanik ko‘payish ko‘rsatkichi;
M
i
= immigrant(ko‘chib kelgan odam)lar soni;
Do'stlaringiz bilan baham: |
